Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasinin akademiK Ə. HÜseynov adma

Elejweıato-kujcs

Layihə idarəçiliyinin əsaslan üzrə kurs bu işə təzə başlayanlar üçün nəzərdə tutulmuşdur. Buraya vaxt, dəyər və heyətin idarə edilməsi, layihənin həyat dövrü, layihə siyasəti, nəzarət və təkamül kimi əsas mövzular daxil edilmişdir. Bu kurs, adətən həftədə iki dəfə keçirilir. Onun əsas məqsədi layihələrin idarə edilməsi prinsiplərinin öyrənilməsi və bu prinsiplərin təşkilatlara müsbət təsirlərinin açıqlanmasıdır.

Əhatəli layihə idarəçiliyi treninqi cədvəllərin tərtib edilməsi, dəyərin idarə edilməsi və ehtiyatlann bölüşdürülməsi kimi nəzərdə tutulan bir neçə kursdan ibarətdir. Seriya kurslar, adətən «qrafıklərin qurulması və xərclərə nəzarət» və «layihə idarəçiliyinin tətbiqi» kimi mövzular üzrə keçirilə bilər. Bu kurslar adətən 5-10 gün müddətində keçirilir.

Dövlət, qeyri-dövlət və özəl təşkilatlarda yerinə yetirilən layihələrin idarə edilməsi beynəlxalq standartlar əsasmda həyata keçirilməlidir. Bu standartlar Layihələrin İdarə Edilməsi Beynəlxalq Assosiasiyası (İPMA) tərəfindən təsdiqlənmişdir. Bu təşkilatlar layihə üzrə mütəxəssislərin hazırlanmasında aşağıdakı məsələlərin

öyrənilməsini tələb edirlər: Layihə və layihələrin idarə edilməsi

• 
  Layihələrin icrasının idarə edilməsi
  
• 
  Layihələr əsasmda idarəetmə
  

264

Sistemli yanaşma və inteqrasiya Layihənin mühiti

Layihənin həyati dövrü və mərhələləri Layihələrin işlənməsi və qiymətləndirilməsi Layihənin məqsədi və strategiyası Layihənin müvəffəqiyyət meyan və layihənin uğursuzluğu

Layihənin başlanması Layihənin başa çatması Layihənin strukturu Layihənin məzmunu və mahiyyəti Müddətin planlaşdıniması Ehtiyatlann planlaşdıniması

Layihənin dəyərinin və maliyyələşdirilməsinin plan- laşdınlması

Konfiqurasiya və dəyişikliklər Risklərə nəzarət Layihənin icrasının qiymətləndirilməsi

Layihə monitorinqi

Məlumatlar, sənədləşdirmə, hesabat Layihənin təşkil edilməsi Komandada apanlan iş

Liderlik

Kommunikasiya Münaqişələr və böhranlar Təchizatlar və müqavilələr Keyfiyyətə nəzarət Görüşlər və razılaşmalar Layihə heyəti ilə iş Layihələrin idarə edilməsi prosesi Layihələrin idarə edilməsində informasiya texnologiyaları

Problemlərin həlli

• 
  Layihədə dəyişikliklərin idarə edilməsi
  
• 
  Azərbaycanda layihələrin idarə edilməsinin inkişaf mərhələləri
  

Bu suallar sertifikatlaşdırma imtahanının əsas suallarını əhatə edir.

Bu kursları və sertifikatlaşdırma proqramının Azərbaycan Respublikasında həyata keçirilməsi hüququ yalnız İPMA- nın milli assosiasiyası olan Layihələrin İdarə Edilməsi Azərbaycan Assosiasiyasına (AZPMA) verilmişdir. AzPMA-mn keçirtdiyi və verdiyi sertifikat dünyanm bütün ölkələrində tanınır ve ümumdünya peşəkar sertifikatlaşdınimış layihə menecerləri reyestrinə daxil olunur:

(www.ipma.ch, www.azpma.net).

idarə edilməsi

Sertifıkatlaşdınna proqramının əsas tələblərindən biri layihə menecerinin kompüter sistemindən istifadə etmək bacarığının normal səviyyədə olmasıdır. Layihələrin idarə edilməsi üçün çoxlu idarəetmə proqram təminatları mövcuddur. Bunlardan PRİMA VERA kompaniyasına məxsus olan Sure- Trak və P3E Planing proqram təminatlan geniş yer almışdırlar. Müasir dövrdə layihə ofisinin bu kimi proqramlarsız təsəvvür etmək qeyri mümkündür.

Bu gün layihələrin idarə edilməsi üzrə proqram təminat- lanndan istifadə edilməsi təşkilatlarda yerinə yetirilən işlərə öz təsirini göstərməkdədir. Bir çox təşkilatlarda layihələrin idarə edilməsi mərkəzləşdirilmiş kompüter sisteminin tətbiqi ilə reallaşdınlır. Bu səbəbdən, həmin kompüter sisteminin tət

biqindən istifadə edilməsi üzrə təlimatlara tələb böyükdür. Bu kurslar, adətən 3-5 gün ərzində AZPMA tərəfindən keçirilir.

Xüsusi mövzular siyahısına layihələrdə riskin idarə edilməsi, büdcənin təhlili, müqavilələrin bağlanması və tədarük kimi digər mövzular daxildir. Bu kurslardan layihə ofisinin xüsusi təyinatlı işçiləri keçir və iki gün davam edir.

5.