Asiya regionu, Monqolustan, Mərkəzi Asiya, Cənubi Qafqaz regionu ölkələrinin Hokkaydo ilə özəl sektor sahəsində əməkdaşlığı ilə bağlı məlumatların toplanması və dəqiqləşdirilməsi məqsədi ilə

 

26 

 

Rəsim 5-10  Gələcək biznes çıxış planları Kənd Təsərrüfatı texnikası 

 

 

 

 

 

Otların qablaşdırılması üçün 

orta ölçülü kəsmə texnikası 

IHI Star şirkəti 

Kənd Təsərrüfatı dərmanlarını paylayan 

maşın 

Toyo Kənd Təsərrüfatı maşınları şirkəti 

Kiçik ölçülü kartof yığan maşını 

Sanei Kogyo şirkəti 

Şəkil 5-3  Azərbaycanda tədbiq edilə biləcək Hokkaydo kənd təsərrüfatı maşınları nümunələri 

 

 

 

【Ümid bəslənilən nəticə】 

・Ağır əməkdən azad olma／mövsümə uyğun yığım, işin və istehsalın effektivliyi və yüksək keyfiyyət／  kənd təsərrüfatı 

məhsullarında xarab olmaların və itkinin azaldılması／məhsulların təkmilləşdirilməsi 

・Özünü  təminatın  inkişafı  və  ixracat  potensialının  təminatı,  fermerlərin  stabil  gəlir  əldə  etmələri,  qeyri-enerji  sektorunun 

inkişafı 

【Problemlər və həlli yolları】 

・Yerli fermerlər təkbaşına texnika almaqda əziyyət çəkirlər／Yerlərdə lazımı yığım texnikasının müəyyənləşdirilməsi və 

uyğun qiymətin qoyulması 

・Azərbaycanın müxtəlif iqlim şəraitlərinə və kənd təsərrüfatı formasına uyğun yerlərdə texnikanın tədbiqi təcrübələri 

・Yerlərdə kənd təsərrüfatına dəstək qurumları ilə əməkdaşlıq etməklə kiçik və orta fermerlərin sistemləşdirilməsi və satışın 

təminatı 

Texnika transferi 

Kadr yetişdirilməsi 

Nəzarət sistemi 

・Becərilən torpaq sahələri ensiz, kiçik və orta 

fermerlər çoxdur. 

・Otlaq sahələri və kartofun təminatı 

qeyri-stabildir. 

・Kiçik və orta səviyyəli fermerlərin texnika 

ilə təchizi gecikir. 

・

Yığım işi avadanlıq və əllə görüldüyünə 

görə ağır əmək sərf olunur və effektivlik 

yoxdur. 

・Mövsümə uyğun iş görülməsi və keyfiyyətli 

məhsul yığımı mümkün edən dözümlü 

kiçik və orta kənd təsərrüfatı maşınları. 

・Soyuq ərazilərdə otlaq istehsalının 

keyfiyyətinin artırılması 

・Yüksək keyfiyyət tələb edən müştərinin 

tələbini əks etdirən yaxşılaşdırılmış yüksək 

keyfiyyətli istifadəsi asan quruluş və 

xidmətin keyfiyyətinin artırılması. Kollektiv 

kənd təsərrüfatı və heyvandarlıq, kənd 

təsərrüfatı idarəçiliyində zəngin təcrübə, 

texnika və biliklər. 

Azərbaycanın ehtiyacları 

Uyğunluq 

Hokkaydo Texnologiyası 

---

 

27 

②

 

Qida emalı sahəsi   

Kənd  Təsərrüfatı  sahəsi  ilə  bərabər  Azərbaycanda  qida  emalı  sahəsinin  dirçəldilməsi  də  dövlət 

strategiyası kimi “Azərbaycan 2020, Gələcəyə baxış” “Prezident fərmanı” ilə mövzu olaraq qaldırılır. Bu 

dövlət strategiyasında idxal məhsulları ilə mübarizə apara biləcək yerli qida məhsullarının istehsalı və ixrac 

məhsullarının növünün artırılması həmçinin əlavə dəyərin təkmilləşdirilməsi nəzərdə tutulur.   

Hal-hazırda,  Azərbaycandan  ixrac  olunan  emal  olunmuş  məhsullar  kimi  süd  məhsulları,  çay,  tərəvəz, 

meyvələrin  qablaşdırılması  və  s  olsa  da,  emal  texnologiyası  Türkiyə  və  digər  MDB  ölkələrindən  geridə 

qaldığına  görə  Rusiya  və  digər  ətraf  ölkələrin  bazarları ilə  kifayətlənmiş  olur.  Gələcəkdə  HACCAP

8

  da 

daxil olmaqla, keyfiyyətə nəzarət və brendləşdirmə kimi rəqabət gücünün artırılması əsas məsələ olacaqdır.   

Digər  tərəfdən,  Azərbaycan  müxtəlif  iqlim  qurşaqlarına  malik  olduğuna  görə  müxtəlif  növ  meyvə 

ağacları və otları əkilir amma onlar lazımı qədər məhsul olaraq istehsal edilmir. Hokkaydo da daxil olmaqla 

(Qutu  5-1-ə  göz  gəzdir),  Yaponiyada  bunları  material  olaraq  istifadə  edəcək  funskional  qida  ehtiyacları 

yüksəkdir və Azərbaycandan xammal və birinci növ emal məhsullarının gətirilməsi düşünülə bilər.   

Artıq Mərkəzi Asiya və s-də biyan yetişdirilməsini həyata keçirdən Yaponiya şirkəti də vardır və həmin 

şirkət artıq Azərbaycanda da fəaliyyət göstərməkdədir.   

Hər iki tərəfin problemləri və ehtiyacları fonunda Azərbaycana Hokkaydo texnologiyasını və biliklərini 

tədbiq etməklə hər iki ölkənin qida sənayesinin inkişafına töhvə verəcək layihələr düşünülə bilər.   

 

Cədvəl 5-5  Azərbaycanda mövcud olan əsas meyvə ağacları və onların sağlamlığa xeyirləri 

Məhsulun adı／region 

Müsbət təsirləri və s 

1．Nar 

Göyçay, Abşeron 

 

Narın qabığının qurudulmuş forması dərman kimi istifadə edilir. Tərkibi alkaloid, 

isoperçerin, tannin kimi maddələrlə zəngindir. Şirəsini içdikdə qarın ağrılarına (su 

kimi  getməsi)  xeyirlidir  və  zəhərlənmədən  təmizlənmə  effekti  yüksəkdir.  Nar 

şirəsi anemiya xəstələrinə müsbət təsir göstərir. 

2．Xirnik 

Zaqatala,  Gədəbəy,  Aqstafa, 

Tovuz, Xanlar, Qazax   

Vitamin  C, K,  və B  növləri ilə zəngindir.  Qan dövranını  yaxşılaşdırır,  hemostatik 

təsirə malik olduğu üçün, qədim zamanlardan suyundan xalq təbabətində müalicə 

vasitəsi  kimi  istifadə  edilir.  Həmçinin  son  zamanlar  tozcuqlardan  yaranan 

allergiyaya  güclü  təsir  etdiyindən  yarpaqlarından  çay  kimi  istifadə  edilir  və  onun 

tərkibində  olan  maddələrdən  hazırlanmış  əlavələr  şəklində  emal  edilərək  məhsul 

kimi satılır.   

3．Heyva 

Göyçay, 

Ordubad, 

Babək, 

Naxçıvan, Ağdam, Cəbrayıl 

Kalium, kalsium, maqnezium, fosfor, dəmir, A vitamini və s ilə zəngindir. 

Dərman effekti var, mədə pozuntuları və damar xəstəliklərinə xeyirlidir. 

4．Feyxoa 

Bütün regionlarda 

Tərkibi  yodla  zəngindir,  zob  və  ateroskleroz  xəstəliklərinə  müsbət  təsir  göstərir. 

Bundan əlavə, Vitamin C çatışmamazlığına, mədə-bağırsaq xəstəliklərinə, qastritə 

və s xeyirlidir. Feyxoa yağı iltihab əleyhinə maddə kimi dəri həkimləri tərəfindən 

istifadə olunur. 

                                                   

8

  BMT Qida, Kənd Təsərrüfatı Orqanı (FAO) və Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (WHO)-nın ümumi orqanı olan qida 

qaydaları  (kodeksi)  üzvləri  birliyi  tərəfindən  qida  gigiyenasına  nəzarət  üzrə  beynəlxalq  standartlar,  qidanın 

hazırlanması, emal prosesi üzrə bütün mərhələlərdə baş verə biləcək yoluxucu xəstəliklərin zərərlərini təhlil edib, onun 

nəticələrinə uyğun olaraq, yaradılma prosesinin bütün mərhələləri üzrə hansı qaydalara riayət etmək lazım olduğunu 

qərarlaşdırıb,  bunu  davamlı  olaraq  müşahidə  etməklə,  məhsulun  təhlükəsizliyini  təmin  edəcək  gigiyenik  nəzarət 

üsuludur.   

---