Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi Bakı Biznes Universiteti pedaqogika
Yüklə 2,9 Mb. Pdf görüntüsü
|
| 49
2.3. Uşaq bağçalannda musiqili-didaktik oyunların təşkili formaları Azad, müstəqil, suveren və demokratik respublikamızda yetişən nəslin sınanmış nümunələr əsasında milli vətənpərvərlik, bədii-estetik tərbiyəsTməşələsı^təhsil sahəsində islahat proqramının, təlimin yeniləşdirilməsinin tələblərindən biridir. I Yuks^ bədii zövqə, mədəni vərdişlərə yiyələnmədən şəxsiy- ‘'yətin hərtərəfli inkişafından danışmaq qeyri-mümkündür.^ Bunun isə özülü, bünövrəsi uşaq bağçalannda qoyulmalıdır. I Uşaq bağçalannda apanlan təlim-tərbiyə işlərinin səmərəsinin yüksəldilməsindən, xüssən musiqi məşğələlərinin keyfiyyətinin maksimum yaxşılaşdınimasından çox şey asılıdır. Çünki məşğələlər zamanı balacalar sadəcə olaraq əylənmir, vaxt öldürmür, əqli-estetik cəhətdən saflaşır, fiziki cəhətdən möhkəmlənir, söz ehtiyatlannı artınrlar.jOna görə də belə oyunlann elmi-pedaqoji və metodik cəhətdən düzgün təşkili diqqət mərkəzində saxlanılmalıdır, pidaktikanm (təlimetmə- nin) ilk elmi mahiyyət və məzmununu açıqlayan məşhur çex pedaqoqu Y.A.Komenski «Böyük didaktika» əsərində böyüməkdə olan nəslə müəyyən müddət ərzində əla təlimetmənin əsaslanm ilk dəfə işləməklə yanaşı, həm də məktəbəqədər yaş dövründə didaktik materiallardan bəhrələnməklə onlann frontal bilik, bacanq və vərdişlər sistemini vermişdir.^ Alim belə qənaətə gəlmişdir ki, ən zəruri didaktik vərdişləri hökmen məktəbəqədər yaş dövründən başlamaq zəruridir.{ Qüvvədə olan «Uşaq bağçasında tərbiyə proqramı»nda göstərildiyi kimi, oyun uşağın gücü çatan əmək, müxtəlif məşğələlər zamanı ölkənin ictimai həyatında, doğma və zəngin təbiətindən götürülmüş və onlann yaşına uyğun gələn hadisələrlə tanışlıq prosesində həyata keçirilir. Həmin oyunlar onlann bir-birilə ünsiyyətdə olmasına, dostlaşmasına, mehri- banlaşmasına imkan verir. Bununla da uşaqlarda ictimai hisslər baş qaldınr, kollektiv şəkildə qarşılıqlı əlaqələr formalaşır və fərdi qabiliyyətlərinin inkişafı üçün münbit şərait yaranır, fUşaq tərbiyə müəssisələrindəki oyunlardan söhbət 50 açarkən musiqili oyunlann əhəmiwətini xüsusilə dəyərləndirmək lazımdır/Ona görə ki,/musiqili-hərəkətli oyunlar uşağın hisslərinə qüvvətli təsir göstərir, bədii emosional duyğulannı formalaşdınr, psixi vərdişlərini cilalayır, təfəkkürlərini genişləndirir/Oyun uşaqlar üçün hər şeydir-təlimdir, əməkdir, tərbiyənin ən təsirli vasitəsidir. Oyun böyüməkdə olan orqanizmin əsas tələbidir/ Elə uşaq bağçalannda musiqili- didaktik oyunlar hazırlayıb keçirmək də bu vacib tələblərdən irəli gəlir. Təəssüf hissilə qeyd edək ki, respublikamızda indiyə qədər demək olar, bu barədə sanballı elmi-pedaqoji, metodik vəsaitlərə rast gəlinmir. /Doğrudur, müxtəlif illərdə pedaqojiÄmlər namizədi Hənifə Cəfərli «Didaktik oyunlar» (Bakı, Mäarif, 1982, 104 səh.), pedaqoji elmlər namizədi Miləl Məmmədova musiqili diddik oyunlann bağçayaşlı uşaqlann tərbiyəsindəki roluna dair bir neçə məqalə çap etdirmiş, bu mövzuda hətta namizədlik dissertasiyası yazmışlar. Sonralar professor F.Sadıqov «Musiqili didaktik oyunlar uşaqlan bədii yaradıcılığa sövq edən vasitədİD) problematikası ilə yazdığı məqalə, kitabça və kitablarla bu boşluğu qismən doldurmuşdur Lakin fikrimizcə, əlimizdəki mövcud ədəbiyyatlarla bu günün yüksək tələbləri baxımından kifayətlənmək olmaz. Üstəlik, mövcud proqı;am materiallannda sözügedən məsələyə verilən istiqamətlərdə də ciddi çatışmazlıqlar vardır. Qəribədir ki, bağçalarda musiqili didaktik oyunlar nədənsə yalnız birinci kiçik qrupa aid edilmişdir./Odur ki, biz uşaq bağçalannda musiqili didaktik oyunlardan daha ətraflı söhbət açmağa çalışacağıq. j Məktəbəqədər tərbiyə müəssisələrində musiqili didaktik oyunlan aşağıdakı şəkildə qruplaşdırmaq olar: 1. Kiçik süjetli musiqili didaktik oyunlar 2. Musiqili-hərəkətli oyunlar 3. Musiqili didaktik oyunlar 4. Musiqili-əyləncəli oyunlar 5. Müxtəlif kütləvi musiqili oyunlar. 51 |