10
mürəkkəb, ziddiyyətli hadisələrə düzgün yanaşmaq, həyatın çətin anlarından
düzgün baş çıxarmalarına köməklik göstərməkdir. Tədbir keçirilərkən oxucuların
“ağ ölümün” zərərləri haqqında maariflənməsinə, narkomaniyaya səbəb olan
amillər və ondan törənən fəsadların qabarıq şəkildə açıqlanmasına xususi fikir
vermək lazımdır. Söhbəti narkomaniyaya aid qəzet və ya jurnal məqalələrinin
oxunuşundan, mövzuya uyğun hər hansı bir sualın qoyuluşundan, kiçik bir
söhbətdən, mövzu ilə əlaqədar video çarxın, sənədli filmlərin nümayişindən
başlamaq olar. Söhbət zamanı aparıcı mövzuya dair bütün məsələləri əhatə etməli,
aydın, yaddaqalan misallar, inandırıcı sübutlar göstərməlidir. Belə tədbirlərə
hüquq-mühafizə orqanlarının əməkdaşlarının, səhiyyə işçilərinin, psixoloqların,
narkomanlıqdan nicat yolu tapmış şəxsin də cəlb edilməsi tədbirin lazımi şəkildə
istiqamətləndirilməsində, gənc və yeniyetmələrdə narkomaniya sahəsində
anlayışların düzgün formalaşmasında çox əhəmiyyətlidir. Narkomaniyaya qarşı
mübarizəyə dair oxucu konfranslarının keçirilməsi də vacibdir. Bu zaman
kitabxanaçı-aparıcı keçiriləcək konfransın adını, dinləniləcək çıxışları, dəvət
olunmuş qonaqların siyahısını və mövzu ətrafında dolğun çıxışlarını, tədbir
keçirildiyi ərəfədə istinad edəcəyi görkəmli şəxslərin kəlamlarını, maraqlı fakt və
materiallardan nümunələri əvvəlcədən müəyyənləşdirməli və bütün bunlar
qabaqcadan kitabxanaçı tərəfindən tərtib olunmuş planda öz əksini tapmalıdır.
Tədbir zamanı narkomaniyaya düçar olmuş insanların acınacaqlı aqibətlərini əks
etdirən sənədli filmlərin nümayişini də təşkil etmək olar. Narkomaniyaya qarşı
mübarizə mövzusunda kitab icmalı keçirərkən ilk növbədə mövzu ilə bağlı son
dövrdə nəşr olunmuş müxtəlif tipli kitablar seçilməli, onların sərgisi təşkil
olunmalıdır. Kitab icmalı keçirərkən hər kitaba geniş yer ayrılmalıdır. Məlumdur
ki, kitab müzakirələri və oxucu konfransları uşaq kitabxanaları üçün kitab
təbliğində böyük əhəmiyyət daşıyır. Bunlar məktəbli oxucuların formalaşmasına,
dünyagörüşlərinə və əxlaq tərbiyəsinə böyük təsir göstərir. Məhz buna görə də
alkoqolizm, QİÇS və narkomaniya ilə mübarizəyə həsr edilmiş mövzularda olan
tədbirlərin keçirilməsinə xüsusi diqqətlə yanaşmaq lazımdır.Qeyd etmək lazımdır
ki, narkomaniyaya qarşı mübarizəyə dair ədəbiyyatın mövzusu oxucuların yaş,
bilik səviyyəsi, dünyagörüşünə bu və ya digər kitabın məzmununu müstəqil surətdə
başa düşmək, onu təhlil etmək və müəyyən əməli nəticələr çıxara bilmək
bacarıqlarına uyğun olmalıdır. Məhz buna görə də oxucular üçün keçirilən kitab
müzakirələri və oxucu konfranslarının daha canlı və maraqlı olmasına çalışmaq
lazımdır. Oxucular üçün qeyd etdiyimiz mövzulardan bəhs edən ədəbiyyatın
müzakirəsini, onların mütaliə marağını artırmaq və oxuduqlarını dərindən başa
düşmələrini təmin etmək üçün kitabxanaçılara müsahibə, sual-cavab, viktorina
tədbirlərindən istifadə etmələri məsləhət görülür.Düzgün tərbiyə, yaşlıların yaxşı
nümunəsi yeniyetməni güclü, mənəvi cəhətdən möhkəm, xeyirxah edir.
11
Tərbiyəsizlik, yaxud pis tərbiyə yetkinlik yaşına çatmayanlarda mənfi hislərin
yaranmasına səbəb olar. Yetkinlik yaşına çatmayanların və gənclərimizin
narkomanlığın faciəli girdabına yuvarlanmaması üçün hər zaman və hər yerdə -
evdə, ailədə, məktəbdə, işdə təbliğat və maariflənmə yolu ilə kiçikdən-böyüyə
qədər hamını başa salmalıyıq ki, narkotik vasitələrdən uzaq olsunlar. Bu zəhərin
dadına heç baxmasınlar, toxunmasınlar, əllərinə belə almasınıar. Çünki narkotiklər
ölümdür, varlığın qənimi, həyatın sonudur.
Məsələn, “Narkomaniya – gələcəyi olmayan həyat”
mövzusunda kitab icmalı keçirmək olar. Tədbirdə Natiq
Rəsulzadənin son dövrdə nəşr olunmuş “Kabuslar arasında”
kitabının icmalını təşkil etmək olar. İcmalın əvvəlində kitabın
biblioqrafik təsviri, müəllif haqqında məlumat, kitabın
məzmunu, onun keyfiyyətləri və nöqsanlarından yığcam
danışılır, tərbiyəvi əhəmiyyəti qeyd olunur. Tədbirdə kitabın
müəllifi iştirak edərsə bu icmalın daha da təsirli olmasına səbəb olar. Kitabxanada
həmçinin bu mövzuda yazılmış yeni kitabların təqdimatını da keçirmək olar.
Kitabın təqdimat mərasimi aparıcının 3-5 dəqiqəlik giriş sözü ilə başlayır. O, tədbir
iştirakçılarını salamlayaraq, təqdimatın məqsədi, kitabın mövzusunun aktuallığı,
gənc nəslin tərbiyəsindəki rolundan bəhs edir. Aparıcı təqdim olunan kitabın ya
özünü, ya da fotoşəklini nümayiş etdirir. Texniki vasitələri olan olan
kitabxanalarda proyektorun köməyi ilə ekranda kitabın elektron variantı da
nümayiş etdirilə bilər. 10-15 dəqiqə ərzində kitabın kimlər üçün nəzərdə tutulduğu
barədə danışılır, elektron variantda kitabın içindəkilər (mündəricatı) göstərilir.
İştirakçılara kitabın yerləşdiyi İnternet ünvanları haqqında məlumat verilir. Bir
neçə dəqiqə oxucularla dialoq aparılır. Kitabın əhəmiyyəti haqqında rəy və
mülahizələr öyrənilir. Mövzuya uyğun suallar verilir, bu da oxucuların onları
maraqlandıran suallara dolğun cavab tapmasına səbəb olar. Kitabxanalar
narkomaniyaya qarşı mübarizə mövzusu ilə bağlı öz tədbirlərini böyük
auditoriyalarda: məktəblərdə, Gənclər mərkəzlərində, liseylərdə keçirərsə daha da
maraqlı olar. Məsələn: “Narkomaniyaya YOX deyək!” və ya “Narkomaniya – Ağ
ölüm” mövzusunda mövzu gecəsi keçirmək olar.
Mövzu müəyyən olunduqdan sonra kitabxanaçı mövzu ilə
yaxından tanış olmalı, sənədli materiallar, dəqiq faktlar əsasında
tədbirin planını, ssenarisini tərtib etməlidir. Bu səpkidə tədbirin
hazırlanması yaradıcılıq qabiliyyəti tələb edir. Gecə üçün təşkil
olunmuş sərgidə mövzuya uyğun kitabların siyahısını da
iştirakçılara təqdim etmək məqsədəuyğundur. Bu cür tədbirdə