tirish va boshqarish bilan bog‘liq bo‘lgan boshqaruv qarorlarini
qabul qilishdir. Ularning fikriga ko‘ra firma va kompaniyalarning
maqsadlari turli xil bo‘lishiga qaramay, ulardan asosiysi firma va
kompaniya egalarining moliyaviy holatini maksimallashtirishdir.
Umuman olganda AQSh va G ’arbiy Yevropa iqtisodchi olim
larining keltirilgan tariflariga ko‘ra, moliyaviy menejment o ‘zining
bosh
maqsadi sifatida aksiya kursi, bir dona aksiyaga to ‘g ‘ri keluv-
chi sof foyda miqdori, dividend darajasi, hissadorlar mulki va bosh-
qa ijobiy manfaat keltiruvchi moliyaviy natijalarni ko ‘paytirishni
ilgari suruvchi firma va kompaniyalar moliyasini boshqarishdir.
Rus iqtisodchi olimi G.B. Polyak boshchiligidagi olimlar guru-
hining ta ’kidlashlaricha, moliyaviy menejment tushunchasi xo‘jalik
mexanizmining faol tarkibiy qismi sifatida korxonalar moliyasini
boshqarish mexanizmi yoki moliyaviy mexanizm tushunchalari
bilan bog‘liqdir. Moliyaviy menejment
- korxonalarda moliyaviy
resurslarni shakllantirish va ulardan foydalanish, aylanma mablag‘-
lami boshqarish jarayonidir. Moliyaviy menejment korxonalarda
moliyaviy resurslar va aylanma mablag‘larni boshqarish jarayonida
foydalaniladigan usullar, qo‘llanmalar va shakllaming (forma)
tizimidir.
Moliyaviy menejment tushunchasiga I.Ya.Lukasevich quyida-
gicha ta ’rif bergan. Moliyaviy menejment - bu xo'jalik subyek-
tining joriy va strategik maqsadlariga erishishda, ularning moliyaviy
resurslari va moliyaviy faoliyatini boshqarishdir. Uning fikricha
moliyaviy menejment o ‘zining mohiyatiga ko‘ra serqirra bo'lib, u
turli
talqinga ega, y a’ni: 1) alohida ilmiy predmet; 2) xo‘jalik
obyekti moliyasini boshqarish tizimi; 3) tadbirkorlik faoliyatining
bir ko ‘rinishi.
Bu masala bo‘yicha yana bir rus iqtisodchi olimi S.V.Galits
kaya quyidagicha ta ’rif beradi. Moliyaviy inenejmentni korxona-
lami barcha turdagi vositalari (aktivlari) va ulami kelib chiqish
manbalarini (passivlami) boshqarish, deb tushunish lozim. Uning
fikriga ko‘ra moliyaviy menejmetning
asosiy maqsadi korxona
egalarining moliyaviy holatini oshirish hisoblanadi.
S.B.Pryanichnikovning bergan tarifiga ko‘ra, korxonalarda
moliyaviy munosabatlar va xo‘jalik moliyaviy faoliyatini boshqarish
bevosita moliyaviy menejmentning funksiyalari orqali amalga oshi-
12
riladi, shuning uchun ham moliyaviy menejmentni xo‘jalik
subyektining moliyaviy resurslarini shakllantirish, taqsimlash va
ulardan foydalanishni boshqarish tizimi deb tushuniladi. Olimning
ta’kidlashicha, moliyaviy menejmentning asosiy maqsadi korxo
naning bozor qiymatini maksimallashtirish hisoblanadi.
Yuqoridagi olimlarning bergan tariflariga yondashgan holda.
bizning fikrimizcha: moliyaviy menejment - korxonalaming joriy
va strategik maqsadlarini ishlab chiqish
va amaliyotga tadbiq qilish,
tahlil, bashoratlash va rejalashtirish kabi funksiyalarni amalga
oshirish, moliyaviy resurslami shakllantirish va ulardan samarali
foydalanish jarayonlarini boshqarishdir.
Shu narsani ham ta ’kilab o ‘tish kerakki moliyaviy menejment
fani, boshqa barcha iqtisodiy fanlar bilan chambarchas bog‘liqdir.
Shundan kelib chiqqan holda moliyaviy menejment fanini
mukammal o ‘rganishda iqtisodiyot nazariyasi, tahlil, moliya, moli
yaviy va boshqaruv hisobi, statistika,
korxonalar moliyasi va shu
kabi fanlar bo‘yicha yetarli bilim va ko‘nikmalarga ega bo‘lishlik
tala'o qilinadi.
Dostları ilə paylaş: