1. kimyanin ilk qanunlari. Stexiometrik qanunlqar

(-) Zn | Zn⁺² || Cu⁺² | Cu (+)
Vertikal tək xətlər məhlul ilə elektrodlar arasındakı ayrılma səthini, qoşa xətt isə məsaməli arakəsməni ifadə edir.
5.TƏRKİBİN SABİTLİYİ QANUNU.DALITONİTLƏR VƏ BERTOLİTLƏR
Bu qanun 1801-ci ildə fransız alimi J.Prust tərəfindən kəşf olunmuşdur və aşağıdakı kimi ifadə olunur:
Alınma üsulundan və şəraitindən asılı olmayaraq hər bir kimyəvi birləşmənin tərkibi sabit qalır.
CO₂ – nin müxtəlif üsullarla alınmasına baxmayaraq onun kimyəvi tərkibi həmişə sabitdir:
C + O₂ → CO₂ ; CaCO₃ → CaO + CO₂
Na₂CO₃ + 2HCl → 2NaCl + CO₂ + H₂O
Bu qanun molekulyar quruluşlu sabit tərkibli birləşmələrə tam tətbiq olunur, lakin dəyişkən tərkibli maddələrdə pozulur. Bertoli qəbul edirdi ki, alınması üsulundan və şəraitindən asılı olaraq dəyişən tərkibli birləşmələr alınır. Lakin onun bu fikri qəbul edilmədi. 1912-1913 illərdə akademik Kurnakovun apardığı tədqiqatlar nəticəsində müəyyən etdi ki, reaksiyalar zamanı dəyişən tərkibli birləşmələr alınır. Məs. Zn-in N-la ZnN_0,59, ZnN_0,69, ZnN_0,89 dəyişən tərkibli nitridlər əmələ gətirir. İndeksi kəsr ədədlərdən ibarət olan birləşmələri Bertolidlər adlandırırlar. İndeksi tam ədədlərdən ibarət olan birləşmələri isə Daltonidlər adlandırırlar ( C₆H₆, CH₄, PCl₃ ).
BİLET-12
1.QALVANİK ELEMENTLƏR(Cu Zn)DANİEL-YAKOBİ QALVANİK ELEMENTİ
Elektrokimyəvi proseslər oksidləşmə- reduksiya reaksiyalarına əsaslanır. Belə proseslərdə elektronlar reduksiyaedicidən oksidləşdiriciyə keçir və qalvanik element əmələ gəlir. Qalvanik element kimyəvi enerjini elektrik enerjisinə çevirən cihazdır. Misal olaraq, Yakobi – Daniel qalvanik elementinin işini nəzərdən keçirək. Sink- sulfat və mis 2- sulfat məhlullarına müvafiq olaraq sink- və mis lövhələr daxil edilir. Məhlullar bir-birindən məsaməli arakəsmə vasitəsilə ayrılır. Sink daha aktiv olduğu üçün məhlula sink ionları göndərir, mis elektrodu üzərində isə mis ionları toplanır. Beləliklə, sink mənfi, mis isə müsbət elektrod vəzifəsini görür.
Elektronların sinkdən misə keçməsi dövrədə elektrik cərəyanının
əmələ gəlməsinə səbəb olur. Elektrodlar üzərində aşağıdakı proseslər gedir.