Azərbaycan Hüquqçular Assosiasiyası azərbaycan respublikasinin
Yüklə 3,88 Mb. Pdf görüntüsü
|
1.
Azorbaycan Respublikasının Ailə Məcəlləsinin 117-ci maddəsinə uyğun olaraq övladlığa götürməyə yetkinlik yaşına çatmayanlar barəsində və yalnız onların mənafeyi naminə yol verilir. Əcnəbilər və vətəndaşlığı olmayan şəxslər tərəfindən uşaqların övladlığa götürülməsinə, həmin uşaqları Azərbaycan Respublikasının ərazisində daimi yaşayan Azorbaycan Respublikasının vətəndaşlarının ailələrinə tərbiyəyə vennək mümkün olınadıqda və ya vətəndaşlığından və yaşayış yerindən asılı olmayaraq qohumlan övladlığa götürmədikdə icazə verilir. Övladlığa görünnə uşağı övladlığa götünnək istəyən şəxsin verdiyi ərizə əsasında məhkəmə tərəfindən həyata keçirilir. Məhkəmədə övladlığa götürmə barədə İşə müvafiq icra hakimiyyəti orqanınm iştirakı ilə MPM-də nəzərdə tutulmuş qaydada xüsusi icraat qaydasında baxılır. 2.Şərh edilən maddədə göstərildiyi kimi, övladlığa götürmə ilə bağlı işlərə Azərbaycan Respublikasının məhkəmələri aşağıdakı hallarda müstəsna səlahiyyətli (beynəlxalq aidiyyət) sayılır; 1)
Respublikasınm vətəndaşı olduqda; 2)
ər-arvaddan birinin və ya övladlığa götürülən uşağın Azərbaycan Respublika- smda adətən olduğu yer olduqda. Uşaqlar Azərbaycan Respublikasından daimi olaraq kənarda yaşayan Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlarına, uşaqlann qohumu olmayan əcnəbilərə və vətəndaşlığı olmayan şəxslərə müvafiq icra hakimiyyəti orqanında mərkəzləşdirilmiş uçota götürüldükdən sonra 3 ay müddətində övladlığa verilə bilərlər (Ailə Məcəlləsi, 117-ci maddə). Maddə 449. Qəyyumluq, hİmayəçUik 449.1.Qəyyumluq və ya himayəçiliklə əlaqədar tapşırıqları icra etdikdə, Azərbaycan Respublikasının məhkəmələri o hallarda beynəlxalq səlahiyyətə malik oturlar ki, himayəçili- yə, qəyyımluğa verilən və yaxud uşaq Azərbaycan Respublikasının vətəndaşı olsun, yaxud da onların Azərbaycan Respublikasında adətən yaşayış yerləri olsun. 449.2. Əgər himayəçiliyə, qəyyumluğa verilənin və yaxud uşağın Azərbaycan Respublikası məhkəmələrinin himayəçiliyinə ehtiyacları varsa, Azərbaycan Respublikası məhkəmələri bu barədə səlahiyyətə malikdirlər. 1. Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsinin 33-cü maddəsinə əsasən, qəyyumluq və himayəçİIik - fəaliyyət qabiliyyəti olmayan və ya məhdud fəaliyyət qabiliyyətli fiziki şəxslərin hüquq və mənafelərinin müdafiəsi üçün təyin edilir. Yetkinlik yaşma çatmayanlar üzərində qəyyumluq və himayəçilik, həmçinin onların tərbiyələndin İməsi məqsədilə təyin edilir. Qəyyumlar və himayəçilər istənilən şəxslərlə münasibətlərdə, o cümlədən məhkəmədə qəyyumluğunda və himayəçiliyində o- lanlann hüquq və vəzifələrini xüsusi səlahiyyət almadan müdafiə edirlər. 14 yaşı tamara olmamış yetkinlik yaşına çatmayanlar, habelə psixi pozuntuya gö- 517
ra məhkəmə tərəfindən fəaliyyət qabiliyyəti olmayan sayılmış fiziki şəxslər üzərində qəyyumluq ləyin edilir. 14 yaşından 18 yaşınadək olan yetkinlik yaşına çatmayanlar üzərində, habelə spirtli içkilərdən və ya narkotik vasitələrdən sui-istifadə etməsi və ya qumara qurşan- ması nəticəsində fəaliyyət qabiliyyəti məhkəmə tərəfindən məhdudlaşdırılmış fiziki şəxslər üzərində himayəçilik təyin edilir. Qəyyumluq və himayəçilik öz qəyyumluğunda və ya himayəsində olanlarm saxlanması, onlara baxılmasmm və onlarm müalicəsinin təmin edilməsi, onların təhsil alması və tərbiyələndinIməsi qayğısına qalmağa, onların hüquq və mənafelərini qorumağa borcludurlar. 2.Qəyyumluq və himayəçiliklə bağlı işlər üzrə Azərbaycan Respublikasının məhkəmələri aşağıdakı halda beynəlxalq səlahiyyətə malikdirlər: 1)
Respublikasının vətəndaşı olduqda; 2)
qəyyumluğa, himayəçiliyə verilənin və ya uşağm Azərbaycan Respublikasında adətən yaşayış yeri olduqda. 3.449.1-ci maddədə nəzərdə tutulan hallardan başqa himayəçiliyə və ya qəyyumluğa verilənin və yaxud uşağın Azərbaycan Respublikasınm məhkəmələrinin hi- mayəçiliyinə ehtiyac olduqda (həmin şəxslər digər dövlətin ərazisində yaşayış yerinə, olduğu yerə və ya əmlaka malik olduqda və bu, dövlətlərarası müqavilədə nəzərdə tutulduqda) Azərbaycan Respublikası məhkəmələri bu kateqoriya işlərə baxmaq səlahiyyətinə malikdirlər (beynəlxalq səlahiyyət). Maddə 450. Müqavilə aidiyyəti 450.1. Azərbaycan Respuhlikasımn məhkəməsi bu bölməyə uyğun olaraq səlahiyyətli olmamasına baxmayaraq, tərəflər Azərbaycan Respublikası məhkəməsinin beynəlxalq səlahiyyətləri barədə razılığa gələ bilərlər. Belə razılıq yazılı şəkildə olmalıdır. 450.2. Tərəflərdən birinin xarici ölkədə yaşayış yeri, iş yeri və ya onun adətən olduğu yer varsa, tərəflər bu Məcəllənin 45.1-ci maddəsinə müvafiq olaraq xarici dövlətin məhkəməsinin beynəlxalq səlahiyyəti barədə razılığa gələ bilərlər. 1. Şərh edilən maddəyə müvafiq olaraq yaranan mübahisənin Azərbaycan Respublikası ərazisində olan məhkəmələrə aidiyyəti olmamasına baxmayaraq, tərəflər işə Azərbaycan Respublikasınm məhkəmələrində baxılması haqqında razılığa gələ bilərlər. Bu razılıq mülki prosessual hüquqda müqavilə aidiyyəti adlanır. Müqavilə aidiyyəti özünü iki formada göstərir: 1)
məhkəmələrində baxılması haqqında razılaşma (proroqatasiya); 2)
Azərbaycan Respublikasının məhkəmələrinə aid olan mübahisəyə xarici ölkə məhkəmələrində baxılması haqqında razılaşma (deroqatasiya). Xarici ölkə məhkəmələrinə aid olan mübahisəyə Azərbaycan Respublikasmın məhkəmələrində baxılması aşağıdakı şərtlər mövcud olduqda mümkündür: 1)
518 Yüklə 3,88 Mb. Dostları ilə paylaş:
|