Azərbaycan Hüquqçular Assosiasiyası azərbaycan respublikasinin
Yüklə 3,88 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 452.3. Əgər xarici dövlətin məhkəmələri tərəfindən qəbtd edilən ı-ə ya qəbul ediləcək
- Maddə 453. Diplomatik mis.siyamn üzvləri
Bu razılaşma ayrıca saziş fonnasmda və ya ümumi müqavilənin bir bəndində nəzərdə tutula bilər. 2)
Xarici şəxsin Azərbaycan Respublikasında yaşayış yeri, olduğu yer və adətən gəldiyi yer olmalıdır. MPM-in 450.2-ci maddəsində şəxsin iş yerinin olması da nəzərdə tutulur. Hesab edirik ki, şəxsin iş yerinin olması şərti birinci bəndə də aid edilməlidir. 2. Proroqatasiya haqqında şərh edilən şərtlər deroqatasiya hallarına da şamil edilməlidir. Lakin istər proroqatasiya, istərsə də deroqatasiya müstəsna aidiyyəti olan işlərə tətbiq edilir.
Maddo 451. İşə baxılması yerinin dəyişməzliyi Azərbaycan Respublikası məhkəməsi tərəfindən səlahiyyət qaydalarına əməl edilməklə icraata qəbul edilmiş iş sonradan tərəflərin vətəndaşlığının, yaşayış yerinin və ya adətən yerləşdiyi yerin dəyişməsi ilə əlaqədar və ya digər hallarda başqa dövlətin məhkəməsinə aid olsa da, mahiyyəti üzrə həll edilir. Şərh edilən maddədə göstərilən müddəalar müasir hüquq sistemlərinə malik olan dövlətlərin hamısının qanunvericiliyində nəzərdə tutulub və perpetuatio for i adlandırılır (məhkəmələrin beynəlxalq səlahiyyətinin dəyişməzliyi prinsipi). Məhkəmələrin beynəlxalq səlahiyyətinin dəyişməzliyi prinsipi domisiliya prinsipi ilə sıx əlaqəlidir. Belə ki, məhkəmələrin beynəlxalq səlahiyyətinin dəyişməzliyi prinsipi şərh edilən maddəyə əsasən aşağıdakı hallar mövcud olduqda tətbiq olunur: 1)
tərəflərdən birinin vətəndaşlığı dəyişdikdə; 2)
yaşayış yeri dəyişdikdə; 3)
adətən gəldiyi və ya yerləşdiyi yer dəyişdikdə; 4)
digər hallarda (məsələn, iş yeri dəyişdikdə). Burada əsas şərtlərdən biri də sadalanan şərtlərin mövcudluğuna qədər İşin səlahiyyət qaydalanna əməl edilməklə icraata qəbul edilməsidir. Əgər göstərilən şərtlər mövcud olana qədər iş icraata qəbul edilməyibsə, onda perpetuatio fori prinsipi tətbiq edilə bİlməz. Maddə 452. Eyni tərəflər arasında, eynipredmei barəsində VÖ
eyni əsaslar üzrə mübahisələrə xarici məhkəmələr iərəflndən baxılmasının prosessual nəticələri 452.1. Eyni tərəflər arasında, eyni predmet barəsində və eyni əsaslar üzrə mübahisələrə dair xarici dövlətin məhkəmələri tərəfindən qətnamə çcxanlıbsa, Azərbaycan Respublikasının məhkəməsi baxılmaq üçün ərizəni qəbul etməkdən imtina edir və ya iş üzrə icraata xitam verir. 452.2. Eyni tərəflər arasında, eyni predmet barəsində və eyni əsaslar üzrə mübahisələrə dair xarici dövlətin məhkəməsində əvvəllər qaldırılmış iş olarsa və qərar Azərbaycan Respublikası ərazisində tanınmalı və ya icra edilməlidirsə, Azərbaycan Respublikasının məhkəməsi baxılmaq üçün ərizəni qəbul etməkdən imtina edir və ya ərizəni baxılmamış saxlayır. 519
452.3. Əgər xarici dövlətin məhkəmələri tərəfindən qəbtd edilən ı-ə ya qəbul ediləcək qətnamə Azərbaycan Respublika.smm ərazisində lamnmcdt və ya icra olunmalı deyildirsə və yaxud i.ş Azərbaycan Respublikası məhkəmələrinin müstə.ına səlahiyyətlərinə aiddirsə, hu Məcəllənin 452.1 və 452.2-ci maddələrinin nəticələri yaranmır, 1.
İddianın yolverilməzliyinə görə iddia ərizəsini qəbul etməkdən imtinanın və ya iş üzrə icraatın xitam edilməsinin bir əsası da cynİ tərəflər arasında, eyni predmet barəsində və eyni əsaslar üzrə mübahisələrə dair xarici dövlətin məhkəməsi tərəfindən işə baxılıb qəmamə çıxarılmasıdır. Bu halda, xarici ölkə məhkəməsinin qəma- məsinin mövcudluğu faktı həmin işə Azərbaycan Respublikasının məhkəmələrində baxılmasmı istisna edir. Bu, eyni işə məhkəmədə yalnız bİr dəfə baxıla bilməsi məntiqindən doğur. Əgər ərizəçi qəmaməni qanunsuz və ya əsassız hesab edirsə, o, məhkəməyə təkrar müraciət etməməli və qətnaməni çıxaran məhkəmənin mənsub olduğu dövlətin qanunvericiliyi ilə müəyyən edilən qaydada yuxarı məhkəmə instansiyasına şikayət ərizəsi təqdim etməlidir (bu barədə MPM-in 153.2.2-153.2.4-cü maddələrinin şərhində genİş bəhs edilir). 2.
barəsində və eyni əsaslar üzrə mübahisəyə daİr xarici dövlətin məhkəməsində əvvəllər qaldırılmış işin olduğu və qərarın Azərbaycan Respublikasının ərazisində tanınmalı və icra edilməli olduğu hallarda da şamil edilməlidir. Bu halda, məhkəmə ərizəni qəbul etməkdən imtina edir və ya ərizəni baxılmamış saxlayır. 3.
və ya qəbul ediləcək qətnamə Azərbaycan Respublikasmın ərazisində tanınmalı və ya icra edilməli olmadıqda (məsələn, qətnamənin icrası Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinin əsas prinsipləri və suverenliyi ilə ziddiyyət təşkil edirsə və ya xarici dövlətin qarşılıqlı əlaqələri təmin olunmursa və s.) və yaxud iş Azərbaycan Respublikasının məhkəmələrinin müstəsna səlahiyyətinə aid olduqda (məsələn, daşmmaz əmlaka əşya hüququnun müəyyən edilməsi, yükdaşıma müqavilələrindən əmələ gələn yükdaşıyanlara qarşı iddialara dair işlər və s.) 452.1 və 452.2-ci maddələrdə şərh edilənlər bu maddəyə şamil edilmir. Maddə 453. Diplomatik mis.siyamn üzvləri Azərbaycan Respublikasında yaradılan diplomatik missiyanın üzvləri, onların ailə üzvləri və onların fərdi ev işçiləri diplomatik münasibətlər barəsində 18 aprel 1961-ci il tarixli Vyana Konvensiyasının qaydalarına uyğun olaraq mülki məhkəmə məsuliyyətindən azad edilirlər. Bu, həmçinin dövlətlərin həmin Konvensiyanın iştirakçıları olmadığı hallara da aid edilir. l. Şərh edilən maddə mülki prosesdə xarici dövlətlərin orqanlarmın diplomatik immunitet (toxunulmazlıq) hüquqlannm təsbitinə həsr edilib. Dövlət orqanlannın toxunulmazlığı ilə bağlı məsələlər Azərbaycan Respublikasının da qoşulduğu diplomatik münasibətlər haqqında 18 aprel 1961-cİ il tarixli Vyana Konvcnsiyasımn müddəa- lan ilə nizama sahntr. 520
Yüklə 3,88 Mb. Dostları ilə paylaş:
|