3 II bob adir mintaqasi oʻsadigan o’simliklar

MUNDARIJA
Kirish.......................................................................................................................3


II BOB ADIR MINTAQASI OʻSADIGAN O’SIMLIKLAR...............................
1.1 Adir, тog' va yaylov o'simliklari……………………………………………….4
1.2 O`zbekistonning adir mintaqasida tarqalgan o`simliklar oilalari……………...9


II BOB ADIR MINTAQASI OʻSIMLIKLARIGA XAYVONLAR VA INSON TA'SIRINI OʻRGANISH..........................................................................................
2.1 Adir mintaqasi o’simliklari ...............................................................................13
2.2 Adir o’simlik va hayvonot olamiga ta’siri va oqibatlari...................................24

Xulosa .....................................................................................................................33

Foydalanilgan adabiyotlar.......................................................................................35

Kirish
O‘rta Osiyo Sibir, Markaziy Osiyo, Tibet, Eron, Old Osiyo va Kavkaz oralig‘ida ekanligi uning o‘simlik va hayvonot dunyosiga katta ta`sir etgan.Bu o‘lkada O‘rta dengiz bo‘yidagi mamlakatlar Kavkaz, Eron, Sibir, hatto Shimoliy Afrika uchun xos bo‘lgan endemik o‘simlik va hayvon turlari ham oz emas. O‘rta Osiyoda hammasi bo‘lib 9000 ga yaqin o‘simlik turi bor. Ammo bu o‘simliklar hududning hamma yerida barobar o‘savermaydi. O‘rta Osiyoning ko‘p qismi cho‘l va Adir bo‘lsada, lekin barcha o‘simlikning 10%gina bu zonada o‘sadi, qolgan 90% tog‘ o‘simliklaridir. Demak asosiy landshaft tiplariga qarab O‘rta Osiyoni 3 ta geografik o‘lkaga-chalacho‘l, cho‘l va tog‘lar.
Adir bilan cho‘l o‘rtasidagi oraliq zona bo‘lganidan uning o‘simliklari va cho‘l tipidagi o‘simliklardir. Adir shuvoqli o‘tlar o‘sadigan larda bo‘lsada, lekin uning shimolida boshoqli o‘simliklar ko‘pdir. Boshoqli o‘simliklar janubga tomon tobora kamayib, shuvoq o‘tlar ko‘paya boradi, sho‘ra ham ancha ko‘p uchray boshlaydi. Chalacho‘lning shimolida betaga, qiltanoq, chalov kabi boshoqli o‘simliklar va turli o‘tlar o‘sadi. Betaga shu qadar ko‘pki, bu yerni betaga shuvoqzor Adir deyish ham mumkin.
Bahorda chalacho‘lda yog‘in ko‘p bo‘lganidan bir yillik efemerlar, ko‘p yillik efemeroidlar barq urib o‘sadi, lekin quruq va vegetatsiya davri tugaydi. Lola, chuchmoma, gulsafsar, ayiqtovon, ravoch, tangabarg va boshqalar ana shu efemer va efemeroid o‘simlikladandir. Bir yillik efemerlar bir poyali pakana o‘simlik bo‘lib, yam-yashil barglari va poyalari yoz boshida tez so‘lb qoladi.
Chalacho‘lda daraxtlar nihoyatda oz. Qayin tog‘ terak, zarang, tol va qarag‘aylardan daraxtzorlar balandliklarda, suvli chuqur joylarda va soy bo‘ylarida ko‘p uchraydi. Qozog‘iston past tog‘larining eng baland qismida, ayniqsa Ulutov, Qarqali tog‘lari, Chingiztovda va bu tog‘lar orasidagi vodiylarda o‘simliklar ko‘p. Tog‘ etaklari qalin pichanzorlar bilan tog‘lar va ularning yon bag‘irlari qayin, tog‘ terak, qarag‘ay daraxtzorlari bilan qoplangan, bu daraxtzorlar orasida do‘lana, namatak, cheryomuxa, qoraqat, maymunjon, malina butazorlari ham bor.