154
mabuting tao. Kaya kapag nabanggit si Imám Abú Hanífah, o Imám Málik, o Imám
ashSháfi‘í, o Imám Ahmad ay magsasabi ng radiya -lláhu ‘anhu
1
o rahimahu -lláh.
2
Ang pagkakatay ayon sa panuntunan ng Islam. Isinasatungkulin ang pagkatay
ayon sa Islam ng ipinahihintulot na hayop upang mapahintulutang kainin ito. Ang
hayop na kakatayin ay alinsunod sa mga kundisyon:
1.
na ito ay ipinahihintulot
kainin;
2.
na makakayang alagaan;
3.
na ito ay hayop na nabubuhay sa katihan.
Ang pagkakatay ay may apat na kundsiyon:
1.
na ang nagkakatay ay may sapat
na isip;
2.
na ang kasangkapan ng pagkakatay ay isang bagay na hindi ngipin at
kuko sapagkat hindi ipinahihintulot ang pagkatay sa pamamagitan ng mga ito;
3.
paglalaslas sa lalamunan,
3
ng esopago,
4
at ng dalawang malaking ugat sa leeg o isa
sa dalawa.
4.
ang pagsabi ng bismilláh sa paggalaw ng kamay sa pagkatay at
maaari ring sabihin ang kahulugan nito sa wikang hindi Arabe. Sunnah na
banggitin ang Alláhu akbar pagkatapos ng bismilláh.
Ang pangangaso.
Ang hayop na ipinangangaso ay may mga kundisyon:
1.
na ito
ay ipinahihintulot kainin;
2.
na ito ay likas na mailap (wild);
3.
na hindi inaalagaan.
Ang hatol kaugnay rito ay ipinahihintulot para sa nangangailangan nito at
kinasusuklaman kung paglilibangan at paglalaruan. Kung makasasakit sa mga tao
dahil sa paghabol dito, ipinagbabawal ito.
Ipinahihintulot ang pangangaso alinsunod
sa apat na kundisyon:
1.
na ang nangangaso ay kabilang sa pinahihintulutang
magkatay;
2.
na ang kasangkapan ay kabilang sa anumang mapahihintulutan kainin
ang pinatay nito: matalas gaya ng sibat, palaso, at mga tulad nito. Kung ang
pangangaso ay sa pamamagitan ng hayop na naninila gaya ng lawin o aso, ito ay
dapat turuan;
3.
ang paglalayong mangangaso: ang pagtudla ng sandata sa layuning
mangaso ngunit kung nakatama nang walang layunin ang may-ari nito, hindi
ipinahihintulot kainin iyon;
4.
ang pagsabi ng bismilláh sa pagtudla ng sandata at
hindi mapahihintulutang makaligtaang banggitin ang bismilláh rito sapagkat bawal
kainin ito kung hindi nabanggit.
Paalaala:
Isinatungkulin sa may-ari ng hayop na
pakainin at painumin ito. Kung umayaw ito ay pipilitan. Kung tumanggi o hindi
kayang kumain ay ipagbibili o kakatayin kung maaaring kainin. Ipinagbabawal na
pagsalitaan ito ng masama, pagpapasanin ng lubhang mabigat, gatasan ng labis sa
paraang ikapipinsala ng anak nito, paluin, heruhan sa mukha nito.
Ang pagkain.
Ito ay ang nakakain at naiinom. Sa kabuuan ay ipinahihintulot ito.
Kaya naman ipinahihintulot ang bawat pagkain alinsunod sa tatlong kundisyon:
1.
na ang pagkain ay táhir;
5
2.
na ito ay walang pinsalang dulot;
3.
na ito ay hindi
marumi. Ipinagbabawal ang bawat pagkaing najis
6
gaya ng dugo at hayop na
namatay na hindi nakatay, ang anumang may pinsalang dulot gaya ng lason, at ang
marumi na gaya ng tae, ihi, kuto, at pulgas. Ipinagbabawal mula sa mga hayop na
1
Masiyahan nawa si Allah sa kanya.
2
Kaawaan nawa siya ni Allah.
3
Daanan ng hangin papuntang baga.
4
Daanan ng pagkain at inumin.
5
Malinis ayon sa pamantayan ng Islam.
6
Marumi ayon sa pamantayang ng Islam.
155
pangkatihan ang asnong inaalagaan; at ang anumang naninila sa pamamagitan ng
pangil gaya ng leyon, tigre, lobo, cheetah, aso, baboy, unggoy, pusa, alamid, fox, at
squirrel, ngunit hindi ang hyena. Ipinagbabawal mula sa mga ibon ang anumang
naninila sa pamamagitan ng mga kuko gaya ng agila, falcon, lawin, uwak, at
kuwago, ang anumang kumakain ng patay gaya ng agila, buwitre, at tagak. Lahat ng
minamarumi ng mga Arabe na naninirahan sa mga bayan gaya ng paniki, putakti,
bubuyog, langaw, paruparo, hoopoe,
1
hedgehog,
2
porcupine,
3
at ahas, at ang mga
maliit na hayop gaya ng uod, bubwit, tuko; ang lahat ng ipinag-uutos ng Islam na
patayin gaya ng alakdan; ang ipinagbawal patayin gaya ng langgam; ang hybrid ng
hayop na kinakain at hindi kinakain gaya ng sim‘ na anak ng hyena at lobo. Hindi
ipinagbabawal ang hybrid ng dalawang ipinahihintulot na hayop gaya ng mola na
anak ng ligaw na asno at kabayo. Ang anumang hayop na hindi nalalaman ng mga
Arabe at hindi nabanggit sa Qur’an at Hadíth ay ihahambing sa pinakamalapit na
nakahahawig nito sa Hijáz.
4
Kung nakahawig nito ang isang hayop na bawal kainin o
ipinahihintulot kainin ay ibibilang siya rito. Kung sakaling humawig ito sa isang
hayop na ipinahihintulot at isang hayop na ipinagbabawal kainin ay pananaiigin ang
pagbabawal. Ipinahihintulot ang anumang iba pa rito gaya ng hayupan
5
at kabayo;
mga ligaw (wild) na hayop gaya ng giraffe, kuneho, hyrax,
6
jerboa,
7
dabb,
8
at
antelope; mga ibon na gaya ng ostrich, manok, paboreal (peacock), loro, kalapati,
maya, pato, itik, bibi, gansa at lahat ng ibon sa tubig; lahat ng hayop na naninirahan
sa tubig maliban sa palaka, ahas, at buwaya. Ang anumang nainuman o nadumihan
na pananim o bunga ay ipinahihintulot kainin maliban kung lumitaw ang lasa ng
najásah o ang amoy nito sapagkat sa ipinagbabawal na kung nagkagayon.
Kinasusuklaman ang pagkain ng uling, lupa, at putik, at ang pagkain ng sibuyas,
bawang, at mga tulad nito kung hindi naluto. Kapag walang makain at kinailangang
kumain ay maaaring kumain ng sapat sa pagsagip ng buhay.
Ang ‘awrah.
Ang kahubaran ng tao at ikinahihiya niyang makita mula sa kanya.
Ang pag-uusapan natin ay tungkol sa
‘awrah na hindi magiging tumpak ang
saláh at ang tawáf kung hindi ito natatakpan. Ang ‘awrah ng lalaking
tumuntong sa pitong taong gulang ay ang maselang bahagi sa harap at likod
lamang. Ang sa tumuntong sa sampung taong gulang ay ang nasa pagitan ng pusod
at tuhod. Ang ‘awrah ng babaeng malaya at tumuntong sa sapat na gulang ay ang
buong katawan niya maliban sa mukha, mga kamay, at mga paa sa saláh at
kinasusuklaman takpan ang mga ito malibang mayroong mga di-kaano-ano
sapagkat kung nagkagayon ay kailangang magbelo. Kapag nagsagawa ang babae
1
Isang uri ng ibon.
2
Hayop na malaki nang kaunti sa daga at matulis ang mga balahibo.
3
Maladagang hayop na matulis ang mga balahibo at hawig sa hedgehog.
4
Ang kanlurang bahagi ng Saudi Arabia sa ngayon, na kinaroroonan ng Makkah, Jeddah, at Madinah.
5
Mga hayop na may apat na paa at kumakain ng damo.
6
Hayop na kasinglaki ng kuneho.
7
Hayop na hawig sa dagang bukid.
8
Hayop na hawig sa iguana. Hindi ito bayawak.
Dostları ilə paylaş: |