1-Mavzu : Kon ishlarining mohiyati, asosiy tushunchalar va atamalar. Reja

57 mavzu : Karyer ekskavatorlarining sikl davomiyligini hisoblash

Ekskavatorlar unumdorligi nazariy, texnikaviy, va ekspluatatsion ko’rinishlarda bo’lishi mumkin. Nazariy unumdorlik- bu ekskavatorlar konstruktiv parametrlari bo’yicha vaqt birligi ichida tinmay ishlaganda qazib olgan kon massasi miqdori (tonna yoki kub metrda). Bir cho’michli ekskavatorning nazariy unumdorligi to’kish joyiga burilish burchagi 90^o , qazish balandligi rukoyatning itarish o’qi balandligiga teng bo’lib, otvalga to’kishga burilish tezligi normal bo’lgan holatlar bo’yicha aniqlanadi.

Maydalangan jinslarda ekskavator nazariy unumdorligi quyidagi ifoda orqali hisoblanadi:

Bunda E-cho’michhajmi, ; -bir minutda bo’shatiladigan cho’michlarson. Ko’p cho’michli ekskavatorlarning bir minutda bo’shatadigan chomichlar soni ularning texnikaviy tavsifida beriladi, mexanik bir cho;michli ekskavator uchun bir minutda bo’shatadigan cho’michlar soni quyidagi ifoda orqali aniqlanadi:

Bunda - ish siklining nazariy davomiyligi, sek.

Bir minutdabo’shatiladigancho’michlarsoni ni yuqoridagi ifodadagi o’rniga qo’yilsa, bir cho’michli ekskavator unumdorligining aniqlash ifodasi quyidagicha bo’ladi:

Bir soat mobaynid to’xtamay ishlagandag ekskavatorning unumdorligi texnikaviy unumdorlik deyiladi. Texnik unumdorlikka ekskavatorning konstruktiv parametrlari, jinslarningekskavatsiyalanishxususiyati, cho’michningto’lishkoeffitsiyenti, jinslarniichidamaydalanishkoeffitsiyenti, kavjoyo’lchamlari, cho’michnibo’shatishsharoiti (otvalgayoki transport vositasigato’kish) kabiomillarta’siretadi.
Zichligiyuqoribo’lganmassivniko’pcho’michliekskavatorbilanqazibolishdaekskavatorningsoatlikunumdorligiquyidagiifodaorqalianiqlanadi:

Bunda -ekskavatsiyakoeffiitsiyenti; – cho’michning to’lalik koeffitsiyenti; – yordamchi operatsiyalarni hisobga oluvchi kavjoy koeffitsiyenti; - ekskavatorning bir joyda turib ishlash davomiyligi yoki rotor yo’nalishini o’zgartirishga ketgan vaqt, sek.

Bir cho’michliekskavatorlarningsoatliktexnikunumdorligiquyidagiifodaorqalianiqlanadi.

Bunda - ekskavatorning muayyan kavjoydan qazib olinadigan kon jinsi tipi va cho’michni bo’shatish uchun burilish burchagi bo’yicha hisobiysikldavomiyligi, sek.

Bir cho’michliekskavatorlarsiklihisobiydavomiyligiquyidagiifodabo’yichaaniqlanadi:

Bunda -qazish davomiyligi, sek; -chomichning bo’shatish davomiyligi,sek. -ekskavatorning cho’michini bo’shatish joyiga burish davomiyligi, sek; -ekskavatorning kavjoyga qaytish davomiyligi, sek.

Kavjoykoeffitsiyenti qiymati 0.85-0.9 ni tashkil qiladi. Dastlabki hisoblashlaruchun koeffitsiyentlariningqiymatlari 26.1-jadvalda keltirilgan.
26.1-jadval