Andijon mashinasozlik instituti standartlashtirish asoslari

Test topshiriqlari. 
1.
“Metrologiya” – bu……
a. o’lchashlar, ularning birliligini ta’minlash usullari va vositalari hamda talab qilinadigan 
aniqlikka erishish yo’llari haqidagi fan; 
b. o’lchashlarning natijalari qonunlashtirilgan birliklarda aks ettirilgan va xatoliklari 
berilgan ehtimollikda ma’lum bo’lgan o’lchov holati; 
v. o’lchashlar xaqidagi fan 
g. metrologiya qoidalariga rioya etiilishini tekshirish maqsadida davlat metrologiya 
xizmati organlari amalga oshiradigan faoliyat; 
d. o’lchash vositalarining belgilab qo’yilgan texnik talablarga muvofiqligini aniqlash va 
tasdiqlash maqsadida davlat metrologiya xizmati organlari (vakolat berilgan boshqa 
organlar, tashkilotlar) tomonidan bajariladigan operastiyalar majmui; 
2.
“Yagona o’lchov birligi” – bu……
a. fizik o’lcham birligini boshqa o’lchash vositalariga o’tkazish maqsadida uni qayta hosil 
qilish va saqlash uchun mo’ljallangan o’lchov vositasi; 
b. o’lchashlar, ularning yagona birlikda bo’lishini ta’minlash usullari va vositalari hamda 
talab qilinadigan aniqlikka erishish yo’llari haqidagi fan; 
v. o’lchashlarning natijalari qonunlashtirilgan birliklarda aks ettirilgan va xatoliklari 
berilgan ehtimollikda ma’lum bo’lgan o’lchov holati; 
g. metrologiya qoidalariga rioya etiilishini tekshirish maqsadida davlat metrologiya 
xizmati organlari amalga oshiradigan faoliyat; 
d. o’lchash vositalarining belgilab qo’yilgan texnik talablarga muvofiqligini aniqlash va 
tasdiqlash maqsadida davlat metrologiya xizmati organlari (vakolat berilgan boshqa 
organlar, tashkilotlar) tomonidan bajariladigan operastiyalar majmui; 
3.
O’lchash vositasi” – bu…… 

---

166 
a. fizik kattalik birligini boshqa o’lchov vositalariga o’tkazish maqsadida uni qayta hosil 
qilish va saqlash uchun mo’ljallangan o’lchov vositasi; 
b. vakolat berilgan milliy organning qarori bilan O’zbekiston Respublikasi hududida 
o’lchov birligining o’lchami sifatida e’tirof etilgan etalon; 
v. operastiyalar va qoidalar majmui bo’lib, ularning bajarilishi xatolari ma’lum bo’lgan 
o’lchov natijalari olishni ta’minlaydi. 
g. xamma javoblar to’g`ri 
d. o’lchashlar uchun foydalaniladigan va normalangan metrologik xususiyatga ega bo’lgan 
texnika vositasi; 
4.
“Birlik etaloni” – bu…. 
a. o’lchashlar uchun foydalaniladigan va normalangan metrologik xususiyatga ega bo’lgan 
texnika vositasi; 
b. Xamma javoblar tugri 
v. fizik o’lcham birligini boshqa o’lchov vositalariga o’tkazish maqsadida uni qayta hosil 
qilish va saqlash uchun mo’ljallangan o’lchov vositasi; 
g. to’g`ri javob yuk 
d. vakolat berilgan milliy organning qarori bilan O’zbekiston Respublikasi hududida 
o’lchash birligining o’lchami sifatida e’tirof etilgan etalon; 
5.
“Davlat etaloni” – bu …… 
a. Uzbekiston Respublikasining davlat chegarasini ximoya qilish uchun sirli qurol 
b. o’lchash vositalarining belgilab qo’yilgan texnik talablarga muvofiqligini aniqlash va 
tasdiqlash maqsadida davlat metrologiya xizmati organlari (vakolat berilgan boshqa 
organlar, tashkilotlar) tomonidan bajariladigan operastiyalar majmui 
v. fizik o’lchash birligini boshqa o’lchov vositalariga o’tkazish maqsadida uni qayta hosil 
qilish va saqlash uchun mo’ljallangan o’lchov vositasi; 
g. vakolat berilgan milliy organning qarori bilan O’zbekiston Respublikasi hududida 
o’lchash birligining o’lchami sifatida e’tirof etilgan etalon; 
d. Hamma javoblar to’g`ri 
6.
“Metrologiya xizmati” – bu …… 
a. maxsus xizmat 

---

167 
b. davlat organlari va yuridik shaxslarning metrologiya xizmatlari tarmog`i hamda 
ularning o’lchashlar yagona birlikda bo’lishini ta’minlashga qaratilgan faoliyati 
v. qiyoslash maqsadi va metrologiya koydalarini rioya qilish bo`yicha davlat metrologmk 
organi birgalikta faoliyat olib boradigan xizmat korxonasi 
g. MXX 
d. SMB 
7.
“Davlat metrologiya nazorati” – bu …. 
a. metrologiya qoidalariga rioya etiilishini tekshirish maqsadida davlat metrologiya 
xizmati organlari amalga oshiradigan faoliyat; 
b. maxsus xizmatning faoliyati 
v. metrologiya jihatlarining haqiqiy qiymatlarini va o’lchash birliklarining qo’llashga 
yaroqliligini aniqlash hamda tasdiqlash maqsadida kalibrlash laboratoriyasi bajaradigan 
operastiyalari majmui; 
g. davlatning o’lchash birligini ta’minlash 
d. o’lchash vositalarining belgilab qo’yilgan texnik talablarga muvofiqligini aniqlash va 
tasdiqlash maqsadida davlat metrologiya xizmati organlari (vakolat berilgan boshqa 
organlar, tashkilotlar) tomonidan bajariladigan operastiyalar majmui; 
8.
“O’lchash vositalarini kiyoslash” – bu …
a. o’lchash vositalarining belgilab qo’yilgan texnik talablarga muvofiqligini aniqlash va 
tasdiqlash maqsadida davlat metrologiya xizmati organlari (vakolat berilgan boshqa 
organlar, tashkilotlar) tomonidan bajariladigan operastiyalar majmui; 
b. metrologiya jihatlarining haqiqiy qiymatlarini va o’lchash birliklarining qo’llashga 
yaroqliligini aniqlash hamda tasdiqlash maqsadida kalibrlash laboratoriyasi bajaradigan 
operastiyalari majmui; 
v. yagona namunalarda ishlab chiqariladigan (yoki O’zbekiston hududiga yagona 
namunalarda olib kiriladigan) o’lchash vositalarining xossalarini sinchiklab tadqiq etish 
asosida ular qo’llanish uchun haqqoniy ekanligining metrologiya xizmati tomonidan 
e’tirof etilishi; 

---

168 
g. o’lchashlarning yagona birligini ta’minlash ishlarini akkreditastiya qilishni belgilangan 
sohada o’tkazishga metrologiya xizmatlari, markazlari, laboratoriyalarining vakolatli 
ekanligining rasmiy e’tirof etilishi; 
d. o’lchash vositalarni tamirlash va sozlash 
9.
“O’lchash vositalarini kalibrlash” – bu… 
a. o’lchash vositalarining belgilab qo’yilgan texnik talablarga muvofiqligini aniqlash va 
tasdiqlash maqsadida davlat metrologiya xizmati organlari (vakolat berilgan boshqa 
organlar, tashkilotlar) tomonidan bajariladigan operastiyalar majmui; 
b. metrologiya jihatlarining haqiqiy qiymatlarini va o’lchash birliklarining qo’llashga 
yaroqliligini aniqlash hamda tasdiqlash maqsadida kalibrlash laboratoriyasi bajaradigan 
operastiyalari majmui; 
v. yagona namunalarda ishlab chiqariladigan (yoki O’zbekiston hududiga yagona 
namunalarda olib kiriladigan) o’lchash vositalarining xossalarini sinchiklab tadqiq etish 
asosida ular qo’llanish uchun haqqoniy ekanligining metrologiya xizmati tomonidan 
e’tirof etilishi;