1.1-rasm. Transport vositasi iqtisodiy samaradorligining vaqt bo‘yicha o‘zgarishi
L T.Q .
– transport vositasining tannarxini qoplash masofasi, ming km;
L Ch – transport vositasining chegaraviy holatigacha ishlash masofasi, ming km;
L max – eng yuqori samaradorlikka erishiladigan masofa, ming km;
L E – transport vositasidan foydalanishning iqtisodiy maqbul masofasi, ming km.
Ishonchlilik – bu buyum (transport vosita)larini xizmat muddatlarining yaratishdan tortib barcha bosqichlarida, hisobdan chiqarish davrigacha bo`lgan oraliqda ta’minlashning muhim muammosidir. Buyumning xizmat muddatini barcha bosqichlarida o`zgarish jarayoni 1.2 rasmda keltirilgan. Ishonchlilini oshirishning dastlabki bosqichi ishonchning hozirgi darajasini aniqlash va baholashdir. Ushbu tizimning ishonchliligini oshirishning muhim sababini aniqlash kerak. Bu tizim mavjud bo`lgan bosqichga bog`liq, masalan, tizim konstruksiyalash bosqichida bo`lsa. Ushbu bosqichda konstruksiyaning faqat xavfsizligi va mustaxkamligi baholanadi, shuningdek, sifatli va yaxshi tarkibiy qismlardan foydalanib, soddalashtiriladi. Ishlab chiqarish bosqichida ishlab chiqarishning sifat boshqarish usullarini qo`llab ishonchlilikni oshirish mumkin. Ekspluatasiya davrida buyumning ishonchliligini ta’minlash uchun buyumga o`z vaqtida va sifatli texnik xizmat ko`rsatish va ta’mirlash ishlarini bajarish zarur [6]. 1.4 Fanning vazifalari, tuzilishi, bakalavrlar tayyorlashdagi ahamiyati Fanni o‘qitishdan maqsad — ishonchlilik nazariyasi va diagnostika asoslarini
mukammal o‘rganish, shu asosda transport vositalari ekspluatatsiyasi bo‘yicha uslub
va me’yorlarni ishlab chiqish hamda ularni amalda samarali qo‘llashdir.
Fanning vazifalari:
— transport vositalari ekspluatatsiyasidagi ishonchlilik ko‘rsatkichlari va
diagnostikalash tizimi to‘g‘risida tasavvur hosil qilish;
— transport vositalarining ishonchliligi va ishlash qobiliyatini ta’minlashni,
ularning ishonchliligini baholash hamda diagnostika usullari va vositalarini amalda
tatbiq qilishni o‘rganish;
7
— transport vositalarining asosiy ekspluatatsion xarakteristi kalarini tajribaviy
aniqlash, ekspluatatsiya sharoitida ma’lumotlarni yig‘ish, ishlov berish va tahlil qilish
bo‘yicha ko‘nikmalar hosil qilish.