A. Mirzayev, A. Sotvoldiyev mashinasozlik texnologiyasi

Ilgaklami nazorat qilish

10.2-rasm. Ilgakning ishchi yuzalarini crzaro joylashishirsi nazorat qilish.

Ilgaklar teshiklarining diametrlari, ariqchalami kengligi, ishchi tekis yuzalari o‘rtasidagi masofa aksariyat hollarda kalibrlar va shtangen asboblar yordamida nazorat qilinadi. Detaining ishchi yuzalarini bazaviy yuzalarga nisbatan o‘zaro

85
joylashuvi nazorat moslamalari yordamida tekshiriladi (3.2.- rasm). Bu moslamalar indikatorlar bilan jihozlanadi. Teksbirish jarayonida harakatni o‘zgartirish ilgagi barmoqqa o‘matiladi va burilib ketishdan saqlash uchun «bobishka» dagi rezbali teshikdan foydalaniladi. 0 ‘lchash asbobining sharli cheti tekshirilayotgan «suxarik» ning ishchi yuzasi bilan to‘qnashtiriladi. 0 ‘lchash birikmasining aylantirish natijasida o‘lchash asbobining shari nazorat qilinayotgan ishchi yuza bo‘yicha siфanadi natijada indikator yuzaning bazaviy teshikka nisbatan perpendikulyarligini ko‘rsatadi.

0 ‘rganilgan materialni mustahkamlash uchun savollar.

1. 
   Ilgaklarni qanday turlari bor?
   
2. 
   Ilgaklarni turlariga mos ravishda xizmat vazifalarini gapirib bering?
   
3. 
   Ilgaklar qaysi materiallardan tayyorlanadi.
   
4. 
   Ilgaklar uchun xomashyo tayyolash usullarini gapirib bering.
   
5. 
   Ilgaklarga mexanik ishlov berish ketma-ketligi qay tarzda bo‘ladi?
   
6. 
   Ilgaklarni naeorat qilish usullarini sanab bering?
   

86
XI BOB
SHATUNLARNI TAYYORLASH TEXNOLOGIYASI

1. 
   Shatunlarnixizmat vazifalarii, tayyorlash bo‘yicha texnik talablar qo4laniladigan materiallar vaxom-ashyo lurlari Shatunlar krivoship-shatun mexanizmlarining uzatirf
   

elementi vazifasini bajaradi, masalan, silindr-porshenl; mashinalarida. Shatunlar porshen bilan tirsakli valni birlashtir t ilgarilanma-qaytma harakatni aylanma harakatga o'tkaz; J uchun xizmat qiladi yoki bo‘lmasa harakatni aksinchasig^ o'zgartiradi ( 11.1- rasm).