Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi

Yüklə 499,78 Kb.

Pdf görüntüsü

səhifə	1/10
tarix	22.10.2018
ölçüsü	499,78 Kb.
	#75426

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi

                        Academıc Journal of History and Idea Cilt:IV

CiltIV/Sayı:XIII /Aralık /MMXVII                        ISSN:2148-2292.            Volume:IV /Number:XII /December/MMXVII

                                                             АКАДЕМИЧЕСКАЯ ИСТОРИЯ И МЫСЛЬ

                                                Karagözoğlu /atdd / 0000-0001-7867-4724

                                                                                                 Makale Başv. Tarihi:08/09/2017

                                                                                                      Makale Y. Kabul Tarihi:20/12/2017

Hinduizm ve İslâm Tasavvufuna Yaklaşımı ile

Hindistan’ın Ünlü Türk Bilgini Şehzade Dârâ Şükûh

1

Berna Karagözoğlu

2

ORCİD / 0000-0001-7867-4724

Öz

17.  Yüzyılda  hoşgörülü  yaklaşımı  ile  tanınan  Babürlü  padişah  Celaleddin  Ekber

(1556-1605),  Agra’yı  başkent  yapmıştır.  O  dönemde  beş  yüz  bin  nüfuslu  Hindistan’ın  en

büyük şehirlerinden birisi olan Agra’da ulema, din bilgini ve filozoflar, Ekber’in önderliğinde

bir  araya  toplanarak  araştırmalar  yapmışlardır.  Bu  araştırmalar  neticesinde  Hindistan’da

var  olan  Hindu,  İslâm,  Zerdüşt,  Hıristiyanlık  ve  Sikh  gibi  dinler  arasında  uzlaşma  noktası

bulmaya  çalışılmıştır.

Sufi  hareketi  ise  on  dördüncü  ile  on  altıncı  yüzyılın  sosyo-din

hareketidir.  Tasavvufun  manevî  misyonu,  öncelikle  Hindistan'da,  Müslüman  yöneticilere

politik  hakimiyetlerinde  yardımcı  olmak  ve  İslam'ın  yayılmasını  sağlamaktır.  Bu  sebeple

mutasavvıflar

  Müslümanlara  fetihleri  sırasında  eşlik  etmişlerdir.  Mutasavvıfların

öğretilerinin özü sevgiyle ve bağlılıkla insan ruhunun Allah ile birleşmesidir. Vedantik felsefe

ve  Hint  Budizmi  üzerine  yoğun  çalışmalara  sahip  olan  Müslüman  din  adamları,  çeşitli  dini

metinde buluşmuş, Hindistan'ın büyük bilgeleri ile temas kurmuş ve Hint dinini çok yakından

idrak edebilmişlerdir.

Ekber,  uzun  saltanatı  boyunca  Hint  alt  kıtasının  tüm  şehirlerinde  barış  ve  refahı

sağlayabilmek için dinlerin bileşiminden “İlahi Din” adı ile adlandırdığı yeni bir dinî ortaya

çıkarmaya çalışmıştır. Ekber’in ortaya koyduğu bu çalışma İmam Rabbani gibi pek çok İslâm

bilgininin  tepkisine  yol  açtığı  gibi  padişahlardan  Şah  Cihan  ve  Evrengzib  de  Ekber’in  bu

1

“Ünlü Türk Bilgini Dara Şükuh” III. Uluslararsı Türk Dünyası Araştırmaları Sempozyumu, Bakü, Azerbaycan

25-27 Mayıs 2016,’da sunulmuş yeni ilâvelerle makale haline dönüştürülmüştür.

2

Yrd.Doç. Dr.,Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi, brnkrgzgl@gmail.com

fikrine karşı çıkmıştır. Ancak Şah Cihan’ın oğlu Dârâ Şükûh (1615-1659) Ekber’in din ve ilim

konusundaki  düşüncelerini  benimsemiş,  padişah  Ekber’den  devraldığı  bu  mirası  babasının

tepkisine rağmen yaşatmaya çalışmıştır.

Görüldüğü  gibi  Hindistan,  tüm  dinleri  eşit  gören  Ekber,  Cihangir,  Dârâ  Şükûh  gibi

hoşgörülü  Müslüman  yöneticileri  tarafından  idare  edildiği  gibi  uzun  soluklu  bu  yönetim

sürecinde  Evrengzib  (Âlemgir)  ya  da  Şah  Cihan  gibi  radikal  düşünceye  sahip,  Sünni

yöneticiler tarafından da yönetilmiştir.

Dârâ  Şükûh’un  çalışmaları  iki  kısımda  sınıflandırılmıştır.  Birinci  kısım  Azizler  ve

Mistisizm  konulu  çalışmalar  başlığında  toplanırken  ikinci  kısım  ise  Hinduizm  ve

Sanskritçeden  Çeviriler  başlığında  toplanmıştır.  Azizler  ve  Mistisizm  ile  ilgili  çalışmalarını

Sefînetü’l–Evliyâ,  Sekînetü’l-Evliyâ,  Risâle-i  Haknûma,  Tarikâtü’l-Hakikât,  Hasanatü’l-

Ârifîn,  İksir-i  Â’zam  (Divan-ı  Dârâ  Şükûh)  isimli  kitaplarla  ele  almış,  Hinduizme  dair

görüşlerini  Mecmau’l-Bahreyn  ve  Mukâleme-i  Baba  Lâl  ve  Dârâ  Şükûh  isimli  kitaplarında

toplamış,  Yoga  Vasista,  Sırr-ı  Ekber  (Upanişadlar),  Bhagwat  Gita  gibi  aslı  Sanskritçe  olan

eserleri ise Farsçaya çevirmiştir.

Çalışmamızda  Türk  bilgin  Dârâ  Şükûh’un  şahsiyeti,  ismi  zikredilen  eserleri  ve

tasavvufa olan bakış açısı anlatılacaktır.

Anahtar  kelimeler:  Dârâ  Şükûh,  Hinduizm,  Hindistan’da  dini  inançlar,  Hindistan,

Farsça eserler.

Yüklə 499,78 Kb.

Dostları ilə paylaş:

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10