Azərbaycan respublikasi kənd təSƏRRÜfati naziRLİYİ aqrar elm məRKƏZİ

R.Əliyev  postsovet  məkanmda  və  indi  də  Moskvada, 
Kiyevdə,  Tbilisidə və  Bakıda nəşr edilən bir çox jum allann, 
qəzetlərin,  elmi  şuralann  üzvüdür.  Onun  rəhbərliyi  altında 
27 
namizədlik, 
6 
doktorluq 
dissertasiyası 
müdafıə 
olunmuşdur.  Hazırda 8 nəfər aspirant və dissertanta rəhbərlik 
edir.  O,  250  nəfərdən  çox  iqtisad  elmləri  namizədinin  və 
iqtisad  elmləri  doktomnun  rəsmi  opponenti  olmuşdur.  O,
1996-cı  ildən  Beynəlxalq  Energetika  Akademiyasınm 
müxbir  üzvü,  2000-ci  ildən  isə  həmin  Akademiyanm 
akademiki,  Respublika  Milli  Məclisinin  qəbul  etdiyi 
mühasibat  uçotu,  audit,  aqrar  sənaye  kompleksi,  torpaq 
haqqında qanunlarm müəlliflərindən biridir.
O,  son  40  ildə  respublikada  və  xüsusən  respublikadan 
kənarda  120-dən  çox  (1  dəfə  Polşada,  1  dəfə  Çexoslova- 
kiyada,  25  dəfə  Moskvada.6  dəfə  Pribaltika  respublika- 
larında, 2 dəfə Kiyevdə, 2 dəfə Minskdə, 3  dəfə Alma-Atada, 
2  dəfə  Daşkənddə,  6  dəfə  Tbilisidə,  4  dəfə  Rostovda, 
Yerevanda, 
Novosibirskdə, 
İrkutskda, 
Kişinyovda 
hərəsində  2  dəfə)  elmi  konfrans  və  simpoziumlarda  iştirak 
çıxışlar etmişdir.
R.B.Əliyev  harada  işləməsindən  və  çalışmasmdan  asılı 
olmayaraq  özünü  mənən  həmişə  Azərbaycan  Elmi-Tədqiqat 
Kənd  Təsərrüfatmm  İqtisadiyyatı  və  Təşkili  İnstitutunun 
yetişdirməsi və üzvü kimi hesab edib və edir.
134
* —  >
Adigözəlov Fikrət Salam oğlu
Adıgözəlov  Fikrət  Salam  oğlu
1944-cü 
ildə 
Qubadlı 
rayonunun 
Qubadlı qəsəbəsində qulluqçu ailəsində 
anadan olmuşdur.  1961-ci  ildə  Qubadlı 
qəsəbə  orta  məktəbini  gümüş  medalla 
bitirdikdən 
sonra, 
Azərbaycan 
Politexnik  İnstitutuna  daxil  olub,  oranı 
1966-cı  ildə  Çay  qurğulannm  tikintisi  və  HES  ixtisası  üzrə 
bitirmişdir.  Ordu  sıralannda  xidmət  etdikdən  sonra  bir 
müddət öz ixtisası üzrə istehsalatda işləmiş,  1968-ci ildən isə 
Azərbaycan 
Dövlət 
Plan  Komitəsinin 
Elmi-Tədqiqat 
İqtisadiyyat İnstitutunda kiçik elmi  işçi, baş elmi işçi  işləmiş 
və  1976-cı  ildən  "Su  resurslan  və  su  təsərrüfatı  tikintiləri" 
bölməsinə  rəhbərlik  etmişdir.  Hələ  tələbəlikdən  elmi- 
tədqiqat işləri ilə məşğul olan və tələbə elmi cəmiyyətlərində 
elmi  məmzələrlə  çıxış  edən  F.S.Adıgözəlovu  işlədiyi 
institutda  məhsuldar  qüw ələrin  inkişafı  ilə  əlaqədar 
respublikanm  su  ilə  təmin  edilməsi,  sudan  istifadənin 
effektivliyi  problemlərinin  tədqiqi  maraqlandırmışdır.  İstər 
ittifaq miqyasında,  istərsə respublikamızda sudan  istifadənin 
iqtisadi  problemlərinə  aid  olduqca  az  tədqiqat  işləri 
aparılmışdı.  Odur  ki,  F.S.Adıgözəlov  su  təminatınm  yaxşı- 
laşdınlması  üçün  respublikada  su  anbarları  tikməklə  çay 
axmlannm 
tənzimlənməsinin 
səmərəli 
variantlannı, 
sənayedə  dövrəvi  və  təkrar  su  təchizatı  sisteminin  tətbiq 
edilməsinin 
iqtisadi 
effektivliyini 
və 
istehsalın 
su
135

---

tutumluğunun  azalmasına  təsir  göstərən  digər  aktual 
problemlər 
sahəsində 
tədqiqatlar 
aparmışdır. 
Alimin 
tədqiqatlarında  istehsalda  istifadə  olunan  suyun  maya 
dəyərinin  aşağı  salınması,  bu  sahədə  təsərrüfat  mexanizmi- 
nin təkmilləşməsi,  su ehtiyatlannın regionlar və  sahələr üzrə 
optimal  paylanması  ilə  əlaqədar  su  təsərrüfatı  tikintilərinin 
səmərəli  variantlarla  həyata  keçirilməsinə  aid  problemlərin 
elmi eəhətdən əsaslandınlmış həlli öz geniş əksini tapmışdır. 
O,  tikinti  və  istismar  təşkilatlannın  təsərrüfat  fəaliyyətini 
qiymətləndirmək  üçün  yeni  sistem  göstəriciləri  işləyib 
hazırlamış,  ərazinin  təbii  iqlim  şəraitindən,  su  təsərrüfatı 
sistemlərinin  istismar  xərclərinin  səviyyəsindən,  relyef 
şəraitindən,  sistemin  texniki  vəziyyətindən  və  bir  kubmetr 
suyun  maya  dəyərindən  asılı  olaraq,  suya  elmi  cəhətdən 
diferensial  qiymətlərin  qoyulmasının  metodikasını  işləyib 
hazırlamışdır.
Professor  F.S.Adıgözəlov  Azərbaycan  Dövlət  Plan 
Komitəsi  Elmi-  Tədqiqat  İqtisadiyyat  İnstitutunda  işlədiyi 
dövr  ərzində  onun  tərəfındən  "Azərbaycan  SSR-də  su 
resurslanndan 
kompleks 
istifadə 
edilməsi 
və 
onun 
effektivliyinin  yüksəldilməsi",  "Kənd  təsərrüfatında  sudan 
istifadənin  iqtisadi  problemləri",  "1981-1985  və  1990-cı  ilə 
qədər  olan  dövrdə  Azərbaycan  SSR-də  təbiətin  mühafızə- 
sinin  kompleks  proqramı  və  təbii  resurslardan  səmərəli 
istifadə  olunması",  "2000-ci  ilə  qədər  su  hövzələri  və 
beşilliklər  üzrə  torpaqlann  meliorasiyası",  "1986-1990-cı 
illər və 2005-ci  ilə qədər olan  dövrdə regional  su ehtiyatlan, 
Azərbaycan 
SSR-də  Abşeron  iqtisadi  rayonunda  su
136
təminatınm  yaxşılaşdınlması"  kimi  mövzularda  elmi  işlər 
yerinə yetirilmişdir.
F.S.Adıgözəlov Azərbaycan Dövlət Plan Komitəsinin və 
Nazirlər  Sovetinin  tapşınqlanna  əsasən  respublikamızda  su 
təsərrüfatı  təyinatlı  çoxlu  obyektlərin  tikilib  istifadəyə 
verilməsini  elmi  cəhətdən  əsaslandırmışdır.  Bu  obyektlərin 
çox  hissəsi  tikilib  istifadəyə  verilmişdir  ki,  bu  da 
respublikamızda  elektrik  eneıjisi  istehsalım  artırmış,  yeni 
suvanlan  torpaqları  istifadəyə  verməklə  kənd  təsərrüfatı 
istehsalının həcmini və səmərəliliyini yüksəltmişdir.
F.S.Adıgözəlovun tədqiqatlan konkret nəzəri, metodoloji 
və  praktiki  problemlərin  həllinə  həsr  olunduğundan  geniş 
tətbiq  tapmışdır.  O,  Azərbaycan  Dövlət  Plan  Komitəsinin 
Elmi-Tədqiqat  İqtisadiyyat  İnstitutu  tərəfmdən  tərtib  olunan 
"Azərbaycan 
SSR-də 
1970-1990-cı 
illərdə  məhsuldar 
qüwələrin inkişafı və yerləşdirilməsinin əsas istiqamətləri və 
2000-ci  ilə  qədər  dövr  üçün  Azərbaycan  SSR-də  məhsuldar 
qüw lərin  inkişafı  və  yerləşdirilməsi 
sxemi"nin  əsas 
müəlliflərindən  biridir.  Onun  tərəfmdən  keçmiş  ittifaqda 
metodika  cəhətdən  ilk  dəfə  olaraq  müxtəlif su  ehtiyatlanna 
(quraq,  mülayim  quraq  keçən,  orta  sulu  keçən)  malik  olan 
iqtisadi  rayonlar üzrə  aylıq  su təsərrüfatı  balansları  illər üzrə 
yerinə yetirilmişdir.
F.S.Adıgözəlov  apardığı  tədqiqatlar  əsasında  1976-cı 
ildə  Azərbaycan  EA  İqtisadiyyat  İnstitutunun  ixtisaslaş- 
dınlmış  Elmi  Şurasında  "Sudan  səmərəli  istifadə  olun- 
masınm  və  mühafızəsinin  Naxçıvan  MSSR-də  məhsuldar 
qüwələrin  inkişafı  və  yerləşdirilməsinə  təsiri"  mövzusunda
137

---