1. Mexaniki hərəkət. Treaktoriya. Yol və Yerdeyiəmə

q = + N ∙ e.
“Mənfi” yüklənmiş cismin yükü:
q = – N ∙ e.


40.elektrik sahəsinin iş və potensiallar fərqi
Bircins elektrik sahəsinin işi. Müsbət q sınaq yükü bircins elektrik sahəsində sabit qüvvəsinin təsiri ilə sahənin ixtiyari iki nöqtəsi arasında  yerdəyişməsi etdikdə elektrik qüvvəsi iş görür (a):
A = F_e • s • cosa.
Burada α - sahənin qüvvə xətti və yükün yerdəyişmə vektoru arasındakı bucaqdır. Yerdəyişmənin qüvvə xətti üzrə proyeksiyası d = s • d cosa olduğundan sahənin gördüyü iş üçün alınır:
A = qEd. (1)
• Müsbət q smaq yükünün elektrik qüvvəsinin təsiri altında yerdəyişməsi zamanı bircins elektrik sahəsinin gördüyü iş bu yükün miqdarı, elektrik sahəsinin intensivliyinin modulu, qüvvə xətti istiqamətində yükün yerdəyişməsinin modulu hasilinə bərabərdir.
(1) ifadəsini belə də yazmaq olar:
A = qE(r₁-r₂).(2)
Burada r₁ və r₂ - uyğun olaraq mənfi yüklü lövhədən 1 və 2 nöqtəsinə qədər olan məsafədir.
Elektrik sahəsinin işi sınaq yükünün miqdarından düz mütənasib asılı olduğundan A
q nisbəti də smaq yükündən və onun hansı trayektoriya üzrə hərəkətindən asılı deyildir. Həmin nisbət yalnız sahədən və bu sahədə yükün başlanğıcda və sonda olduğu nöqtələrin seçilməsindən asılıdır.Ona görə də deyilir ki, elektrik sahəsində sınaq yükünün sahənin bir nöqtəsindən digərinə hərəkəti zamanı elektrik qüvvəsinin gördüyü iş trayektoriyanm formasından asılı olmadığına görə elektrik qüvvəsi konservativ qüwə, elektrik sahəsi isə konservativ-potensiallı sahədir.


• Elektrik yükünün sahənin bir nöqtəsindən digərinə hərəkəti zamanı sahənin gördüyü işin həmin yükün miqdarına nisbətinə bərabər olan kəmiyyət bu iki nöqtə arasındakı potensiallar fərqi və ya gərginlik adlanır:





Burada (φ₁ - φ₁) - potensiallar fərqidir. İndeksdəki 1 və 2 rəqəmləri sınaq yükünün elektrik sahəsinin hansı nöqtələri arasında hərəkət etdiyini göstərir. Potensiallar fərqinin BS-də vahidi voltdur:

(3) ifadəsindən yükün elektrik sahəsinin iki nöqtəsi arasında hərəkəti zamanı sahənin gördüyü iş təyin edilə bilər:
Yükün elektrik sahəsinin iki nöqtəsi arasında hərəkəti zamanı sahənin gördüyü iş yükün miqdarı ilə həmin nöqtələr arasındakı potensiallar fərqinin (gərginliyin) hasilinə bərabərdir.
A=q(φ₁-φ₂)=qU (4)
(1) və (3) düsturlarının müqayisəsindən bircins elektrik sahəsində intensivliklə gərginlik arasında əlaqə düsturu alınır:

ahənin intensivliyinin istiqaməti potensialı böyük nöqtədən kiçiyə doğrudur.