100 Soruda Merkez Bankacılığı

13.Merkez Bankasının sermaye ve hissedarlık yapısı nasıldır? 
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası A.Ş.’nin sermayesi 25.000 Türk 
lirası olup 250.000 adet hisseye ayrılmıştır. Bugün itibarıyla Merkez 
Bankasının bir hissesinin nominal değeri 10 kuruştur.
Merkez Bankası Kanunu ile, Merkez Bankası hisse senetleri (A), (B), 
(C) ve (D) olmak üzere dört sınıfa ayrılmış olup, 
(A) sınıfı hisse senetleri münhasıran Hazineye,
(B) sınıfı hisse senetleri Türkiye’de faaliyette bulunan milli banka-
lara,
(C) sınıfı hisse senetleri 15.000 hisseyi geçmemek üzere, milli ba
kalar dışında kalan diğer bankalarla imtiyazlı şirketlere,

---

18
100 Soruda Merkez Bankacılığı
(D) sınıfı hisse senetleri ise Türk ticaret müesseselerine ve Türk va-
tandaşlığını haiz tüzel ve gerçek kişilere aittir.
2017 yıl sonu itibarıyla, Merkez Bankası sermayesinin yüzde 
55,12’si (A) sınıfı, yüzde 25,74’ü (B) sınıfı, yüzde 0,02’si (C) sınıfı, 
yüzde 19,12’si ise (D) sınıfı hisselerden oluşmaktadır.
Merkez Bankası anonim şirket olarak kurulmuş ve örgütlenmiş ol-
makla birlikte, kâr etmek gibi bir amacı bulunmamaktadır. Merkez 
Bankasının sermayesi de diğer anonim şirketlerinkinden farklı bi-
çimde sadece sembolik bir nitelik ve anlam taşımaktadır. Sermaye 
büyüklüğü, hisse miktarları ve kâr payı ödemeleri sadece simgesel 
değerlerle sınırlı kalmaktadır. 
14.Merkez Bankası kâr payını nasıl dağıtır?
Merkez Bankası kârının dağıtımına ilişkin esaslar, Merkez Bankası 
Kanunu’nun 60.maddesi ile düzenlenmiştir. Buna göre Bankanın yıl-
lık safi kârı, aşağıdaki şekilde dağıtılır:
1) Yüzde 20’si ihtiyat akçesine,
2) Hisse senetlerinin nominal değerleri üzerinden, yüzde 6 oranında 
ilk kâr hissesi olarak hissedarlara,
3) Yukarıdaki yüzdeler tutarının düşülmesinden sonra kalan mikta-
rın en çok yüzde 5’i, iki aylık maaş tutarını geçmemek üzere Banka 
mensuplarına ve yüzde 10’u fevkalade ihtiyat akçesine,
4) Hisse senetlerinin nominal değerleri üzerinden Genel Kurul kara-
rıyla en çok yüzde 6 nispetinde ikinci kâr hissesi olarak hissedarlara 
verilir.
Bu dağıtımdan sonra kalan bakiye Hazineye verilir.
Merkez Bankasının elde ettiği kârın nasıl dağıtıldığına ilişkin detaylı 
bilgi, her yıl yayımlanan Yıllık Rapor’da yer almaktadır.