03-Evliya Chelebiye Gore Guneybati Anadolu (Aydin, Denizli, Muyula)

102 
 
olan Gide-Mestan ismiyle XVI. ve XVII. asırlar boyunca varlığını devam ettirmekle 
beraber, XVIII. asrın son çeyereğine âit kayıtlarda Gide-Bostan  şeklinde 
zikredilmiştir. Bugün aynı isimle mevcut olmamakla beraber, bu mahallenin, 
Saraylar mahallesi hudutları dâhilinde bulunduğu tahmîn edilmektedir.
530
Hacı-Alamud (Elhac-Bâyuk) Mahallesi:
531
Hemen yukarıdakinde olduğu 
gibi, ilk sakinlerinden birinin ismiyle müsemmâ olup, şehrin iki isimle meşhur olan 
mahallelerinden birisi olarak, XVI. yüzyılda Hacı-Alamud el-meşhîır Hacı-Bâyuk 
şeklinde mukayyed olmakla beraber, XVII. yüzyıl kayıtlarında ikinci ismin ön plâna 
geçmesiyle, daha ziyâde Elhâc-Bâyuk şeklinde zikredilir olmuştur. 1650'lerden 
sonraki kayıtlarda tesadüf edilmediğinden, bugünkü şehrin hangi kesiminde 
bulunduğunu tesbît etmek şimdilik mümkün olmamıştır.
532
Hammâm (Kayacık) Mahallesi:
533
Gene şehrin iki isimle zikredilen 
mahallelerinden birisi olup, XVI. yüzyıl boyunca kendisine merkez teşkil eden 
yapının ismine binâen Hammâm nâm-ı diğer Kayacık şeklinde mukayyed olan bu 
mahalle, XVII. asır kaıytlarında, sâdece, şehir içersinde bir iskân kesiti olarak 
tabiatından kaynaklanan Kayacık  nâmıyla zikredilmiştir. Müteâkib asırda da devam 
etmiş olan bu durum 1830 larda küçük bir değişikliğe uğrayarak Kayalık  şekline 
dönüşmüş ve bu süratle, aynı isimle varlığını bu güne kadar devam ettirebilmiş nâdir 
mahallelerden birisi olma özelliğini kazanmıştır.
534
Hergele Mahallesi:
535
Ancak, XVI. Yüzyıl tahrir defterinde tesbît edilebilen 
ve bugünkü şehrin hangi kesiminde bulunduğu tahmin edilememektedir.
536
Hoca- Sinan Mahallesi:
537
Gene sâdece XVI. Yüzyıl kayıtlarında tesadüf 
edilebilen, Ahî Sinan ile olan ilişkisi ve zaviyesi etrâfinda inkişâf etmiş bir mahalle
                                                           
530
Gökçe, a.g.e, s.80-81
531
BOA-TD-438, s.47; TKGM-KKA-TD-48, v.109a
532
Turan Gökçe, a.g.e, s.81
533
BOA-TD-438, s.47; TKGM-KKA-TD-48, v.107a
534
Turan Gökçe, a.g.e. s.81
535
BOA-TD-438, s.47; TKGM-KKA-TD-48, v.109b
536
Turan Gökçe, a.g.e. s.82
537
BOA-TD-438, s.47; TKGM-KKA-TD-48, v.104b

---

103 
 
olması hususu göz önünde bulundurulduğunda, şehrin bugünkü Dere-Tekke nâmıyla 
bilinen mevkiinde olması gerekmektedir.
538
Kadı Emre mahallesi:
539
Bu mahalle, vaktiyle bünyesinde meskûn olan 
Kadı'ya izafeten bu ismi almış olup, XVI.ve XVII. yüzyıllarda, hiç bir değişikliğe 
uğramadan varlığını devam ettirmiştir.
540
Kefere (Nesârâ) Mahallesi:
541
XVI. asırda şehri teşkil eden 22 mahalleden,' 
21 müslüman mahallesine karşılık, tek gayr-ı müslim mahallesi olarak, nefs-i 
Lâzıkıyyede meskûn bütün gayr-ı müslimleri bünyesinde toplamış olması sebebiyle 
Kefere ismiyle mukayyed olan bu mahalle, XVII. yüzyıl boyunca Nasârâ, 1699'da ise 
Zımmiyân olarak kaydedilmiştir. Günümüzde şehrin tahminen Ucancıbaşı mahallesi 
hudutları içinde olmalıdır.
542
Kuddüs (Abdülkuddüs) Mahallesi:
543
XVI. asırda Kuddüs, XVII. asırda ise 
c
Abdiilkuddüs,  nâmıyla XVIII. asrın sonlarına kadar varlığını muhafaza etmiş, 
Günümüzde aynı isimle mevcut olmamakla beraber, bugünkü Mûsâ Mahallesi 
hudutları dâhilinde bulunduğu tahmin edilmektedir.
544
Kupa Mescid (CâruIlah) Mahallesi:
545
XVI. yüzyıl kayıtlarında, etrafında 
geliştiği mescide izafeten Kupa- Mescid nâmıyla mukayyed iken, XVII. asırda daha 
önce  nâm-ı diğer kaydedilmiş olan ismin ön plâna geçmesiyle Cârullah  adıyla 
zikredilmiş olan bu mahalle, 1830'lardan sonra ismine tesadüf edilmeyen bu 
mahallenin, şehirde bugünkü Sırakapılar mahallesi'nin alt kesimleri civarında 
bulunduğu tahmin edilmektedir.
546
                                                           
538
Turan Gökçe, a.g.e, s.82
539
BOA-TD-438, s.47; TKGM-KKA-TD-48, v.104b
540
Turan Gökçe, a.g.e, s.82
541
BOA-TD-438, s.47; TKGM-KKA-TD-48, v.109b
542
Turan Gökçe, a.g.e. s.82-83
543
BOA-TD-438, s.47; TKGM-KKA-TD-48, v.104a-104b
544
Turan Gökçe, a.g.e. s.83
545
BOA-TD-438, s.47; TKGM-KKA-TD-48, v.104a-105b
546
Turan Gökçe, a.g.e, s.83

---

104 
 
Kurşunlu Mahallesi:
547
Şehrin en eski câmîlerinden birisi olan Kurşunlu 
Câmi etrafında gelişmesi hasebiyle aynı isimle mâruf olan bu mahalle, hiç bir 
değişikliğe uğramadan, yakın zamanlara kadar varlığını devam ettirmiş olan köklü 
mahallelerden birisi olma özelliğini taşımaktadır. Bugün aynı isimle mevcut olmayan 
bu mahalle, tahminen, bugünkü Saraylar mahallesi hudutları dâhilinde 
bulunuyordu.
548
Kürekciler Mahallesi:
549
Şehrin XVI ve XVIII. yüzyıllar boyunca aynı 
isimle varlığını devam ettirmiş olan köklü mahallelerinden birisidir. XIX. yüzyıldan 
îtibâren ismine tesadüf edilememekle beraber, bugünkü şehri teşkil eden herhangi bir 
mahalleye de izafe edilmemiş olmasından dolayı, iç-kalenin yakınlarında bir yerde 
bulunduğunu tahmin edebiliriz.
550
Medrese Mahallesi:
551
Daha önce de işaret olunduğu üzere, etrafında 
geliştiği, XVI. Yüzyılda şehrin tek medresesine izafeten bu isimle mâruf olup, en 
eski mahallelerden birisi olan bu mahalle, sâdece XVI. yüzyıl tahrir kayıtlarında 
tesbît edilebilmektedir.
552
Meydan Mahallesi:
553
XVIII. asrın sonlarına kadar, aynı isimle varlığını 
muhafaza etmiş olan mahallelerden birisi olan bu mahalle, günümüzde aynı isimle 
mevcut olmamakla beraber, bugünkü Delikliçınar Mahallesi’nin işgal ettiği yerde 
bulunduğu tahmin edilmektedir.
554
Samûri (Kurbaş) Mahallesi):
555
Kaynaklarda, XVI. asırda Samûrî el-
meşhûr Kurbaş, daha sonra ise, yukarıda zikredilen iki isimle meşhur bâzı 
                                                           
547
BOA-TD-438, s.47; TKGM-KKA-TD-48, v.108a
548
Gökçe, a.g.e, s.83-84
549
BOA-TD-438, s.47; TKGM-KKA-TD-48, v.106b
550
Gökçe, a.g.e, s.84
551
BOA-TD-438, s.47; TKGM-KKA-TD-48, v.139a-139b
552
Gökçe, a.g.e. s.84
553
BOA-TD-438, s.47; TKGM-KKA-TD-48, v.106a
554
Gökçe, a.g.e. s,85
555
BOA-TD-438, s.47; TKGM-KKA-TD-48, v.108b-109a

---