Aynur Bəşirli Aynur K
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
iqtisadiyyat, səhiyyə, təhsil, mədəniyyət, kriminal, idman və s. Məkana görə ixtisaslaşma isə bu sahələrin gerçəkləşdiyi yerlərdir. Onların sayı sahələrdən qat-qat çoxdur: Prezident Aparatı, Milli Məclis, Nazirlər Kabineti, nazirliklər, Respublika Prokurorluğu, məhkəmələr, bələdiyyələr, məktəblər, xəstəxanalar və s. və i. xtisaslaşma jurnalistə müəyyən bir sahəni həmin sahənin peşəkarı kimi dərindən bilmək imkanı verir. xtisaslaşmış jurnalistlər yazdıqları sahənin bilicisinə çevrilirlər. Onları aldatmaq, gözlərindən pərdə asmaq mümkün deyil. Bu yerdə uzun illər “Vaşinqton Post”a rəhbərlik etmiş Katrin Qrahamın xatirələrindəki bir məqam yada düşür. Uoterqeyt əhvalatını qələmə alan xanım Qraham yazırdı ki, Demokratların qərargahında baş verən hadisə barədə xəbər hazırlamaq tapşırığı 1935-ci ildən qəzetin Vaşinqtonda polis müxbiri olan Al Levisə tapşırılır. 1972-ci il iyun ayının 17-də Uoterqeyt əhvalatı baş verəndə Al Levis artıq 37 il idi ki, eyni yerdə polis müxbiri işləyirdi və onun burada tanımadığı adam yox idi. Al Levisin polislərlə, xüsusilə polis rəisi ilə dostcasına münasibəti ona hadisə yerində səhərdən axşamacan qalmağa, ilk uğurlu yazını yazmağa kömək etdi. 39 Bu misal Qərb jurnalistikasında ixtisaslaşmanın oynadığı rola bariz nümunədir. Bəs Azərbaycanda vəziyyət necədir? xtisaslaşma vacibdirmi? Peşəkarlar özləri nə düşünürlər? Bu fəsildə sizin qonaqlarınız praktiklər özləri olacaqlar. Onlar nəinki təcrübələrini bölüşəcək, həm də sizə dəyərli tövsiyələri ilə bələdçilik edəcəklər. BEYNƏLXALQ HƏYAT 39 Graham K. Personal History. NY, Vintage Books, 1997. p. 460-461. Nurani (Tofiqəxanım Fazil qızı Qasımova, 1970) orta məktəbi qızıl, Azərbaycan Tibb Universitetini fərqlənmə diplomu ilə bitirib. Aspirantura təhsilini 1995-ci ildə yarımçıq qoyub. Jurnalist fəaliyyətinə 1992-ci ildə öncə “Yurddaş”, daha sonra “Bakines” qəzetlərində başlayıb. 1993-cü ildə “Azərbaycan”, 1994-2001-ci illərdə “Ayna”-“Zerkalo” qəzetlərində çalışıb, 2000-ci ildən “Exo” qəzetinin siyasi icmalçısı, 2001-ci ildən bu qəzetin Beynəlxalq həyat ş öbəsinin müdiridir. Həsən bəy Zərdabi mükafatına (1996), “Yeni Nəsil” Jurnalistlər Birliyinin “Media açarı” mükafatının “ lin ən yaxşı jurnalisti” (1996, 1997), “ lin ən yaxşı beynəlxalq jurnalisti” (1998) nominasiyalarına, Qadın Jurnalistlər Assosiasiyasının “Bahar simpatiyası” və “ lin ən yaxşı jurnalisti” (2000) mükafatlarına layiq görülüb. Kipr probleminə dair kitab müəllifidir. Azərbaycanda beynəlxalq jurnalistika yalnız müstəqillik qazanıldıqdan sonra gəlişməyə başladı. Jurnalistikanın bu qoluna öz varlığını sübut etmək, qəzet səhifəsinə yol tapmaq o qədər də asan başa gəlmədi. Beynəlxalq mövzularda yazmaq ancaq “mərkəzin”, yəni Moskva qəzetlərinin işi idi, Azərbaycan jurnalistlərinə pambıq, neft və istehsalat qabaqcıllarından yazmaqdan başqa, bir şey qalmırdı. Xoşbəxtlikdən, az bir zamanda məlum oldu ki, Azərbaycanın unikal geostrateji vəziyyəti, neft ehtiyatları, dünyanın siyasi və iqtisadi proseslərinə inteqrasiya olunması bizdən dünyada baş verənləri və bütün bunların Azərbaycana necə təsir etdiyini öyrənməyi tələb edir. Bizim ölkəmizin vəziyyətinə məs., Venesuela və Boliviyadakı ölkədaxili siyasi yaşantılar, Türkiyənin Avropa ttifaqına qəbulu, Kiprlə danışıqlar, Balkanlardakı vəziyyət və s. təsir göstərə bilər. Və bu zaman “o şey ki Yupiterə caizdir, öküzə caiz deyil” prinsipini öz ölkəmizə tətbiq edə bilmərik... Nəzəri cəhətdən beynəlxalq jurnalistikada da janrlar var: intervülər, məqalələr, reportajlar, qısa xəbərlər... Amma bununla yanaşı, beynəlxalq jurnalistikanın öz spesifikası mövcuddur. Bir sıra səbəblər, başlıcası iqtisadi çətinliklər üzündən, Azərbaycan K V-nin hələ ki yetərli sayda xarici müxbiri və geniş müxbir şəbəkəsi yoxdur. Elə buna görə də material üçün qəzetlər informasiya agentliklərinə, televiziya kanalları isə nternet vasitəsilə beynəlxalq videomübadiləyə üz tutur. Heç də həmişə eksklüziv informasiya əldə etmək mümkün deyil. Bundan da çətini yüksək keyfiyyətli eksklüziv almaq imkanıdır. Silahlı münaqişələrin işıqlandırılmasına diqqət yetirmək lazımdır. raq müharibəsi buna yaxşı bir örnəkdir. Nəhəng informasiya şəbəkələri müharibəyə bütöv briqadalar göndərir. Bir jurnalist Qətərdə, Dohadakı Amerika mətbuat mərkəzində əyləşir, o biri isə cəbhə xəttinin hər iki tərəfində işləyir... Belə olan halda qəzet münaqişə zonasına öz müxbirini göndərsə belə, bu cür briqada ilə rəqabətə girmək nəzəri cəhətdən mümkün deyil. Hətta eksklüziv əldə edilərsə də, “əlaqələndirici mərkəzin informasiyası” ilə işləmək məcburiyyətindəsən. Beynəlxalq jurnalistikada ölkədaxili siyasi olayların və iqtisadiyyatın işıqlandırılmasında informasiyanın, habelə analiz və şərhlərin işlənib hazırlanması böyük rol oynayır. Çünki məhz bu proses zamanı Kanada Kvebekində separatizm dalğasının növbəti qalxanışının, Balkanlardakı müharibənin və Latın Amerikasındakı daxili didişmələrin Azərbaycana təsirini müəyyənləşdirmək imkanı yaranır. Beynəlxalq jurnalistikada ön tarixçəni bilməyin və yazmağın böyük önəmi var. Məs. Azərbaycanda AXCP ilə “Müsavat” arasında növbəti Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|