Azərbaycan Milli

42. Yenə orada, s.76.

43. Елисаветпольский округ. - ОРВЗК, ч.Ш. СПб., 1836, с.389.

44. Yenə orada, s.312.

45.   Кустарные промыслы Закавказского края. - Отчеты и исследования по

кустарной  промьппленности  в России, т.II, СПб., 1894, с.305-306.

46.  A.N.Mustafayev. Şirvanın maddi mədəniyyəti. Bakı, 1977, s.64.

47. A.N.Mustafayev. Azərbaycanda sənətkalıq. Bakı, 2001, s.289.

48.  Azərbaycan milli geyimləri (albom). M., 1972, s.6; Азербайджанцы

(историко-этнографический  очерк), Баку, 1998, с. 164; Ф.И.Велиев. Материальная

культура западной зоны Азербайджана в XIX - начале XX в. Баку, 1996, с.55.

49.  H.N.Məmmədov. Muğanın maddi mədəniyyəti (tarixi-etnoqrafik tədqiqat).

Bakı, 2001, s.83.

50.  H.Həvilov. İnsan, məişət, mədəniyyət. Bakı, 1981, s.41.

51.  Н.И.Гаген-Торн. К методике изучения одежды в этнографии. - СЭ, 1SK53,

№3-4, с. 122; К.Т.Каракашлы. Материальная  культура  азербайджанцев. Баку, 1964,

с.130, 133.

52.  С.Г.Гмелин. Путешествие по России для исследования всех трех царств

в природе, т.З, ч.1, СПб., 1785, с.229.

53.  А.А.Измайлова. Женская народная одежда Закатальской зоны в конце

XIX-начале  XX  века.  -  Изв.  АН  Азерб.  ССР  (сер.  истории,  философии  и  права),

1974,№4,s.86.

54.  Q.T.Qaraqaşlı. Göstərilən əsər, s.134.

55. АТ.Трофимова.  Обзор  коллекций    одежды    народов  Азербайджана

Государственного  Музея Грузии им. акад.С.Н.Джанашиа. - Хозяйство и материаль-

ная культура народов Кавказа в XIX-XX вв. М., 1971, с. 168-169, s*k.63-64.

56.  А-Пашаев. Город  Ордубад  в XIX - начале XX вв. (историко-

этнографическое исследование), Баку, 1998, с.90.

57.  H.A.Həvilov bu geyim növünün Gəncəbasar bölgəsində "taybalaq"

adlandığını qeyd edir. Bax: H.A.Həvilov. İnsan, məişət, mədəniyyət. Bakı, 1981, s.44.

58.  H.N.Məmmədov. Muğanın maddi mədəniyyəti. Bakı, 2001, s.84-85.

59.  Misqalı tirmə - Azərbaycanda, İranda, Hindistanda və Türkiyədə kustar

üsulla istehsal olunan, üzəri müxtəlif həndəsi və nəbati naxışlarla bəzədilmiş nazik yun

parçadır. Bax: Народы Кавказа, т.II, М., 1962, с. 122.

60.  Tumanı ütüləmək üçün içərisinə köz doldurulmuş mis məcməyini qırçınların

üstü ilə irəli-geri hərəkət etdirirdilər.

61.  H.A.Həvilov. Azərbaycan etnoqrafiyası. Bakı, 1991, s.145.

62. Belə tuman balağı özgə rəng parçadan həm də eninə tikildiyinə görə

etnoqrafik ədəbiyyatda "qıyqac balaq" və ya "qıyqac koba" kimi qeydə alınmışdır.  Bax:

З.А.Кильчевская. Азербайджанский  женский  костюм XIX века  из  селение  Оджек

Халданского  района. - МКА, вып.2, Баку, 1951, с. 195; Е.Н.Бабаян.

Азербайджанская народная одежда Карабаха конца XIX - начала XX века. - Изв.

АН Азерб. ССР (сер. истории, философии и права), 1973, №4, с.82.

---

63. A.N.Mustafayev. Şirvanın maddi mədəniyyəti. Bakı, 1977, s.87.

64. Q.T.Qaraqaşlı. Göstərilən əsər, s.155.

65. Şəki-Zaqatala etnoqrafik bölgəsində döşlük (önlük) "meyzer", "mayzar"və

ya "mezer" kimi qeydə alınmışdır. Bölgədə yaşayan avarlar onu "qaraxuni", saxurlar isə

"yeleylük" adlandırırlar. "Meyzer" sözü fars mənşəli olub, "örtük" mənasında işlədilir.

Bax: Ə.Ə.İzmaylova. Göstərilən əsər, s.86.

66.  Q.T.Qaraqaşlı ayrımlar arasında zıvınının iki tipini qeydə almışdır: "ara zıvını"

və ''üst zıvım". Müəllif ara zıvınından fərqli olaraq, üst zıvınının ətəyinin mis və gümüş

pullarla, müxtəlif asma bəzəklər və düymə-həbbafla bəzədildiyini qeyd

edir. Bax: onun göstərilən əsəri.136-137.

67. S.S.Dünyamalıyeva. Göstərilən əsər, s.351-353.

68. H.A.Həvilov. Azərbaycan etnoqrafiyası. Bakı, 1991, s.146.

69. Народы Кавказа, т.Н, М., 1962, с. 122.

70. S.S.Dünyamalıyeva. Göstərilən əsər, s.355-356.

71. A.N.Mustafayev. Şirvanın maddi mədəniyyəti. Bakı, 1977, s.88-89.

72. Ф.И.Велиев. Материальная  культура западной зоны Азербайджана  в

XIX-начала XX в. Баку, 1996, с.69.

73. Azərbaycanın milli geyimləri (albom). M., 1972, s.7.

74. H.N.Məmmədov. Göstərilən əsər, s.86.

75. A.Q.Trofimova. Göstərilən əsər, s.174, 178, şəkil 71, 76.

76. Народы  Кавказа, т.П , M., 1962, с.514. 77. Большая  Советская

Энциклопедия (Грузия), изд.2-ое, с. 109; Народы 

Кавказа,

т.П, с.301.

78. S.S.Dünyamalıyeva. Göstərilən əsər, s.358.

79. Azərbaycanın bir çox etnoqrafik bölgələrində təsəyə “araqçın”, bəzən hətta

təhrif edilmiş şəkildə “araşqın” deyildiyi məlumdur.

80. F.İ.Vəliyev. XIX-XX əsrin əvvəllərində Azərbaycanın ənənəvi qadın baş

geyimləri (qərb zonasının materialları əsasında). - Ümumittifaq Lenin Kommunist Gender

ittifaqının 70 illiyinə həsr olunmuş elmi konfransın materialları. Bakı, 1989, s.57.

81. А.А.Измайлова. Женская народная одежда Закатальской зоны в конце

XIX  -  начале  XX  века.  -  Изв.  АН  Азерб.  ССР  (сер.  истории,  философии  и  права),

1974, №4, с.87-88.

82. A.N.Mustafayev. Göstərilən əsər, s.92-93.

83. H.N.Məmmədov. Göstərilən əsər, s.87.

84. H.A.Həvilov. Göstərilən əsər, s. 149.

85. Ə.Ə.İzmaylova dingənin "qəmzə" adlanan bir və ya bir neçə ipək

yaylıqdan

sarındığını qeyd edir. Bax: А.А.Измайлова. Материалы  этнографической  экспе

диции  по  народной  одежде  в  Казахский  и  Таузский  районы.  -  В  кн.:  Архео

логические  и  этнографические  изыскания  в  Азербайджане  в  1973  г.,  Баку,

1974, с.78.

---

86. L.F.Boqdanov Şərq ölkələrində bir-birindən rənginə, materialına, bağlanma

tər-zinə görə fərqlənən qadın və kişi çalmalarının (əmmamə) minə yaxın forması

olduğunu qeyd edir. Bax: Л.

87. Bu portret rəsmlər hazırda Dövlət Tretyakov Qalereyasinm ehtiyat fondunda

sax-lanılır, inv. №2178, 2179.

88. "Qafqaz" qəzeti, 1882-ci il, №310.

89. Q.T.Qaraqaşlı. Göstərilən əsər, s. 146-147; yenə onun: Женская  одежда

населения  Малого  Кавказа  XIX-начале  XX  вв.  -  в  кн.:  Азербайджанский  этно-

графический сборник, вып. 1, Баку, 1964, с. 58.

90. А.К.Алекперов. Женская одежда Азербайджана. - в кн.: Исследования по

археологии и этнографии Азербайджана. Баку, 1960, с. 119.

91. Azərbaycan tarixi üzrə qaynaqlar. Bakı, 1989, s. 177-178.

92. А.С.Сумбатзаде. Промышленность Азербайджана в XIX в. Баку, 1964, с.

108

93. Qeyd etmək maraqlıdır ki, hazırda gəlin üçün nişan sovqatı aparan zaman

onun içərisinə ayaqqabı qoyulmur. Xalq inamına görə, ayaqqabı "darlıq", "sıxıntı" və s.

kimi mənalandırılır.

94. Н.И.Воробьев. Казанские  татары. "Татгосиздат", Казань, 1953, с.258,

рис.82

95. Çarıq haqqında "Kişi ayaq geyimləri" bölməsində məlumat verilir.

96. Б.Вениаминов. Селение Салахлу и татарские тексты, собранные в нем. -

СМОМПК, вып.З, отд.2, Тифлис, 1883, с. 107.

97. H.B.Zərdabi. Seçilmiş  əsərləri. Bakı, 1960, s.444-453; Э.Ю.Джавадова.

Быт  и  культура  азербайджанского  народа  в  трудах  Гасанбека  Зардаби. - Автореф.

дисс. на соиск. уч. ст. канд. ист. наук. Минск, 1986, с. 19-20.

98. B.F.Adler. Göstərilən əsər, SPb., 1903, s.76-80.

99. XIX-XX yüzilliyin əvvəllərində  İrəvan quberniyasnın Şərur-Dərələyəz

qəza-sında yaşayan cavan azərbaycalı  kişilərin alt köynəklərinin qolları bilərzikli

tikilirdi. Bax: B.İ.Abdullayev. Azərbaycanlıların kişi geyimləri. – Azərb. SSR EA

Xəbərləri (tarix, fəlsəfə və hüquq seriyası). 1978, №2, s.73.

100. Q.M.Aslanov. Göstərilən əsər, KSİİMK, №60, 1955, s.68; yenə onun:

Abşeron kitabələrində toxuculuq alətlərinin təsviri haqqında. – Azərb. SSR EA Xəbərləri

(tarix, fəlsəfə və hüquq seriyası). 1973, №3, s.83; V.Əliyev. Babadərvişdə katakomba

qəbri. – Azərb. SSR EA TİEA. is №6574, s.6-7.

101. A.N.Mustafayev. Göstərilən əsər, Bakı, 1977, s.72.

102. Belə biçimli köynəklər Krasnovodsk (Turkmənbaşı) civarında və Darca

yarmadasında yaşayan türkmənlər arasında "təgələk yaxa" köynək adı ilə məlum idi. Bax:

А.Джикиев. Туркмены  юго-восточного  побережья  Каспийского  моря. Ашхабад,

1961, с.90.

103. Е.Н.Студенецкая. Одежда народов Кавказа. - "Советская этнография".

№3, 1967, с.25.

104. Bayatılar. Bakı, 1985, s.91.

---