1-мавзу: Суғуртанинг моҳияти ва функциялари

MUNDARIJA 
betlar 
Kirish 
«Sug‘urta huquqi» fani buyicha o‘qitish texnologiyasining 
konseptual asoslari 
Ma’ruza va amaliyot mashg‘ulotlarni o‘tish texnologiyasi
Mavzu1. Sug’urta huquqining mohiyati va huquqiy atamalar va 
tushunchalar 
1.1. Kirish informatsion ma’ruzasi
1.2. Amaliy mashgulot «Jamoa bo‘lib ishlash» usulida 
Mavzu 2. Sug’urta faoliyatini yuritishning tashkiliy-huquqiy 
asoslari va ularni davlat ro’yxatidan o’tkazish 
2.1. «Informatsion – tematik» ma’ruza
2.2. «Jamoa bo‘lib ishlash», ma’ruza (T-sxema, blits-so‘rov) va 
amaliy mashgulot «Jamoa bo‘lib ishlash», «Takdimot» usulida 
Mavzu 3. Davlat sug’urta nazorati, uning huquqlari va 
majburiyatlari 
3.1. Informatsion ko‘rgazmali ma’ruza, «Akliy xujum», kategorial 
jadval, «Klaster», diskussiya usulida 
3.2. «Muammoli» ma’ruza va amaliy mashgulot «Bir-biridan 
o‘rganish», «Delfi» texnikasini ko‘llash usulida 
Mavzu 4. Sug’urta shartnomalarini tuzish va uni bajarish tartibi
 
4.1. «Informatsion ko‘rgazmali», «Insert» usulida ma’ruza
4.2. «Informatsion ko‘rgazmali» ma’ruza va amaliy mashgulot 
«Takdimot» usulida 
Mavzu 5. Majburiy va ixtiyoriy sug’urtalashning huquqiy 
asoslari
 
5.1. Akliy xujum», «To‘gridan to‘gri jamoa bo‘lib ishlash» ma’ruza «
5.2. «Informatsion vizual ko‘rgazmali» ma’ruza va amaliy mashgulot, 
«Stol atrofida» usulida 
Mavzu 6. Qayta sug’urtalash kompaniyalari va sug’urta 
brokerlarining faoliyatini huquqiy tartibga colish
6.1 «Muammoli» ma’ruza va amaliy mashgulot 
6.2 Amaliy mashgulot, «Stol atrofida» usulida 

---

 31 
KIRISH 
Moliya-kredit tizimi va uning ajralmas tarkibiy qismi bo‘lgan sug‘urta milliy 
iqtisodiyot raqobatbardoshligini va barqarorligini ta’minlashda muhim ahamiyatga 
ega. 
“Sug‘urta huquqi” fani talabalarga mazkur sohaning nazariy va amaliy 
asoslarini puxta egallab olish imkoniyatini beradi. Ushbu fanda sug‘urtaning 
iqtisodiy mohiyati, sug‘urta sohasida qo‘llaniladigan atama va tushunchalar kabi 
dolzarb masalalar o‘z aksini topgan. “Sug‘urta huquqi” fanining asosiy maqsadi 
O‘zbekistonda jamiyatni demokratlashtirish va iqtisodiyotni bozor tamoyillari 
asosida isloh qilish sharoitida sug‘urta ishini tashkil etishning nazariy va amaliy 
asoslarini o‘rganishdan iborat. “Sug‘urta huquqi” fani talabalarga mazkur 
sohaning asosiy yo‘nalishlarini puxta egallab olish imkoniyatini beradi. Ushbu 
fanda sug‘urta faoliyatining asosiy turlari, xususan, hayot sug‘urtasi, tibbiy 
sug‘urta, yuridik va jismoniy shaxslarning mol-mulkini sug‘urtasi, moliyaviy 
risklarning sug‘urtasi, sug‘urta faoliyatini amalga oshirishning moliyaviy asoslari 
kabi dolzarb mavzular o‘z aksini topgan. Mazkur fan O‘zbekistonda iqtisodiy 
islohotlarni amalga oshirish jarayonida sug‘urta ishining amaliy asoslarini bozor 
munosabatlari tamoyillari asosida o‘rganadi va bu fanning katta ahamiyatga ega 
ekanligini ko‘rsatadi. 
Fanning vazifasi talabalarga quyidagilarni o‘rgatishdan iborat: sug‘urta va 
uning iqtisodiyotni barqaror rivojlanishidagi ahamiyati; sug‘urta faoliyati 
klassifikatori va unga oid sug‘urta klasslari; hayot sug‘urtasi; baxtsiz hodisalardan 
ehtiyoti shart sug‘urta qilish; tibbiy sug‘urta; harbiy xizmatchilarni majburiy davlat 
sug‘urtasi; avtotransport sug‘urtasi; yuridik shaxslar mol-mulkini sug‘urtasi; havo 
transporti sug‘urtasi; yuklarni sug‘urtasi; jismoniy shaxslar mol-mulkini sug‘urtasi; 
qishloq xo‘jaligi sug‘urtasi kabi mavzular bo‘yicha ko‘nikmalar hosil qilish.
Ushbu fan quyidagi fanlar bilan o‘zaro aloqador hisoblanadi: ehtimollar 
nazariyasi, matematik statistika, statistika, iqtisodiy nazariya, moliya va boshqa 
shunga o‘xshash fanlar.
Ushbu fanda ma’ruza va amaliy (seminar) mashg‘ulotlarida muammoli ta’lim 
texnologiyalari “Bumerang” va “Veer” texnologiyalari, klaster usullari kabi ilg‘or 
pedagogik texnologiyalardan foydalaniladi. SHuningdek, har bir mavzuda 
kompyuterdan, slaydlardan foydalanish, eshitish (audio) vositalari, ko‘rish (video) 
vositalari, ko‘rish-eshitish (audio-video) vositalari, multimediya vositalari ham 
Internet sahifalari va xizmatlaridan foydalaniladi.

---

 32