2-Cİ NƏŞR Əlavə VƏ DÜZƏLİŞLƏR
Yüklə 7,12 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- «Həmd Aləmlərin Rəbbi olan Allahadır».
- «Göylərdə və yerlərdə
- «Dağlara baxıb onları donmuş zənn edirsən, halbuki onlar bulud keçdiyi
- «Yeddi göy, yer və onlarda olan bütün məxluqat Allahı
- Lə İləhə
- HƏYY – QAYYUM
- Yə Həyyu, Yə Qayyumu Birahmətikə Əstəğisu
- «Sən əsla ölməyən və daima diri olan
- Qayyum
67
üzdən O, hər yöndən həmd edilməyə, sevilməyə və təriflənməyə layıqdır. O, zatı, sifətləri, isimləri və felləri üçün sevilməyə və tərif olunmağa tək varlıqdır. Ondan qaynaqlanan hər bir şey gözəldir. Və hər yaxşılıq üçün Ona həmd edilməlidir. Bütün göylər, yer, ikisi arasında olanlar və bunlardan var olanlar Allaha həmdlə dolmuşdur. Allahın həmdi dünyanı və axirəti, bütün aləmləri doldurmuşdur. Bütün varlıqlar nöqsansız bir şəkildə Ona həmd edərlər. Sonunda Ona həmd edilməyən bir hökm yoxdur. Göylər və yer Ona həmd ilə dururlar, Cənnət əhli Cənnətə, Cəhənnəm əhli də Cəhənnəmə Ona həmd edərək girirlər. Həsənul Bəsri –
–
deyir ki: «Cəhənnəm əhli Allaha həmd edərək Cəhənnəmə girirlər». Allah bütün aləmlərin Rəbbi olması ilə öyünür və yalnız onun həmdə layiq olduğunu bizə bildirir: «Həmd Aləmlərin Rəbbi olan Allahadır». (əl-Fatihə 2). Allah kitabları göndərməklə öyünür: «Həmd olsun o, Allaha ki, Quranı heç bir əyriliyə yol vermədən öz bəndəsinə nazil etdi!». (əl-Kəhf 1). Allah göyləri və yerləri yaratmaqla öyünür: «Həmd göyləri və yerləri yaradan, qaranlıqları və nuru yaradan Allahadır». (əl-Ənam 1). Allah hər bir şeyin sahibi olmaqla və mülkünün qüsursuz olduğu ilə öyünür: «Göylərdə və yerlərdə nə varsa hamısının sahibi olan Allaha həmd olsun». (əs-Səba 1). Onun həmdi bütün zaman və məkanı doldurmuş, bütün əşyaları və sözləri əhatə etmişdir: «Elə isə axşam- səhər Allahı təqdis edib şəninə təriflər deyin! Göylərdə və yerdə həmd yalnız Ona məxsusdur. Gün batanda da, gündüz də Onu təqdis edib şəninə təriflər deyin». (ər- Rum 17,18). Bütün varlıqlar necə Ona həmd etməsinlər ki? «O, yaratdığı hər şeyi ən gözəl yaradandır». (əs-Səcdə 7). Ona necə həmd etməsinlər ki, Onun əmri ilə var olmuşlar: «Dağlara baxıb onları donmuş zənn edirsən, halbuki onlar bulud keçdiyi kimi keçib gedərlər. Bu hər şeyi bacarıqla, yerli-yerində edən Allahın gördüyü işdir». (ən-Nəml 88). Varlıq aləmindəki ən kiçik parçalar belə Ona həmd edir və həmd edilməsinə şahidlik edərlər: «Yeddi göy, yer və onlarda olan bütün məxluqat Allahı təqdis edir. Elə bir şey yoxdur ki, Allaha tərif deyib ona şükr etməsin, lakin siz onların (dillərini bilmədiyiniz üçün) təqdisini anlamazsınız. Allah həqiqətən həlim və bağışlayandır». (əl-İsra 44). Allahın bütün felləri hikmət, mərhəmət və faydalarla doludur. Onun hər bir feli ədalətdir və gözəldir. Qadağan etdiyi hər bir şey isə pisdir. Bütün varlıq Onundur. Bütün yaxşılıqlar Onun əlindədir. Bütün işlər sonda Ona qayıdacaqdır. Hər şey Ona doğru axmaqdadır. O, bu İsim və Sifətlərilə həmd edilir, övülür və mədh edilir. Allah ən gözəl və mükəmməl sifətlərə sahibdir. Heç bir nöqsanlığı və qüsuru yoxdur. Onun sahib olduğu bu sifətlərin hər biri ən mükəmməl şəkildə həmdə layiqdir. Zatında, sifətlərində, isimlərində və fellərində Ona həmd olunsun. Peyğəmbər –
yer və hər ikisi arası qədər və bunlardan başqa sənin dilədiyin qədər Sənə həmd olsun» 182
. Peyğəmbər –
İlləllah, ən gözəl dua isə Əlhəmdulilləh» 183
. Peyğəmbər –
buyurdu: «Rukudan qalxarkən: «Rabbənə Və Ləkəl Həmd – Rəbbimiz! Həmd yalnız Sənədir» 184
. Allahın bütün İsimləri gözəldir, pis olanı yoxdur. Onun bütün Sifətləri ən mükəmməl və ən üstündür, heç bir nöqsanlıq və qüsur yoxdur. Bütün fellərində hikmət vardır, hikmətsiz və faydasız heç bir feli yoxdur. Göylərdə və yerdəki ən gözəl
182
Müslim 476. 183
Nəsai 837. 184
Buxari «Azan» 74,82, Müslim 414. 68
örnəklər Ona aiddir. O, üstün və hikmət sahibidir. Nəyi, harada, necə edəcəyini ən gözəl bilən Odur. Heç bir bənzəri yoxdur. Kamillik Sifətlərinin ziddi yoxdur. Həyatın ziddi olan ölüm Onda yoxdur. Qayyumun ziddi olan qəflət, yanılma, yatmaq, mürgü Onda əsla yoxdur. Allah elm sahibidir. Bunun zidd olan, unutma və buna bənzər şeylər Onda yoxdur. O, tam güc və qüdrət sahibidir. Ziddi olan acizlik, yorğunluq, taqətsizlik Onda yoxdur. O, kəsinliklə heç kəsə möhtac deyildir. Gücsüzlük, yaradılma və cansızlıq Onun haqqında mümkün olmadığı kimi Onun öyülməməsi və həmd edilməməsi də mümkün deyildir. Bütün həmd və təriflər onadır. Əbu Hureyrə - radıyallahu anhu –
–
– buyurdu: «Şeytan sizlərdən birinin yanına gələrək ona belə vəsvəsə verə bilər: «Bu şeyi kim yaradıb? «Filan şeyi kim yaradıb?», sonda isə: «Bəs onda Allahı kim yaradıb?» deyər. Əgər vəsvəsələr bu həddə çatsa qoy o, kimsə Allaha sığınsın» 185
.
–
anhu –
– gücünü itirməyən və yox olmayan deməkdir». Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – buyurdu: «Yə Həyyu, Yə Qayyumu Birahmətikə Əstəğisu Əslih Li Şəni Kulləhu Vələ Təkilni İlə Nəfsi Tarfətə Ayn - Ya Həyyu! Ya Qayyumu! Rəhmətinlə yardım diləyirəm. Bütün işlərimi islah et və məni bir göz qırpımı belə öz ixtiyarıma buraxma» 186
. İbn Abbas - radıyallahu anhu –
–
– dua edərkən buyurdu: «…Sən əsla ölməyən və daima diri olansan» 187
. əl-Qayyum –
şeyin Ona möhtac olması mənasındadır. Qurani Kərimdə 3 ayədə Həyy İsmi ilə zikr edilmişdir. «Allah, Ondan başqa İlah yoxdur. Diridir (Həyy), ölməzdir (Qayyum- dur)». (əl-Bəqərə 255). «Sən əsla ölməyən və daima diri olan (Allaha) təvəkkül et və Onu həmd ilə təsbih et». (əl-Furqan 58). Xattabi –
–
«Qayyum – sonu olmayan və varlığı daim olandır». HƏYİYYU
–
– də Onu bu sifətlə vəsf etmişdir. Buna görə də O, Həya və Kərəm sahibidir. Salman Farisi –
–
–
aleyhi və səlləm - buyurdu: «Əbədi və Kərim olan Rəbbimiz əllərini ona tərəf qaldıran qulunun əllərini geri boş qaytarmaqdan Həya edir» 188 . Ummu Süleym – radıyallahu anhə –
189 . Rəsulullah – sallallahu aleyhi və səlləm - buyurdu: «Allah həya sahibidir və ayıbları örtəndir. Biriniz yuyunduğu zaman örtünsün» 190 . Hər müsəlman onu yaradan Rəbbindən utanmalı və həya etməlidir. Belə ki, Rəbbi onu qadağan etdiyi yerlərdə görməməli, əmr etdiyi
185 Buxari 3276. 186 “Səhihul Tərğib vət Tərhib” 1/273. 187 Buxari. 188 Əbu Davud 1488, Tirmizi 3551, İbn Məcə 3865. Musnəd 5/438, əl-Albani “Səhih Tirmizi” 3/179. 189 Buxari 6091, Müslim 313. 190 Əbu Davud 4012. Yüklə 7,12 Mb. Dostları ilə paylaş:
|