18-amaliy mashg’ulot. Mavzu: Topishmoq, maqol, tez aytish, latifa, lof, doston kabi janrdagi asarlarni o’qitish darsining ishlamasini tuzish

Turkiy xalqlarning Maqollaridan namunalar dastlab maqol Koshgʻariyning "Devonu lugʻotit turk" asarida keltirilgan. Bu maqollarning bir qanchasi hozir ham oʻzbek xalqi orasida turli vari-antlarda ishlatiladi. Masalan, M. Koshgʻariy asarida "Kishi olasi ichtin, yilqi olasi tashtin"; "Odam olasi ichida, mol olasi tashida" kabi.

• Turkiy xalqlarning Maqollaridan namunalar dastlab maqol Koshgʻariyning "Devonu lugʻotit turk" asarida keltirilgan. Bu maqollarning bir qanchasi hozir ham oʻzbek xalqi orasida turli vari-antlarda ishlatiladi. Masalan, M. Koshgʻariy asarida "Kishi olasi ichtin, yilqi olasi tashtin"; "Odam olasi ichida, mol olasi tashida" kabi.
• Maqol baʼzan zarbulmasal, naql, hikmat, hikmatli soʻz, tanbeh, mashoyixlar soʻzi, hikmatli maqol, donishmandlar soʻzi, otalar soʻzi kabi nomlar bilan ham yuritiladi. Maqollarning ijtimoiy-siyosiy va tarbiyaviy ahamiyati gʻoyat katta. Matalda narsa tasviri, uning harakteristikasi beriladi, Maqolda esa toʻla tugallangan fikr-xulosa ifodalanadi.

Dars ishlanma.

• Dars ishlanma.
• Mavzu : Kitob haqida maqollar o’rganish
• Darsning maqsadi :
• 1) ta’limiy maqsad : to’g’ri ravon va ifodali o’qish malakasini takomillashtirish, kiobning yaratilishi, uning inson hayotidagi ahamiyati haqida ma’lumot berish ;
• 2) tarbiyaviy maqsad : o’quvchilarni kitob o’qishga qiziqtirish, uni asrash yo’llarini o’rgatish ;
• 3) rivojlantiruvchi maqsad : ravon, to’g’ri va ifodali o’qish malakasini rivojlantirish .
• Darsning turi : yangi bilim beruvchi .
• Darsning metodi : suhbat metodi .
• Darsning jihozi : darslik, kitoblar ko’rgazmasi, testlar .
• Darsning borishi .
• O’tgan darsni takrorlash va mustahkamlash maqsadida suhbat uyushtirildi :
• Qadimda kitob qanday asralgan ?
• Hozir Italiyada noyob tarixiy kitoblar qanday asralyapti ? ( Bu ma’lumot oldingi darsda gapirib berilgan bo’ladi : suvning bug’lanishi, suv bosishi natijasida kitoblar nam tortib, mog’orlab ketayotgani uchun uni salafan qog’ozlarga solib, uning ichidagi havo chiqarilib, o’z holida saqlashga erishilyapti . )