3. Boshlang‘ich ta’lim steam ning rivojlanish bosqichlari. Boshlang‘ich ta’lim steam ning rivojlanishi

2.8. Boshlang‘ich ta’lim STEAM tushunchasining ilmiy asoslari.
Boshlang‘ich ta’limda STEAM (Science, Technology, Engineering, Art, Mathematics) tushunchasining ilmiy asoslar yerkin va nazariy hisoblanadi. STEAM tushunchasi ilmiy fanlar, nazariya va amaliyotning katta birikmalarini jamlab o‘z ichiga oladi va ularning amaliyotga yo‘naltiriladigan tomoshabinlik va integratsiyasi zarur bo‘ladi. Quyidagi ilmiy asoslardan STEAM tushunchasining tuzilishini o‘rgana olasiz:
STEAM ta’limining temelini oladi, jumladan "Ilm" (Science) tegishlilarning qonuniy va nazariy aspektlarini jami qiladi. Bu asosda qonuniy qoidalarning amaliyotga ta’siri, ilmiy tadqiqotchilik va mutaxassislik, tadqiqot usullari, yeksperimentlar o‘tkazish, ma’lumotlar toplash va tavsiflashni o‘rganish, natijalar analiz qilish va o‘rganish davridagi qarashlar, hipotezalar va ko‘rsatishlarni tasdiklash kabi asoslarda durustligi kulaydi.
Matematika (Mathematics), STEAM tushunchasidagi birinchi "M"dir. Matematika, ko‘p asosli amaliyotning muhim qismidir va boshqa fanlar bilan integratsiyani amalga oshiradi. Matematikani STEAM tushunchasida ilmiy va amaliy topshiriqlar yechish, model va prototiplarni ishlab chiqish, kiritmalar qilish, ma’lumot analizini qilish, tahminlash va sifatni hisoblash maydonlarida qo‘llashga asos tashlaydi.
"T" (Technology) tegishli bo‘lgan STEAM tushunchasida texnologiya bilan bog‘liq qonun va ko‘nikmalarni tushunish va qo‘llash muhimdir. Bu asoslar, kompyuter dasturlarini tuzish, robototexnika, sensorlar, 3D printerng, virtual va augmental tiklanish texnologiyalari, programmalashtirish va boshqa innovatsiya vositalarini o‘rganishni o‘z ichiga oladi.
"E" (Engineering) tegishli bo‘lgan STEAM tushunchasi nazariy va amaliy injiniring asoslari asosida tuzilgan. Bu asoslar, muhandislik tamoyillarini, dizayn qilish jarayonlarini, dasturlash, prototiplar ishlab chiqish, muhandislik topshiriqlarini tahlil qilish, tizimlar va texnik birikmalarni o‘rgatishni o‘z ichiga oladi.
"A" (Ars) STEAM tushunchasidagi birinchi harf sifatida qo‘llanilgan. San’at asoslari, o‘quvchilarda ijodiylik, dizayn, yestetika va hayjaqlikni rivojlantirish uchun muhimdir. Bu asoslar, tahlil va tafsilotlarni yaratish, tajribaviy ishlar, tahrir qilish, to‘g‘ridan-to‘g‘ri tasvirlash, tasviriy sifatni tahlil qilish kabi muammolarni hal qilishni o‘rganishga yordam beradi.
STEAM tushunchasining ilmiy asoslari, o‘quvchilarda kompleks bog‘lanish yaratish, jarayonlarni tasvir qilish, nazariy asoslar, amaliy yondashuv va boshqa fanlar orasida integratsiya qilishni kuchaytiradi.