2017-ci il dekabrın 19-dən “Gəncə” tankeri xarici sularda maye yükdaşımalarına cəlb olunub

Dekabrın 

8-də Dövlət Dəniz 

Administrasi-

yasında “Azər-

baycan Respub-

likasında dəniz 

nəqliyyatı sahə-

sində məsuliyyə-

tin artırılmasında 

Dövlət Dəniz Ad-

ministrasiyasına 

Dəstək” Tvinninq 

layihəsinin yekun 

iclası keçirilib.

Layihənin əsas məqsədi Azərbay-

canda  dəniz  üzgüçülüyünün  təhlükə-

sizliyi və dənizin gəmilərdən çirklən-

dirilməsinin  qarşısının  alınması  ilə 

əlaqədar  beynəlxalq  konvensiyalarda 

nəzərdə  tutulmuş  məsuliyyət  prose-

durlarının  Avropa  İttifaqı  qanunveri-

ciliyi  ilə  əlaqəli  şəkildə  həyata  keçi-

rilməsində  və  tətbiqi  məsələlərində 

Dövlət  Dəniz  Administrasiyasının 

potensialını  gücləndirməkdən  ibarət 

olub.

Yekun  iclasda  Dövlət  Dəniz Ad-

ministrasiyasının  rəisinin  müavini 

Şahlar Məmmədov, Avropa İttifaqının 

Azərbaycandakı  nümayəndəliyinin 

rəhbəri,  səfir  Kestutis  Yankauskas, 

üzv  dövlətin  layihə  rəhbəri  Benito 

Nunez Quintanilla, Rezident Tvinninq 

müşaviri  Fernando  Juan  Collado  Si-

mon, eləcə də Nazirlər Kabineti, İqti-

sadiyyat, Ədliyyə, Ekologiya və Təbii 

Sərvətlər nazirlikləri və “Xəzər Dəniz 

Gəmiçiliyi”  QSC-nin  nümayəndələri 

və digər rəsmilər iştirak ediblər.

Tədbirdə  çıxış  edən  Dövlət  Də-

niz Administrasiyasının  rəis  müavini 

Şahlar  Məmmədov  bildirib  ki,  res-

publikamızda  dəniz  nəqliyyatı  sahə-

sinin inkişaf etdirilməsi istiqamətində 

həyata  keçirilən  xüsusi  əhəmiyyətli 

zəruri tədbirlərdən biri və ən önəmlisi 

mövcud  maddi-texniki  bazadan  daha 

səmərəli  istifadə  edilməsi  məqsədilə 

dəniz nəqliyyatı sahəsi üzrə milli qa-

nunvericiliyin beynəlxalq standartlara 

uyğunlaşdırılması  istiqamətində  gö-

rülən işlərdir.

Məhz Avropa Qonşuluq və Tərəf-

daşlıq Alətinin Azərbaycan üzrə Fəa-

liyyət  Proqramı  çərçivəsində  Azər-

baycan Respublikasının Dövlət Dəniz 

Administrasiyasında  həyata  keçirilən 

“Azərbaycan  Respublikasında  dəniz 

üzgüçülüyünün  təhlükəsizliyinin  və 

dəniz  mühitinin  mühafizəsinin  tək-

milləşdirilməsi  haqqında”  Tvinninq 

layihəsindən uğurlu nəticələr əldə edi-

lib. Bundan əlavə, bu Tvinninq layihə-

si də respublikamızda dəniz nəqliyyatı 

sahəsi üzrə milli qanunvericiliyin bey-

nəlxalq standartlara uyğunlaşdırılması 

istiqamətində atılan mühüm addımlar-

dan biri kimi dəyərləndirilə bilər.

Tədbirdə vurğulanıb ki, “Azərbay-

can Respublikasında dəniz nəqliyyatı 

sahəsində  məsuliyyətin  artırılmasın-

da  Dövlət  Dəniz  Administrasiyasına 

dəstək” adlı tvinninq layihəsi çərçivə-

sində qarşıya qoyulan məqsədlərə tam 

nail olunub.

“Dəniz tələbləri ilə bağlı məsuliy-

yətin  məhdudlaşdırılması  haqqında” 

1976-cı il tarixli Beynəlxalq Konven-

siyaya  dəyişikliklər  edilməsi  barədə” 

1996-cı il tarixli Protokol Azərbaycan 

Respublikasının 2016-cı il 16 dekabr 

tarixli  466-VQ  nömrəli  Qanunu  ilə 

təsdiq edilib və həmin Protokola uy-

ğunlaşdırılması  məqsədilə  hazırlanan 

“Azərbaycan  Respublikasının Ticarət 

Gəmiçiliyi Məcəlləsində dəyişikliklər 

edilməsi  haqqında” Azərbaycan  Res-

publikasının Qanunu qəbul edilib.

Bundan  başqa,  dəniz  nəqliyyatı 

sahəsi üzrə inzibati məsuliyyəti müəy-

yən edən normativ hüquqi aktlar, İnzi-

bati Xətalar və Ticarət Gəmiçiliyi Mə-

cəllələrinin müvafiq hissələri bir daha 

nəzərdən  keçirilib,  müvafiq  müddəa-

lar  ətraflı  təhlil  edilərək,  qiymətlən-

dirilmə  aparılıb  və  qanun  layihələri 

yenidən işlənərək hazırlanıb. Nəticədə 

“Azərbaycan Respublikasının İnziba-

ti  Xətalar  Məcəlləsində  dəyişikliklər 

edilməsi haqqında” Qanun 2017-ci il 

16 may tarixində Azərbaycan Respub-

likası  Milli  Məclisi  tərəfindən  qəbul 

edilib.

Avropa  İttifaqının  Azərbaycan-

dakı  nümayəndəliyinin  rəhbəri,  səfir 

Kestutis Yankauskas bildirib ki, bütün 

nəqliyyat növlərinin təhlükəsizliyi və 

mühafizəsi  sahəsində  qanunvericilik 

və  normativ  bazanın Avropa  və  bey-

nəlxalq standartlara uyğunlaşdırılması 

prosesində  Avropa  İttifaqının  Azər-

baycana  dəstək  göstərməsi  istiqamə-

tində  reallaşan  əməkdaşlığı  uğurla 

davam  edir.  Səfir  Beynəlxalq  Dəniz 

Təşkilatının  üzv  Dövlətlərinin  Audit 

Sxeminə  (İMSAS)  əsasən  keçirilən 

audit yoxlamasına hazırlıq prosesində 

Tvinninq layihəsinin əhəmiyyətli rolu 

olduğunu bildirərək, yoxlamanın nəti-

cələrinin  yüksək  qiymətləndirildiyini 

qeyd edib. O, həmçinin 2014-cü ildə 

başa  çatan  “Azərbaycan  Respublika-

sında  dəniz  üzgüçülüyünün  təhlükə-

sizliyinin  və  dəniz  mühitinin  müha-

fizəsinin təkmilləşdirilməsi haqqında” 

Tvinninq layihəsindən danışıb.

Bundan əlavə, səfir diqqətə çatdı-

rıb  ki,  hazırda  yekun  iclası  keçirilən 

Tvinninq  layihəsinin  reallaşması  da 

Dövlət  Dəniz  Administrasiyasının 

təşəbbüsü ilə baş tutub.

Toplantıda çıxış edən Dövlət Də-

niz  Administrasiyasının  rəsmiləri 

bildiriblər  ki,  dəniz  nəqliyyatı  sahə-

si  üzrə  beynəlxalq  konvensiyaların 

tələblərindən  irəli  gələn  öhdəliklərin 

icra  vəziyyətinin  qiymətləndirilməsi 

məqsədilə  Beynəlxalq  Dəniz  Təşki-

latının  audit  ekspert  qrupunun  Azər-

baycan Respublikasında keçirdiyi au-

dit  yoxlama  zamanı  Prezident  İlham 

Əliyevin  rəhbərliyi  altında  iqtisadiy-

yatımızın  strateji  cəhətdən  mühüm 

sahələrindən biri olan dəniz nəqliyyatı 

sahəsində  formalaşdırılmış  siyasətə 

uyğun olaraq həyata keçirilən davamlı 

islahatlar və bu məqsədlə təsdiq olun-

muş mövcud normativ hüquqi aktlar, 

habelə dəniz üzgüçülüyünün təhlükə-

sizliyi,  dənizdə  insan  həyatının  və 

dəniz mühitinin mühafizəsi sahəsində 

məqsədyönlü və ciddi tədbirlərin hə-

yata keçirilməsi Audit Ekspert Qrupu 

tərəfindən xüsusi rəğbətlə qarşılanıb.

Çıxışlarda  audit  yoxlamasına  ha-

zırlıq işlərinin aparılması, həyata keçi-

rilmiş iki Tvinninq layihəsinin nəticəsi 

olaraq qanunvericiliyimizin Azərbay-

can  Respublikasının  dəniz  nəqliyyatı 

sahəsində qoşulduğu beynəlxalq kon-

vensiyalara,  habelə  müvafiq  Avropa 

İttifaqı  direktivlərinə  uyğun  təkmil-

ləşdirilməsi,  treninq  və  seminarların 

təşkilinə  dair  təcrübə  mübadiləsinin 

aparılması, aidiyyəti məsələlərin mü-

zakirə  edilməsi  və  lazımi  tədbirlərin 

görülməsi  istiqamətində  ispaniya-

lı  mütəxəssislərlə  həyata  keçirilən 

əməkdaşlıq xüsusi vurğulanıb.

İclas  zamanı  administrasiyanın 

tabeliyində  Dəniz  Üzgüçülüyünün 

Təhlükəsizliyi  Mərkəzinin  Uzaq 

Məsafədən  Tanınma  və  İzləmə  Mil-

li Mərkəzi nümayiş etdirilib. Ən son 

və  müasir  standartlara  cavab  verən 

izləmə  avadanlıqları  vasitəsilə  təmin 

olunan  belə  bir  mərkəzin  “Dənizdə 

insan  həyatının  mühafizəsinə  dair 

Beynəlxalq  Konvensiya”nın  tələblə-

rinə uyğun olaraq Xəzəryanı ölkələr-

də ilk dəfə Azərbaycanda yaradıldığı 

qeyd  edilərək,  görüş  iştirakçılarına 

uzaq məsafədə üzən gəmilərin izlənil-

məsi prosesi ilə yaxından tanış olmaq 

imkanı yaradılıb.

İclasın sonunda tərəflər Avropa İt-

tifaqının dəniz nəqliyyatı sahəsindəki 

təcrübəsinin  ölkəmiz  üçün  əhəmiy-

yətindən bəhs edib və Avropa İttifaqı 

ilə Azərbaycan Respublikası arasında 

digər  sahələrdə  də  əməkdaşlığın  ge-

nişləndirilməsinin  ölkəmizdə  dəniz 

nəqliyyatı  sahəsində  mövcud  poten-

sialın  inkişafına  şərait  yaradacağını 

vurğulayıblar.

Qeyd  edək  ki,  Azərbaycan  Res-

publikasının  Dövlət  Dəniz  Admi-

nistrasiyası  qabaqcıl  ölkələrin  dəniz 

nəqliyyatı sahəsində təcrübəsinin öy-

rənilməsinə daim üstünlük verir. Av-

ropa  Qonşuluq  və  Tərəfdaşlıq  Proq-

ramları  çərçivəsində  “Azərbaycan 

Respublikasında  dəniz  üzgüçülüyü-

nün təhlükəsizliyinin və dəniz mühi-

tinin mühafizəsinin təkmilləşdirilmə-

si  haqqında”  Tvinninq  layihəsindən 

sonra  “Azərbaycan  Respublikasında 

dəniz  nəqliyyatı  sahəsində  məsuliy-

yətin  artırılmasında  Dövlət  Dəniz 

Administrasiyasına dəstək” Tvinninq 

layihəsi  Avropa  İttifaqı  tərəfindən 

maliyyələşdirilən  artıq  ikinci  uğurlu 

layihələrdəndir.

Xəzər Dəniz Layihə Elmi- 

Tədqiqat İnstitutu (“Xəzərdənizla-

yihə ETİ”) 1930-cu ildən fəaliyyət 

göstərir.

İnstitut  bərə  əlaqəsinin  inkişa-

fına  böyük  töhfələr  verib.  Belə  ki, 

əməkdaşlarının  layihələri  əsasında 

Bakı, Türkmənbaşı, Bekdaş liman-

larında  bərə  kompleksləri,  Saxalin 

adasını  materiklə  birləşdirən  Va-

nino  –  Xolmsk,  İliçevsk  –  Varna 

(Ukrayna – Bolqarıstan), Klaypeda 

– Mukran (Litva – Almaniya) bərə 

keçidləri yaradılıb.

Bakının  Qaradağ  rayonunda 

yerləşən Dərin Özüllər Zavodunun 

hidrotexniki  qurğularının  inşası, 

gəmi  təmiri  zavodlarının  və  gəmi 

üzgüçülüyü  kanallarının  rekon- 

struksiyası  da  bu  institutun  adı  ilə 

bağlıdır. Bundan başqa, institut Su-

riya,  Liviya,  İran,  Bolqarıstan  və 

Əfqanıstanda da bir çox tədqiqat və 

layihə işi həyata keçirib.

Bakının  simvoluna  çevrilmiş 

Bulvar  ərazisində  yerləşən  “Yaxt 

Klub” və gəzinti katerləri də Xəzər 

Dəniz  Layihə  Elmi-Təqdiqat  İnsti-

tutu  əməkdaşlarının  layihələri  əsa-

sında tikilib.

Bir müddət fəaliyyət istiqaməti-

ni dəyişən “Xəzərdənizlayihə ETİ” 

gəmi  təmirində  layihələndir-

mə  işləri  aparıb.  “Azərbay-

can Xəzər Dəniz Gəmiçiliyi” 

QSC-nin 

yaradılmasından 

sonra  demək  olar  ki,  qurum 

yenidən təşkil edilib.

İnstitutun  direktoru  Oy-

rad Abdullayev deyir ki, üzə-

rimizə böyük vəzifə və tapşı-

rıqlar qoyulub:

- Hazırda institutda Xəzər 

Dəniz Neft Donanması üçün 

yeni  gəmilər  layihələndirilir. 

Belə  ki,  institut  tərəfindən 

300kVt gücə malik olan təc-

hizat, dənizin dərinliyi 60 m 

qədər olan sahələrdə işləmək 

üçün  dalğıc  və  sahilyanı  də-

niz  neft  obyektlərinə  işçiləri 

daşımaq  üçün  nəzərdə  tutu-

lan    70  nəfərlik  sərnişin  ka-

terlərinin  layihələri  uğurla 

icra olunur.

–  Tikinti  işləri  nə  vaxt 

başlayacaq?

-Təchizat  katerinin  Təs-

nifat  Cəmiyyəti  tərəfindən 

təsdiqini  almışıq.  Artıq  işçi 

layihəsinə başlamışıq. Dalğıc 

kateri  üzrə  sənədlərin  bəzisi  

təsdiqlənib. Növbəti ildə hə-

min  gəminin  işçi  layihəsinə  başla-

yacağıq. Sərnişin katerinə gəldikdə 

isə  eskiz  işlərini  yeni  tamamlamı-

şıq. Hazırda təsnifat layihəsinin ic-

rasına hazırlaşırıq.

Direktorun  sözlərinə  görə,  gə-

milər layihələndirilərkən hər detala 

fikir verilir. Bu zaman sifarişçilərlə 

yanaşı,  istismarçıların,  yəni  dəniz-

çilərin də rəyləri öyrənilir, təklifləri 

nəzərə alınır.

-  oyrad  müəllim,  haqqında 

danışdığınız gəmilər hansı üstün-

lüklərə malik olacaq?

-  Layihələndirdiyimiz  300  kVt 

gücə  malik  təchizat  gəmisi  yedək 

əməliyyatı da apara biləcək. Gəmi, 

həmçinin 12 nəfər sərnişin tutumu-

na, 5 ton qaldırıcı qüvvədən ibarət 

yük göyərtəsinə və  bir tonluq kra-

na malik olacaq. Həm də kənar ob-

yektlərdə  yanğını  söndürmək  üçün 

zəruri vasitələrlə təmin ediləcək bu 

gəmi  “  “Qaradağ”,  “Cə-

mil  Niftəliyev”  gəmilərini 

əvəz edəcək. Dalğıc kateri 

də  unikallığı  ilə  seçiləcək. 

O,  istismarda  olan  “Ge-

ofizik”  və  kiçik  həcmli 

“Orion”u  əvəz  edə  bilə-

cək.  Sərnişin  katerləri  isə  

“PSK”-ları  əvəzləyəcək. 

Sözügedən  gəmilər  “Azər-

baycan  Xəzər  Dəniz  Gə-

miçiliyi”  QSC-nin  “Zığ” 

Gəmi  Təmiri  və  Tikintisi 

Zavodunda inşa olunacaq.

Layihələndirmə 

za-

manı  xarici  təcrübədən  də 

istifadə  olunur.  İnstitutun 

Odessa  Dəniz  Mühəndis-

lik Bürosu ilə birgə müəs-

sisəsi fəaliyyət göstərir. Bu 

əməkdaşlıq  instituta böyük 

fayda verir.

Gənclərin üstünlük təş-

kil  etdiyi  kollektivdə  yaş-

lılar  da  az  deyil.  Birbaşa 

gəmi layihələndirilməsi ilə 

məşğul  olan  veteranların 

zəngin  təcrübəsi  çox  işdə 

gənclərin köməyinə çatır.  

İnstitut təkcə “AXDG” 

QSC-nin  sifarişlərini  ye-

rinə  yetirmir.  Kənar  təşkilatlardan 

da sifarişlər daxil olur.

Oyrad 

Abdullayev 

deyir: 

“Lənkəran 

Mexanikləşdirmə” 

MMC ilə işimiz olub. Bu yaxınlar-

da Azneft İB-nin layihəsini bitirmi-

şik.”

İnstitutda  yeni  proqram  təmi-

natlarından  istifadə  edilir.  Tətbiq 

olunan  proqramlar  arasında  “SEA 

SOLUTİON” (layihələndirilən gə-

milərin  səthlərinin  3D  formatın-

da  riyazi  modelini  formalaşdırır), 

“SEA Hydro” (layihələndirilən gə-

minin  hidrostatik  xüsusiyyətlərini 

və dayanıqlığını müəyyənləşdirir), 

“EBrus” (layihələndirilən gəminin 

konstruksiyalarının  möhkəmliyi-

nin  hesablanmasını  təmin  edir),  

“CADMATİC”  (gəminin  3D  for-

matında modelini formalaşdırır və 

gəminin  tikilməsi  üçün  tələb  olu-

nan  texniki  sənədləri  hazırlamağa 

imkan verir) var.

İnstitutda  bütün  layihələrin 

üçölçülü  formatda  həyata  keçiril-

məsi  strateji  hədəf  kimi  qarşıya 

qoyulub.  Bu, işin keyfiyyətinə və 

icra müddətinin qısaldılmasına tə-

sir göstərən əsas məsələ hesab olu-

nur.

İnstitut  Azərbaycan  Respubli-

kası  Dövlət  Dəniz  Administrasi-

yasının, “Rusiya Dəniz Gəmiçiliyi 

Registri”nin,  “Azərbaycan  Dəniz 

Gəmiçiliyi  Registri”nin  müva-

fiq  şəhadətnamələrinə,  tikintisinə 

icazə  tələb  olunan  və  barəsində 

məlumatlandırma  icraatı  tətbiq 

olunan  bina  və  qurğuların  la-

yihələndirilməsi  üçün Azərbaycan 

Respublikası  İqtisadiyyat  Nazirli-

yinin lisenziyasına malikdir.

“Xəzərdənizlayihə  ETİ”-nin 

kollektivinin  hədəfləri  böyük-

dür.  İnstitut  daha  iri  gəmilərin  la-

yihələndirilməsi  barədə  düşünür. 

Bundan başqa, kadr bazası tam for-

malaşdırıldıqdan sonra xaricdən də 

sifariş qəbulu nəzərdə tutulur.

A Z

R B A Y C A N

X Z R D N Z G M

L Y

И

ИЧИ И И

20 dekabr 2017-ci il   № 89-92 (9183)

5

www.seanews.az

“XƏZƏRDƏnİZLAYİhƏ ETİ”-DƏ DAhA İRİ gƏMİLƏRİn 

LAYİhƏLƏnDİRİLMƏSİ BARƏDƏ DüşünüRLƏR

Azərbaycan “Cənub Qaz 

Dəhlizi” layihəsi üzrə maliyyə 

öhdəliklərinin 72 faizini icra 

edib.

Bu barədə AZƏRTAC-ın sor-

ğusuna cavab olaraq “Cənub Qaz 

Dəhlizi” Qapalı Səhmdar Cəmiy-

yətindən (CQD) bildirilib.

Qeyd  edilib  ki,  “Cənub  Qaz 

Dəhlizi”  layihələrində  “Cənub 

Qaz Dəhlizi” QSC-nin mülkiyyə-

tində  olan  iştirak  paylarının  ma-

liyyələşdirilməsinə 2014-2020-ci 

illər  üzrə  tələb  olunan  11,7  mil-

yard ABŞ dolları həcmində vəsa-

itdən cari ilin dekabrın 12-dək 8,4 

milyard dollarıq hissəsi, yəni 72 

faizi investisiya edilib.

Xatırladaq  ki,  “Cənub  Qaz 

Dəhlizi” QSC Azərbaycan Prezi-

dentinin  “Şahdəniz  qaz-konden-

sat  yatağının  istismarının  ikinci 

mərhələsi  və  “Cənub  Qaz  Dəh-

lizi”nin  yaradılmasına  dair  digər 

layihələrlə  bağlı  bəzi  tədbirlər 

haqqında”  2014-cü  il  tarixli  25 

fevral  Sərəncamı  əsasında  ya-

radılmış  və  səhmlərinin  51  faizi 

dövlət  mülkiyyəti  olmaqla  İqti-

sadiyyat Nazirliyinə, 49 faizi isə 

SOCAR-a  məxsus  olan  qapalı 

səhmdar cəmiyyətidir.

Qeyd edək ki, Avropa İttifaqı 

üçün  prioritet  enerji  layihələ-

rindən  biri  olan  “Cənub  Qaz 

Dəhlizi”nin  seqmentlərini  “Şah-

dəniz-2”,  Cənubi  Qafqaz  Boru 

Kəmərinin 

Genişləndirilməsi 

(CQBKG),  TANAP  və  TAP  la-

yihələri təşkil edir. Bu boru xət-

ti  Xəzər  dənizinin  Azərbaycan 

sektorundakı  “Şahdəniz-2”  yata-

ğından  hasil  olunacaq  qazı  Tür-

kiyəyə  və  bu  ölkədən  də  Avro-

paya çatdıracaq. Uzunluğu 3 min 

500  kilometr  olan  “Cənub  Qaz 

Dəhlizi” vasitəsilə ilkin mərhələ-

də Türkiyəyə 6 milyard kubmetr, 

Avropaya  10  milyard  kubmetr 

qaz  nəqli  nəzərdə  tutulur.  Azər-

baycan təbii qazının 2018-ci ilin 

ortalarında  Türkiyəyə,  2020-ci 

ilədək  isə Avropaya  çatdırılması 

planlaşdırılır.

 “cƏnUB qAZ DƏhLİZİ” LAYİhƏSİ üZRƏ MALİYYƏ 

öhDƏLİkLƏRİnİn 72 fAİZİ İcRA EDİLİB

Gələn il Beynəlxalq 

Dəniz Təşkilatı (IMO) 

70 illik yubileyini qeyd 

edəcək. Elə 2018-ci il 

üçün seçilən şüar da 

bununla bağlı olacaq.

Bu  barədə  London-

da  keçirilən  Beynəlxalq 

Dəniz Təşkilatının 30-cu 

Assambleyasında  çıxış 

edən  qurumun  baş  kati-

bi  Ki  Tak  Lim  məlumat 

verib.

Onun sözlərinə görə, 

2018-ci  ildə  dənizçilər  “Daha 

yaxşı  gələcək  üçün,  daha  yaxşı 

dəniz  daşımaları”  şüarı  altında 

fəaliyyət göstərəcəklər.

Baş katib əlavə edib  ki, IMO 

1948-ci ildən qlobal tədarük zən-

cirində vacib rol oynayır. Təşkilat 

missiyasını  bundan  sonra  da  da-

vam etdirməyə çalışacaq.

“DAhA YAXşI gƏLƏcƏk üçün, DAhA 

YAXşI DƏnİZ DAşIMALARI”

“AZƏRBAYcAn RESPUBLİkASInDA DƏnİZ nƏqLİYYATI SAhƏSİnDƏ 

MƏSULİYYƏTİn ARTIRILMASInDA DöVLƏT DƏnİZ ADMİnİSTRASİYASInA 

DƏSTƏk” TVİnnİnq LAYİhƏSİnİn YEkUn İcLASI kEçİRİLİB

---