Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi
Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi
Yüklə 499,78 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi Academıc Journal of History and Idea Cilt:IV
- АКАДЕМИЧЕСКАЯ ИСТОРИЯ И МЫСЛЬ
Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi Academıc Journal of History and Idea Cilt:IV CiltIV/Sayı:XIII /Aralık /MMXVII ISSN:2148-2292. Volume:IV /Number:XII /December/MMXVII АКАДЕМИЧЕСКАЯ ИСТОРИЯ И МЫСЛЬ Karagözoğlu /atdd / 0000-0001-7867-4724 Makale Başv. Tarihi:08/09/2017 Makale Y. Kabul Tarihi:20/12/2017
110
konusu üzerine yazılmıştır. Diğer eserlerine göre az bilinmesine rağmen önemli bir çalışmadır. Kitap, bir dönem Risâle-i Maarif adı ile de tanınmıştır. Doktrinlerden oluşan kitabın önsözü bulunmamakta ve kitabın yazım tarihi de bilinmemektedir. Kitap, Bij Lâl Press Gujranwala matbaasında 1875’te üçer tane basılmıştır. Ancak kitabın herhangi bir kopyasına ulaşılması mümkün gözükmemektedir. Risâle-i Tasavvuf adı altındaki başlıkta toplanmış olan kitabın farklı materyallerle oluşturulan baskısının bir kopyası Lahor Devlet Halk Kütüphanesi’nde bulunmaktadır. Lahor’da 1341’de basılmış olan Urduca taşbaskısının metinlerindeki tercümeleri, Gujranwala baskısından çok farklı değildir. 26
şiirler ve karakterlerdeki açıklayıcı bilgiler yer almaktadır. Mistik ve sade bir dille yazılmış, otuz iki rubâi ve yüz yirmi üç beyitten oluşan kitap otuz altı sayfadır. Kitaptan da anlaşıldığı gibi o daha çok Vidanta Mektebi’nin felsefi görüşlerinin etkisi altında kalmıştır. 27
Kitabın giriş kısmında insanoğlunun Allah’ın kudreti karşısında zayıflığı ve acizliği konuları kaside şeklinde yer almaktadır. Yazarın amacının tarikatlar hakkında derleme yapmak olduğu belirtilmiştir. Giriş kısımda ayrıca “Allah inancı ve birliği insanın zekâsının ışığında ve ruhani bilgiye ait aydınlatıcı açıklamalarda yer alır” cümleleri yazılarak ve şöyle devam etmektedir: “Meleklerin gerçeği ve hayâl gücünün aynadaki yansımalarına tamamıyla rehberlik yapan bütün bu sözler, düşüncenin gizemi ile ilgilidir. Düşüncelerimin apaçık bir şekilde görülebilir kılınmasını sağlayabilmek için ise yazmaktan başka bir yolum yoktur. Düşüncelerimi aktardığın bu esere Tarîkâtü’l-Hakikât adını ümitle verdim. İnsanın inancında yer alan, ancak kendisine uzak gördüğü ve belki de ilk defa tanıştığı bu düşüncelerimi onların onaylarına sunmayı ve kabul etmelerini ümit ettiğim için yazdım” der. Dârâ Şükûh’un diğer
26 Hasret Jit Bikrama, Dara Shukuh Life and Works. Indian Press, Allahabad. 1953 s. 113. 27
Mehshar, Kemal “Mübahis-i Edyan Der Mecmuau’l- Bahreyn-i Dara Şükuh” Jevahir Lal Nehru University, Mphil Thesis, 2009, s.36.
Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi Academıc Journal of History and Idea Cilt:IV CiltIV/Sayı:XIII /Aralık /MMXVII ISSN:2148-2292. Volume:IV /Number:XII /December/MMXVII АКАДЕМИЧЕСКАЯ ИСТОРИЯ И МЫСЛЬ Karagözoğlu /atdd / 0000-0001-7867-4724 Makale Başv. Tarihi:08/09/2017 Makale Y. Kabul Tarihi:20/12/2017
111
çalışmalarının aksine Tarîkâtü’l-Hakikât’te, bilgenin kendi yolundaki önüne çıkan farklı kulvarlardaki sorunlarla rastgele uzlaşması konusuna değinilmiştir. Yazar, okurlarının zihinsel gücündense akıllarına hitap eden duyguların onları sarmasını istemektedir. Eser ne olağanüstü deneysel ifadeleri içermektedir ne de Risale-i Hak Nümâ’daki doktrinleri. Dârâ, eserini samimi tecrübeleri ve inancındaki gizli etki ile ortaya çıkarabildiğini yazmıştır. Dârâ, eserinde sübjektif dinî deneyimlerini bol ve belirgin olarak göstermiştir. Kendisi ruhanî yönde mükemmellik kazanmış ve sınırsız bilinmeyene daha fazla özlem duymuştur. Bütün çalışmalarına çekicilik katması için gösterişli anlatımlarına dörtlükler, vecizeler ve şiirler serpiştirmiştir. Kitap otuz iki rubâi, yüz yirmi üç beyit ve pek çok farzdan oluşmaktadır. Kitap “menzil ya da bilgelik (Âriflik) yolu aşamaları konularında otuz bölüme ayrılmıştır 28
e. HASANATÜ’L-ÂRİFÎN VEYA AZİZLERİN VECİZELERİ (1652) Hasantü’l-Ârifîn isimli bu kitap, Şathiyât ismiyle de bilinmektedir. Dârâ, kitabı otuz sekiz yaşında iken h.k.1652’de yazmaya başlamış h.k.1654’te tamamlamıştır. Kitap, onun evliyâlar, azizler konusu üzerine olan üçüncü çalışmasıdır. Kitapta yüz veciz, yedi aziz ve onların dinî emirlerinin çeşitli gizemlerini anlatmaktadır.
Çalışmanın amacı önsözde şu şekilde tanımlanmıştır. “Muhammed Dârâ Şükûh, kendinden geçme ve coşkunluk hallerinden önce Allah’ın birliğinden başka hiçbir fikir zihnimde yer almıyordu, bilgelik yolundaki insanın halleri üzerine yapılmış çalışmaları okumaya âşıktım . Beni bu kitabı yazmaya sevk edenler bazı çıkarcı, sefil yoldaşların ve bağnaz kişilerin kuru, tatsız ve dar bakış açıları olmuştur. Bu nedenle sapkınlık ve irtidât ile suçlandım. Derlemelerimin Allah’ın birliği konusunda büyük müminlerin vecizeleri ve azizlerin şimdiye kadar edindikleri bilginin gerçekliğinde Hz. Muhammed’in takipçilerini kabul etmelerine rağmen, Ebu Cehil gibi davrananlara gerçek taklitçilere (Deccaller) karşı hizmet eden bir belge niteliğinde olduğunu fark ettim.” Hasanatü’l-Ârifîn adını verdiği eserinin, âriflik yolundan giden doğru insan için
28 Hasret, Jit Bikrama, Dara Shukuh Life and Works. Indian Press, Allahabad. 1953 s.113-146. Yüklə 499,78 Kb. Dostları ilə paylaş:
|