100 Soruda Merkez Bankacılığı

18.Merkez Bankasının temel iletişim araçları nelerdir? 
Para politikasının temel iletişim araçları PPK duyuruları ve Enflasyon 
Raporudur. PPK yılda en az sekiz kez gerçekleştirdiği toplantıların 
ardından, saat 14.00’te kararı kısa bir gerekçe ile birlikte duyurur. 
Toplantı özeti ise toplantının ardından beş iş günü içinde yayımlanır. 
Enflasyon Raporu yılda dört defa yayımlanır. Kamuoyu ile iletişimin 
daha etkin şekilde yapılabilmesi amacıyla Enflasyon Raporları, bil-
gilendirme toplantılarıyla tanıtılır. Enflasyon Raporlarında Merkez 
Bankasının uluslararası ekonomik görünüm, enflasyon gelişmeleri, 
arz ve talep gelişmeleri, kamu maliyesi, finansal koşullar ve para po-
litikası uygulamaları konularında değerlendirmeleri ve orta vadeli 
enflasyon öngörüleri paylaşılmaktadır.
Merkez Bankası, küresel ve yurt içi makro finansal görünüm ve fi-
nansal istikrara ilişkin güncel gelişmelere ilişkin değerlendirmelerini 
ise yılda iki kez yayımladığı Finansal İstikrar Raporu ile kamuoyu ile 
paylaşır. 
Bu temel iletişim araçlarının yanında, para ve kur politikası metin-
leri, paylaşılan diğer duyurular ile Merkez Bankasının faaliyetleri ve 
para politikası hakkında Merkez Bankası Başkanı tarafından yapılan 
sunumlar da kamuoyuyla iletişimde önemli bir paya sahiptir.
19.Merkez Bankası hesap verir mi?
Hesap verme sorumluluğu, merkez bankalarının, aldıkları kararlar-
dan, bunların sonuçlarından ve kurumsal yönetiminden topluma 
karşı sorumlu olması anlamına gelmektedir. Bağımsız ve hesap 
veren bir merkez bankası diğer kurumsal yapılanmalara göre ka-
muoyunda daha güvenilirdir. Güvenilir bir merkez bankası ise he-
deflerine ulaşma konusunda ekonomik birimleri daha kolay ikna 
edebilmekte, hedeften sapmalar olduğunda kamuoyunda bir te-
reddüt oluşmasını önleyebilmekte ve bu sayede fiyat istikrarı hede-
fine daha az maliyetle ulaşılabilmektedir. 
Merkez Bankası Kanunu’nun 42. maddesi, Bankanın hesap verme 
sorumluluğunu düzenlemektedir. Buna göre Banka, bilanço, kâr ve 
zarar hesaplarına yönelik bağımsız denetim kuruluşlarına denetim 
yaptırabilmektedir. Merkez Bankası Başkanı tarafından, Banka faa-
liyetleri ve para politikası hakkında her yıl Nisan ve Ekim aylarında 

---

100 Soruda Merkez Bankacılığı
23
Cumhurbaşkanına rapor sunulmaktadır. Ayrıca Banka, faaliyetleri-
ne ilişkin olarak, yılda iki defa Türkiye Büyük Millet Meclisi Plan ve 
Bütçe Komisyonunu bilgilendirmektedir. Buna ek olarak Banka, be-
lirlenen hedeflere ilan edilen sürelerde ulaşılamaması ya da ulaşı-
lamama olasılığının ortaya çıkması halinde, nedenlerini ve alınması 
gereken önlemleri hükûmete yazılı olarak bildirmekte ve kamuoyu-
na açıklamaktadır. 
Merkez Bankası Kanunu’nun 58. maddesi uyarınca Merkez Bankası 
her takvim yılı sonu düzenleyeceği bilanço, kar ve zarar hesabı ile 
yıllık faaliyet raporunu Cumhurbaşkanlığına göndermenin yanı sıra 
bilançosunu Resmi Gazete’de yayımlamaktadır. 
Ayrıca, Merkez Bankası Kanunu’nun 63. maddesi gereğince de, her 
hafta sonu itibarıyla hesap durumunu gösteren bir bülten Resmi 
Gazete’de yayımlanmaktadır. 
Hesap verebilir olmak aynı zamanda şeffaf bir iletişim politikasını 
da gerektirmektedir. Bu çerçevede, Merkez Bankası 2001 yılından 
itibaren iletişim politikasını da etkin bir şekilde kullanmaya başla-
mıştır. Bu sayede, uygulanan politikaların kamuoyuna aktarılması 
bu politikaların toplum tarafından anlaşılır ve kabul edilebilir olması 
sağlanarak Bankanın güvenilirliğini artırmak amaçlanmıştır. Gerek 
Merkez bankası bağımsızlığı gerek uygulanmakta olan enflasyon he-
deflemesi rejimi çerçevesinde ön plana çıkan hesap verme yüküm-
lülüğü ve şeffaflık unsurları doğrultusunda iletişim politikası Merkez 
Bankası politikalarının merkezinde yer almaktadır. Bu çerçevede, 
Merkez Bankası çeşitli iletişim araçları yoluyla uygulanmakta olan 
politikaların kamuoyuna aktarılmasına ve bu politikaların toplum 
tarafından anlaşılır ve kabul edilebilir olmasına katkıda bulunmaya 
çalışmaktadır.

---