103
milçəyin daim əl-üzünü yuduğunu, özünün təmizliyi ilə məşğul ol-
duğunu müşahidə edərsiniz. Sonsuz qüdrəti böyük olan Allahın bizə
demək istədiyi şey, bizim milçəkdən deyil, öz natəmizliyimizdən dik-
sinib, təmizliyə və paklığa riayət etməyimizdir. Milçəyin bizim üçün
misal çəkilməsinin hikməti isə biz insanların təmizkar olub, çirkinlik
və pisliklərdən qorunmağımız və Allahın qarşısında bir milçək qədər
qüdrətimizin olmamasıdır.
Başqa bir hikmət isə Allahdan başqa tapındıqlarımızın bir milçək
qədər belə qüdrəti olmadığını bizlərə anlatmaqdır.
Həqiqətən də, Qadir Allah yerdə mövcud olan məxluqların hamısı-
nı, bizim bu dünyada onlardan ibrət alıb, axirətimizi dərk etmək üçün
əlamətlər olaraq yaratmışdır.
Bu ibrətlər haqqında Qurani-Kərimdə buyurulan ayələr:
əl-Həcc-73-Ey insanlar!Sizə misal çəkildi,onu eşidin! Allahdan
başqa ibadət etdiyiniz kəslər əsla bir milçək yarada bilməzlər. Bunun
üçün toplaşsalar da, yenə də yarada bilməzlər. Əgər milçəklər bütlərin
soyuq bədənlərindən bir parça aparsalar da, özlərini xilas edə bilməzlər.
Bütlər və milçəklər, hər ikisi də zəifdir.
əl-Bəqərə-26-Həqiqətən, Allah mətləbin aşkar olması üçün bəzi
həşəratları və heyvanları insanlar üçün misal çəkməkdən çəkinməz. Ağ-
caqanaddan tutmuş ondan böyüklərinə qədər. Çünki ağcaqanad zahirdə
bütün məxluqlardan zəifdir, lakin həqiqətdə heyvanların hamısından
böyük olan filə bənzəyir, hətta iki üzvü də ondan çoxdur.
əl-Ğaşiyə-17-21-Məgər dəvəyə baxmırlar ki,necə yaradılmışdır?
Göyə baxmırlar ki, necə döşədilmişdir? Dağlara baxmırlar ki, necə
dikəldilmişdir?Və yerə baxmırlar ki, necə döşədilmişdir? Ya Peyğəmbər!
Mənim bəndələrimə öyüd-nəsihət ver. Sən ancaq öyüd verənsən!
ən-Nəhl-66-Şübhəsiz ki,sağmal heyvanlarda da sizin üçün bir ibrət
vardır. Biz onların qarınlarındakı qanlı ifrazat arasında olan təmiz südü
sizə içirdirik.O, içənlərin boğazından rahat keçər. Qanın və ifrazatın
dadı, qoxusu və rəngi əsla südə qarışmaz. Əksinə, südə elə bir tam
verərik ki, o içənlərə xoş gələr.
ən-Nəhl-79-Məgər müşriklər yerlə-göy arasında uçaraq Allaha ram
olmuş quşları görmürlər?! Onları havada yalnız Allah saxlayır, bütün
hərəkətlərini ancaq Allah idarə edir. Həqiqətən,bunda möminlər üçün
ibrətlər vardır!
ən-Nəml-18-19-O gün ki, Süleyman və qoşunları səfər zamanı qa-
rışqalar çölünə gəldilər, bir qarışqa dedi:-Ey qarışqalar, öz yuvaları-
nıza daxil olun ki,Süleyman (ə.s.) və onun qoşunları sizi bilməyərək
104
əzməsinlər.Onlar səhvən sizi əzə bilərlər.Bu sözü yel Süleymanın qulağına
çatdırdı. Süleyman(ə.s.) onların sözlərinə güldü və dedi:-Qarışqanı mənim
yanıma gətirin!Qarışqanı Süleymanın yanına gətirəndə o buyurdu:
-Sən bilirsənmi ki,mən Allahın Peyğəmbəriyəm və heç kəsə zülm
etmərəm?Qarışqa dedi:-Bəli, belədir.
Süleyman dedi:-Bəs nə üçün mənim zülmümdən qorxdun və o sözü
dedin?
Qarışqa:-Mən qorxdum ki, qarışqalar sənin cah-calalını görüb aldan-
sınlar və Allahın ibadətindən üz döndərsinlər! Sən böyük sən, ya sənin
atan?-deyə,soruşur.Süleyman(ə.s.) dedi:
-Yox! Atam Davud məndən böyükdür!
Qarışqa:-Bəs nə üçün sənin adının hərfləri atanın adının hərflərindən
çoxdur? Süleyman dedi:-Bilmirəm! Qarışqa cavab verir:
-Bu ona görədir ki, sənin atan öz yarasına Allahın dostluğu ilə əlac
etdi.Yəni onun əsil adı “Dəvə bi-vudd” idi, sonra yüngülləşib Davud
oldu.
Süleyman dedi:-Pərvərdigara, mənə qüvvət ver, ya ilham et ki mənə,
atama, anama verdiyin nemətlərə görə sənə şükür edim və sənin razı-
lığından ötrü yaxşı əməllər edim.Öz rəhmətinlə məni saleh bəndələrin
sıralarına daxil et!
əs-Səba-14-Sonra Süleymanın ölümünü əmr etdiyimiz zaman, onun
öldüyünü ancaq Süleymanın əsasını yeyən xırda ağac qurdu xəbər verdi,
qurd əsanı yedi,Süleyman yıxıldı.
ən-Nəml-22-Sonra Süleymanın ordusunda xidmətkar olaraq çalışan
Hud-hud adlı quşun əhvalatı.
“əl-Ənkəbut-41-Özlərinə Allahdan başqa dost tutanlar, başqa şeylərə
tapınanların məsəli,özünə yuva quran hörümcəyin məsəli kimidir. Kaş
biləydilər ki, hörümçəyin yuvası evlərin ən davamsızıdır.”
Uca və tək olan Allah bu ayəni məsəl çəkərək Allahdan başqasına
inanıb, itaət edən insanların hörümçəyin toru kimi zəif və davamsız
bir şeylərə sığındığını, yəni o insanın mənasız və düzgün yaşamadığını
bizlərə çatdırır.
ən-Nəhl-66-69-Heyvanlarda sizin üçün ibrət vardır. Biz onla-
rın qarınlarında olan qanla ifrazat arasında əmələ gələn xalis südü
sizə içirdərik.O, içənlərə nuş olar. Xurma və üzüm ağaclarının
meyvələrindən gözəl ruzilər ələ gətirərsiniz. Həqiqətən, burada ağlı
ilə fikirləşən qövmlər üçün əlamətlər vardır. Sənin Allahın bal arısı-
na ilham edib bildirdi ki,dağlarda, ağacların arasında, insanların tikdiyi
binalarda,çöl və çəməndə özünə yuva qur! Sonra bütün meyvələrdən ye
105
və Allahın göstərdiyi yol ilə get!Arıların qarınlarından rəngləri müxtəlif
olan bal çıxar. Onda insanlar üçün bir çox xəstəliklərdən şəfa vardır.
Burada fikirləşən qövmlər üçün ibrətlər var.
Arıların çox qəribə xüsusiyyətləti vardır:
1.Özü üçün elə ev tikər ki,heç bir bənna o cür ev tikməyə qadir
deyil.2.Həmişə meyvələrin ən yaxşısını yeyərlər.3.Qapılarının yanında
gözətçi qoyarlar ki,hansı arı pis meyvədən yesə, onu içəri qoymasın.4.
Arının neştərində zəhər var, kimi vursa, həmin yer şişər. Həm də ağzı-
nın suyunda dərdlərə dərman var.
Arılar bir bağçaya girdikdə çiçəkləri insanların gördüyündən daha fərqli
görürlər. Çiçəklər və arılar arasında çox mühüm bir bağlantı vardır.
ÜSULİD DİNİN 2-Cİ HÖKMÜ NÜBÜVVƏT
Bunlar düz danışan və təqvalılardır.
Çox gəzdi, çox düşündü peyğəmbərlər, alimlər,
Tanrı vuran düyünü aça bildilər məgər?
Onun elmi əzəldən dəryadır, necə dərya!
Onun əbədiyyəti səhradır, necə səhra!
Əvvəli ibtidasız, axırı intəhasız,
İlki, sonu olmayan onun özüdür yalnız. (N. Gəncəvi)
əs-Səffat 180-182-Sənin Rəbbin-yenilməz qüvvət sahibi və hər şeyə
qalib olan Allah,müşriklərin Ona aid etdikləri sifətlərdən tamamilə
uzaqdır! Peyğəmbərlərə Salam olsun! Aləmlərin Rəbbi olan Allaha
həmd olsun!
ər-Rəd-38-Ya Muhəmməd! Səndən qabaq da Peyğəmbərlər göndər-
dik, onlara zövcələr, övladlar verdik. Allahın izni olmadıqca heç bir
Peyğəmbər möcüzə gətirə bilməz. Hər dövrün bir kitabı, Lövhu-Məh-
fuzda yazılmış hökmü var. İlahi kitablardan hər birinin öz nazil olma
vaxtı var. Bunlar zamanın,dövrün tələbinə və ehtiyacına görədir.
əl-Əraf-52-Həqiqətən, onlara kitab gətirdik. Əqidə, hökmlər, nəsi-
hət və qissələri elm yolu ilə hidayət edən və rəhmət olan halda, iman
gətirən kəslərə təfsir ilə bəyan etdik.Onlar kitabın verdiyi xəbərin
nəticəsini gözləyirlərmi? Quranın nəticəsi mə lum olan gün,bundan qa-
baq onu yaddan çıxarmış və hökmünə əməl etməmiş şəxslər deyərlər:-
Həqiqətən, Allahımızın elçiləri haqq ilə gəldi.İndi bizə şəfaət edən
şəfaətçilər varmı? Yaxud biz dünyaya təzədən qaytarılaq ki, keçmişdə
etdiyimiz əməllərdən başqasını, yaxşı işləri yerinə yetirək? Şübhəsiz,
Dostları ilə paylaş: |