A. Mirzayev, A. Sotvoldiyev mashinasozlik texnologiyasi

9.6-rasm. B o‘yIama yo‘nalishda ochiq teshiklarga ega bo‘3gan shpindel uchun ikki konusli asos (opravka).

Shpindelni tashqi aylanish yuzalariga toza ishlov berish yuqori aniqlikdagi tokarlik dastgohlarida bajariladi. Shpindel har ikki konus teshiklari bo‘yieha o‘matiladi (9.6.-rasm): termik

76
^ishlov berilgan shpindel pog‘onalarini yo‘nish T30K10 qattiq qotishmasidan yoki yuqori qattiqlikdagi sintetik materiallardar. tayyorlangan (teksoni, kubonit va boshqa) plastinkali keskichdan foydalanib amalga oshiriladi.
Shpindel pog‘onachaIari rezbalami ochishda tokarlik via, qirqish dastgohlaridan foydalaniladi. Buning uchun rezba ochish keskichlari yordamida bir necha inarta qora ishlanib keyin 2 -3 marta toza o‘tish bajariladi. Ko‘p seriyali ishlab-chiqarishda bu amalni bir necha o‘lchamli rezba frezerlash asbobidar foydalanib rezba frezerlash dastgohlarida bajarilad;.. Rezbe frezerlash Detaining 1,2 aylanishida bajariladi (0,2 aylanish radial yo‘nalishdagi uzatishda frezani to‘la kesish chuqurligig. kirishi).
Shponka uyalari, shlitsali yuzalami frezerlash shpinddn konus teshiklari bo‘yicha o‘matilgan holda bajariladi (9,6-rasrn'i chunki bu usul ulami shpindel o‘qiga paralelligini ta' minlaydi Shponka uyalari shponka frezerlash asboblaridan foydalani! vertikal frezerlash dastgohlari (donali va kichik seriyali ishlab chiqarish) va shponka frezerlash dastgohlarida mayatrii ko‘rinishidagi uzatishlar yordamida (o‘rta va ko‘p seriyai ishlab- chiqarish) amalga oshiriladi. Xuddi shu ishni gorizontai frezerlash dastgohlarida shakldor disksimon freza yordamk-. (kopirlash usuli) va ikkita o‘tuvchi hamda bitta radiusli fre;> yordamida bajarish mumkin. Ko‘p seriyali ishlab-chiqarisftd shlitsalami sidirish yoki shlitsa randalash usullaridan har foydalaniladi. Shlitsali yuzalar jilvirlanadi. Bu jarayc i shiit*;a' yuzalami ulaming ichki yoki tashqi diametri yoki shUtsani yo yuzalari bo‘yicha markazlanganda ham qo‘llaniladi.
Shpindellami silindrik tayanch yuzalari konus teshiklarig.--- o‘matilgan asoslami (opravka) markazlari bo‘yicha о matilga holda aylanma-jilvirlash dastgohlarida bajariladi. Kotiussime; tayanch yuzalar, flanetsni sirt yuzalari (9.2-rasm) sin; jilvirias' dastgohlarida jilvir toshini to‘g ‘rilangan sirti bilan jilvirias ' babkasini ma’lum burchakka burib amalga oshiriladi.


77
Shpindelni old konus teshigi flanets tomonidan ichki yuzalami jilvirlash dastgohida jilvirlash babkasini ma’lum burchakka burib amalga oshiriladi (9.7-rasm).
Pretsizion dastgohlami shpindellarini tayyorlashni o'ziga xos tomonlari quyidagilardan iborat.

1. 
   Qoldiq ichki kuchlami kamaytirish uchun shpindelga dag‘al ishlov berilgandang so‘ng termik ishlov berish yo‘li bilan normallashtiradi va keyingi mexanik ishlov berish davrida 1-2 marta sunpniy ravishda eskirtiriladi.
   
2. 
   Tayanch pog‘onalari va old konus teshigining tozaligini Ra 0,08- 0,04 mkm ga yetkazish maqsadida bu yuzalar 3-4 marta jilvirlanadi keyinchalik supperfmishlanadi yoki pritirkalanadi.
   
3. 
   Shpindel albatta dinamik muvozanatlanadi.
   
4. 
   Old konus teshigini yakunlovchi jilvirlash shpindel dastgohiga yig‘ilgandan so‘ng ko‘chma ichki yuzalami jilvirlash qurilmasidan foydalangan holda bajariladi.