151
AYHAN NURİ YILMAZ - GÖKMEN KILIÇOĞLU
TÜRKİYE’NİN ORTA ASYA’DAKİ YUMUŞAK GÜCÜ VE KAMU DİPLOMASİSİ
T
Ü
R
K
D
Ü
N
YA
SI
ARA
Ş
TIRM
AL
A
R
I
/
T
D
A
2018
TEMMUZ - AĞUSTOS
CİLT
: 119
SAYI
: 235
SAYFA
: 141-184
yeteneği olarak tanımlamıştır. Yumuşak güç, uluslararası ilişkilerde istenen
sonucun ikna etmeye yönelik metodların kullanılması ile elde edilmesi olarak
anlaşılabilir.
Yumuşak güç genelde bilgiye, çekiciliğe ve tercihlere odaklan
-
maktadır.
20
Uluslararası örgütlerin yaygınlaşması,
sivil toplum örgütlerinin
güçlenmesi, devlet dışı diğer aktörlerin etkinliğini artırması ve küresel med
-
yanın gelişmesi, içinde bulunduğumuz dönemde
“sert güç”, “yumuşak güç”
ve
“akıllı güç”
tartışmalarını gündeme getirmiştir. Güç kavramı uluslararası iliş
-
kilerde genel olarak bir ülkenin diğer bir ülkeyi kendisinin isteyip, onun iste
-
mediği bir davranışı yaptırabilmesi anlamına gelmektedir. Bu güce
“Sert Güç”
(Hard Power)
denilebilir. Nye,
“eğer bir ülke kendi istediği şeyi, diğer ülkenin de
istemesini sağlayabilirse, yaptırmak istediği şey için o ülkeye zor kullanmasına
gerek yoktur”
diyerek
21
yumuşak gücün mantığını anlatmaktadır.
Yumuşak güç ve sert güç birbirleriyle ilişkilidir; çünkü birinin başkaları
-
nın davranışlarını etkileyerek amaçlarına ulaşması becerisinin her iki kolu
-
nu oluşturur. Aralarındaki fark hem davranışın türünde hem de kaynakla
-
rın somutluğundadır. Emir gücü, zorlama ve ikna etme yoluna dayanabilir.
Kendi yanına çekme gücü ise o kişin kültürünün ve değerlerinin çekiciliğine
ya da siyasi tercihler gündemini kendi amacına göre kullanabilme, böylelikle
de gerçek dışı göründükleri için başkalarının tercihlerini ifade edememelerini
sağlama becerisine dayanabilir.
22
Yumuşak gücün başlıca kaynakları arasın
-
da bir ülkeyi diğer ülke nezdinde çekici kılacak değerler, kültür, kurumlar ve
politikalar bulunmaktadır.
23
Kamu diplomasisi çokça kullanılan ve bir o kadar da tanımı yapılan bir
terimdir. Hükümet dışı bir kavram olan kamu ile resmi diplomatlarca yürü
-
tülen ve hükümetle ilişkili olan diplomasi kavramlarının bir araya gelmesi ile
oluşan bu terim devlet dışı aktörlerin, sivil toplum kuruluşlarının dış politi
-
kaya dahil olması anlamına gelmektedir. Kavramı geleneksel ve yeni kamu
diplomasisi diye ayırmak mümkündür.
24
Hükümetlerin küresel kamulara hitap etmesi ile ilgili olan geleneksel
kamu diplomasisi kamuların ulusal amaç ve dış politikalara dahil olma çaba
-
larını içermekte; aynı zamanda bu kamuların bilgilendirilmesi ve etkilenme
-
sini amaçlamaktadır.
25
Kamu diplomasisi, ülkelerin sahip olduğu değerleri dünyayı daha iyi an
-
latabilmesi esasına dayanmaktadır.
“Yumuşak güç”
diye tanımlanan bilim,
sanat, spor, kültür, eğitim gibi unsurları ustaca
kullanabilen ülkeler birer
çekim noktası haline gelebilmektedirler. Toplumlar arasında etkileşime imkân
sağlayan kamu diplomasisi araçları; ekonomik, siyasi,
kültürel işbirliklerin
20
Faruk Sönmezoğlu (Der),
Uluslararası İlişkiler Sözlüğü,
5. Basım, Der Yayınları, İstanbul 2017, s. 628.
21
Joseph Nye,
Amerikan Gücünün Paradoksu,
Literatür Yayıncılık, İstanbul 2003, s. 10- 11.
22
Joseph Nye,
Soft Power: The Means to Success in World Politics,
Public Affairs, New York 2004, s. 2-6.
23
Aynı yer.
24
Emrah Aydemir,
Dış Politikada Yumuşak Güç ve Medya,
Kalkedon Yayınları, İstanbul 2014, s. 99.
25
N. Snow, “Rethinking Public Diplomacy”, içinde Snow, N. & Taylor, P. M. (Edts),
Handbook of
Public Diplomacy,
Routledge, New York 2009, s. 8.
235_Gokmen_Kilicoglu.indd 151
13.09.2018 14:40:37