Azərbaycan respublikasi təHSİl naziRLİYİ baki biznes universiteti İslam İbrahimov
Yüklə 2,81 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
157 VI FƏSİL İQTİSADİ İNKİŞAF VƏ EKOLOJİ AMİLLƏR 1. Ətraf mühit və təbiətdən səmərəli istifadənin iqtisadi inkişafa təsiri; 2. İqtisadi inkişaf və ekoloji amillər; 3. Ətraf mühit və təbiətdən istifadənin optimallaş- dırılmasında vergi sisteminin rolu; 4. Ətraf mühit və təbiətdən istifadənin və ekoloji ziyanın qiymətləndirilməsi. 1. Ətraf mühit və təbiətdən səmərəli istifadənin iqtisadi inkişafa təsiri Dünyanın ayrı-ayrı ərazilərinin təbii şəraiti və sər- vətləri müxtəlifdir. Onların geosistemdə inkişafı, forma- laşması, texnogen təsirlər altında dəyişməsi mürəkkəb təbii, iqtisadi, ekoloji mühit daxilində gedir. İnsanın fəa- liyyəti nəticəsində geosistemdə gedən pozulmaların sirri və mexanizmi hələ də dəqiq öyrənilməmişdir. Ətraf tə- bii mühitin təbii sərvətlərin ərazi üzrə öyrənilməsində elmi-tədqiqat müəssisələri, nazirliklər, təşkilatlar və s. torpağın, su ehtiyatının, meşə və bitki örtüyünün, fayda- lı qazıntıların, kurort, sanatoriya sərvətlərinin tədqiqa- tında müəssisələrarası uzlaşmanın zəifliyi üzündən təbii sərvətlərin imkanları haqqında məlumatlar çox halda də- qiq olmur. Təbiidir ki, bunlar ətraf təbii mühitin opti- mallaşdırılması problemlərinin həlli üçün möhkəm baza ola bilməz. Təbii sərvətlərdən səmərəli istifadə edilməsi, ətraf təbii mühitin mühafizəsinin düzgün təşkili, ekoloji 158 mühitin saflığının təmin edilməsi təbiət üzərində vahid rəhbərliyin təşkilini tələb edir. Çünki təbii sərvətlərdən istifadə, xüsusən təbiətin əsas komponentlərinə, yer qa- bığına, hidroqrafik şəbəkəyə, torpaq örtüyünə, heyvan və bitki aləminə, meşələrə, bioloji aləmə, faydalı qazın- tılara, eləcə də təbiətdə gedən texnogen dəyişikliklərə biganəlik mövcuddur, bunlar qlobal məsələ kimi qal- maqdadır. Müharibədən sonrakı illərdə inkişaf etmiş və əhalisi sıx olan rayonlarda meliorasiya tədbirlərinin apa- rılması, geniş sahələrdə bataqlıqların qurudulması, quru çöllərə, səhralara su çəkilməsi, suvarma əkinçiliyinin, otlaqların genişləndirilməsi məqsədilə meşələrin, kol- luqların qırılması, faydalı qazıntıların çıxarılması nami- nə yerin üst qatının qazılıb parçalanması halları geniş yayılmışdır. Yüklə 2,81 Kb. Dostları ilə paylaş:
|