Akademikin Son eseri
Yüklə 0,89 Mb. Pdf görüntüsü
|
Bəli, beləliklə, toyun səhəri günü bəy evinin həyətində güllələr atılmadı, gəlinin bakirəlik nişanəsi qız evinə göndərilmədi. İki ailənin intizarla gözlədiyi xəbər ikinci axşam da gəlmədi. Birinci gün günahı yorğunluqda, ilk görüşün utancaqlığında görən bəy ikinci gecə iqtidarsızlığını dərk edincə çaşqınlığı artdı. Sıxıntılar üst-üstə gəlir və onu daha dərinə batırırdı. Pərtliyini gəlindən gizlədə bilmirdi. Yengələr həyəcanlarını Kamranın anasına çatdırdılar. Ailə həkimi bu xəbərə inanmadı. Bəy onun nəzarətində böyüyüb, naxoş ola bilməzdi. Onun təklifi ilə bəyə uyğun görünən seçmə yeməklər verildi, şərbətlər içirdildi. Bunun təsiri olmayanda ölkənin məşhur həkimləri gizlicə gəlib getdilər. Şübhələnəcək bir şey yoxdur. Bəy öküz kimi sağlamdır. Uşaqlıqdan bəri zədələndiyini də xatırlamır. Harda, hansı əsəb telləri düyün düşmüşdü, beyindən gələn xətt harda qırılmışdı? Aydınlaşdırmaq çətindi. Beləcə çarəsizlik içində qalan həkimlər yeməklərin, fikir dağıdan söhbətlərin xeyirsizliyini görüb çəkilib getdilər. Bəy sarayda görünməyə utanır, tam atasının istədiyi kimi heç nəyə qarışmır, heç bir işə irad tutmurdu. Sunay bu günlərdə sevgilisinə daha çox bağlanmışdı. Onunla bir əzab çəkir və gənc bədəninin cavabsız istəkləri onu gün- dən-günə soldururdu. Axırda ucqar dağ kəndindən bir ara həkimi gətirdilər. Qarı bəyi görəndə çaşdı. Ömrü boyu yağ-bal içində yaşamış belə bir oğlanın bağlanması inandırıcı deyildi. Ancaq qarı günahı elə bu bolluqda gördü. Kimlərin əlindən çıxdığı bilinməyən yeməklərdən şübhələndi. “Ay balam, gavur köpəyuşağının göndərdiyi zəhrimarların yaraşığnan bükülməsinə, şəklinə, bəzəkli torbasına baxıb, qarnınızı niyə doldurursunuz nə cür düzəldildiyini bilmədiyiniz kolbasa-molbasaynan? Öz mal-qaramıza, ətimizə, çörəyimizə, suyumuza, meyvəmizə nə olub? Doğulan gündən uşağı ana südünə həsrət qoymaq, səsi çıxan kimi qarnını dərmanla doldurmaq nə deməkdir? Budey axırı belə olur! Bu bəy birinci deyil ki! Məni ora- bura dartmaqdan əldən salıblar. “Filankəsin oğlunu bağlayıblar...” Nə bağlamaq, canım? Bu köhnənin söz-söhbətidir. İndikilərki əsl xəstəlikdir. Özü də xətrinizə dəyməsin, toxluq, harınlıq, sizin diliniznən desək, importnı yemək xəstəliyi!” İmpotent dedikləri də elə importnı kimi bir şeydir. Dodaqaltı danışa-danışa balaca su hovuzunu ilmanqı su ilə doldurtdurub Kamranın anasından aldığı bir kisə qızılı tökdü suya. Bəyi hovuza saldı, bədəni piləyə dönənə kimi sudan çıxmasına imkan vermədi. Ancaq qızıl suyunun da təsiri olmadı. Di gəl qarı da inadından hələm-hələm əl çəkənə oxşamırdı. Çəkdiyi zəhmət boşa getdikcə əsəbiləşir və arada bəylə ərkyana zarafatlaşırdı. Sonra xətrinə dəyməkdən qorxub, “darıxma, bu xəstəlik mənim əlimdən qaça bilməz” deyib onun könlünü alırdı. Arada bir gün bəyin bədəninə 10-12 zəli düzdü. Gözəl qızlara ovxalatdırdı və onlardan öyrəndi ki, Kamranın bədənində “hər şey yerli yerindədir”. Şəhərin baş axundu da kənarda qalmadı. Bir neçə dua yazdı. Birini suya salıb içəcəkdi, birini boynundan, birini Allah bilir harasından asacaqdı. Bunun dalınca bəyin anası bütün xeyir-şər işlərdə məsləhətləşdiyi məşhur falabaxan Rəşxəndəni çağırtdırdı. Falçı qurğuşun əridib suya tökməkdən başlayaraq, qəhvə falına qədər, bütün bacarığını işə saldı, haldan-hala düşdü, hökmünü belə verdi: “Oğlunun düşməni çoxdur, xanım, ölümünə caduluyublar onu. Şükür, niyyətləri baş tutmayıb. Ya üç saat, ya üç gün, ya üç ay sonra bəy salındığı quyudan çıxacaq”. ...Yerin də qulağı var. Günün birində hücrəsindən çıxmayan, xalqın ölmüş hesab elədiyi, bütün dünyanı gəzib dolandığından hamının Qoca Səyyah dediyi kişidən bir ismarıc gəldi. “Cavanlara əziyyət verməsinlər, dava-dərmanla üzməsinlər onları, günah o haram mülklərdədir. Bağlanan o evin bəxtidir. Qoy çıxsınlar ordan, gəzib-dolansınlar, ya da çobanlara qoşulub yaylaqlara qalxsınlar...” Başqa yol qalmamışdı. *** Sunayla Kamranın içində fikir qasırğaları, sevinc, kədər, peşmanlıq, şübhə, ümid bir-birini əvəz elədikcə, vaxtın necə keçdiyini hiss eləməmişdilər. Yazın oğlan çağı, elin yaylağa qalxdığı vaxtıydı. Aslan nazir dağda, dəniz sahilində, çayların və göllərin qırağında iqamətgahlar tikdirmişdi, daha doğrusu, “dostları” yarışa giribmiş kimi, harda bir gözəl yer vardısa, orda onun üçün bir yurd salmışdılar. Hətta itlər də unudulmamışdı. Hər mülkdə elə it damları vardı ki, ölkənin böyük alimləri görsələr, bağırları çatlardı; çünki bu damlara alimlərin yaşadığı evlərdən daha çox para xərclənmişdi. Memarlar dünyanı gəzir, harda gözəl bir imarət görsələr, ekizini ölkənin içində yaradırdılar. Tarix kitabları itib-batsa, bu binalar gələcək nəsilləri çaş-baş qoyardı: bu ölkə kimin olub; eyni vaxtda neçə mədəniyyət keçib burdan? Kimə başa sala bilərsən ki, bu ölkənin başçıları eyni vaxtda həm Çin, həm İtaliya, həm fin, həm rus, həm ingilis, həm alman, həm hind, həm türk saraylarında yaşamışlar. Saraylardakı mebellər, qab-qacaq, ən xırda bər-bəzəklər də memarlıq üslubuna uyğunlaşdırılmışdı. Kamrana qalsa, həvəslə Quş adasındakı evə gedərdi. Quş və balıq ovu üçün darıxmışdı. Lakin ov mövsümü keçib getmişdi. Dənizin isti, rütubətli günləri başlamışdı, buna görə də mövsüm üçün ən yaxşı yerlərdən birinə – Altundaş qalasına getməyi qərarlaşdırdı. Ada istəyirsən – bura da ada kimi bir yerdir; buludların üstündə, qayalar arasında, havasının, suyunun əvəzi yoxdur. İlin bu vaxtında mərmər qayalar canlanır, gülə-çiçəyə bürünür, rahatlığını pozan tapılmaz. Buranı məsləhət görənlərdən biri də falçı qarı idi: “Yaxşı yer seçmisiniz xanım, o dağ ziyarətgahdır. Alplar piri var orda, Qısır bulaq var. Allahın hökmü ilə niyyətimiz qəbul olunar”. Xanımın ürəyi əsirdi. Həm oğlunu, gəlinini yaylağa göndərirdi, həm də falçı qarının dediyi üç ayın tezlikcə tamamlanacağının narahatlığını keçirirdi. O qarıya inanırdı. Dəfələrlə yoxlamışdı sözünü, indi də üç ayın tamamında hökmən bir möcüzə olacağına, tilsimin qırılacağına və ailəsinin sıxıntısına, oğlunu utandıran bu bəlaya son qoyulacağına əmin idi. Bu həkim, fala baxan, dua yazan sürüsünü rədd eləməyə Kamranın bəhanəsi qalmamışdı. Bununla belə, ətrafındakı adamlar, canıyananlıqla danışan qohumlar, süni kədəri aşıb-daşan gözlər, arxasınca sürünən pıçıltılar dözülməzdi. Elə bilirdi sarayın havasında, suyundadır iqtidarsızlıq. Gücünü alan da bu havadır. Sunay gündən-günə zəifləyirdi. Ötən axşam doyunca ağlamışdı: “Boşa məni! Günahkar mənəm. Qəlbin götürmür məni. Ürəksiz evlənmənin axırı belə olur”. Sevgilisi onu sakitləşdirmişdi: “Səni özüm bəyənmişəm. Boşanmaq sözünü də unut”. Gəlinin sözünün kökünü bilmirdi. Bilmirdi ki, bu fikir qayınanadan gəlir: “Biz uşağımızın düşməni deyilik, neçə ay belə davam edəcək? Qız çürüyür axı orda!” Düzünə qalsa, qayınana da nə deyəcəyini, nə edəcəyini bilmirdi. Qızı başqa evdə olsa, çoxdan qaytarardı, ancaq nə Aslan nazirə belə bir sifət göstərə bilər, nə də qızına söz demək olardı: “Qismətim belədir, cənazəm çıxar burdan”. May ayının gözəl günlərindən birində qalaya çatdılar. Çoxdan bəri ilk dəfə Sunayın üzü gülürdü: “Oy, bura nə gözəldir!” Adı qala olsa da, burda imarəti dövrələyib zindana çevirən divar yoxdur. Dağ bütövlüklə qalaya bənzəyir. Ev bir əl kimi göyə yüksələn qayanın ovucunda qızılgülə bənzəyir, sanki dağlar buludlara uzadır onu. Kamran da sıxıntıdan çıxmışdı. Otaqların geniş pəncərələri gözəlliyə açılır və özünü birbaşa cənnətin ortasında hiss edirsən. Gecədən qopub evə girmədilər. Qayanın qaşında, ocağın qırağında oturdular. Yemək yada düşmürdü. Ulduz salxımları göyü aşsüzənə döndərmişdi. On beş günlük Ay az qala Günəş qədər işıqlı idi, o qədər işıqlı idi ki, bənzətməyə söz tapa bilməzdin; deyilənə görə bu ilin bu günü super böyüklüyə çatıb, nadir hallarda görünən bir dolğunluq qazanan Ay gəlib başlarının üstündə dayanmışdı və sanki sonrakı yolunu getmək niyyətindən əl çəkmişdi. Sunay başını qaldırıb Aya baxanda geriyə qanrıldı və Yüklə 0,89 Mb. Dostları ilə paylaş:
|