100 Soruda Merkez Bankacılığı

68
100 Soruda Merkez Bankacılığı
84.Piyasadaki banknotların kompozisyonu neye göre belirlenir?
Banknotların kupür kompozisyonları oluşturulurken, geçmiş yıllar-
daki uygulamalar, perakende sektörünün fiyatlandırma politikası, 
madeni para kullanım alışkanlığı, yuvarlama etkisi ve diğer ülkeler-
deki sistemler gibi hususlar dikkate alınmaktadır. 
Çeşitli ülke uygulamalarına ve yapılan araştırmalara bakıldığında, 
dolaşımda altı veya yedi adedin üzerinde kupür bulundurulması 
durumunda bazı kupürlerin kullanım dışı kalabileceği, az sayıdaki 
kupür adedinin ise nakit işlemlerinde zoruluklar yaratabileceği gö-
rülmektedir.
85.Türk lirası simgesi nasıl belirlenmiştir ve Türk lirasının Devletin 
para birimi olduğu hangi dayanakla belirlenmiştir?
Merkez Bankası, 2011 yılında “Türk lirasının ülkemizde ve dünyada 
tanıtılması amacıyla bir simge belirlemek” stratejik amacına yönelik 
olarak Türk lirasını ulusal ve uluslararası alanda anlaşılabilir, özgün, 
estetik, elle yazımı kolay ve akılda kalıcı bir şekilde temsil edecek 
bir simge oluşturulması amacıyla “Türk Lirası Simge Yarışması” dü-
zenlemiştir. Yarışma sonuçları ile Türk lirası simgesi, 1 Mart 2012 
tarihinde bir basın toplantısında kamuoyu ile paylaşılmıştır. Buna 
ek olarak, Türk lirası simgesinin toplumun her kesimine ulaşması ve 
simge ile ilgili azami ölçüde bilgilendirmenin sağlanması amacıyla 
çeşitli kamu kurum ve kuruluşlarıyla irtibata geçilmiştir.
Türk lirası simgesi belirlenirken, Türk lirasının ve Türkiye ekonomisi-
nin iki belirgin özelliği olan “güven” ve “istikrar içinde yükselen de-
ğer” kavramları ön plana çıkartılmıştır. Simgenin çıpaya benzemesi 
Türk lirasının kıymet saklama aracı olarak “güvenli bir liman haline 
geldiğini” vurgulamaktadır. Paralel çizgilerin yukarı eğimli olması 
ise, Türk lirasının ve Türkiye ekonomisinin “istikrar içinde yükselen 
değerini” simgelemektedir.
Merkez Bankası Kanunu’nun 36. maddesine göre Bankanın ihraç 
ettiği banknotların tedavülü mecburi olup, bunlar hudutsuz ödeme 
kudretini haizdir. 
5083 sayılı Kanunun 1. maddesi, Türkiye Cumhuriyeti Devletinin 
para birimini Türk lirası; Türk lirasının alt birimini ise kuruş olarak 
belirlemiştir. 

---

100 Soruda Merkez Bankacılığı