Azərbaycan respublikasinin prezidenti

Günel  Nazim  qızı  Hacıyeva 
 
86 
           2014-
cü ildə kitabxananın oxucu tərkibi aşağıdakı 
kimi olmuşdur: 
1.Tələbələr o cümlədən                                  - 6050 
                     
əyani                                          - 4504 
                     qiyabi                                         -  545 
                    magistr                                        -  385  
                 
xarici tələbələr:                                         
                       
əyani                                          - 520 
                      qiyabi                                          -   90               
                      magistr                                        -   42 
 
2.Professor – 
müəllim heyəti                            - 572 
3.Doktorantlar,aspirantlar                                      90              
4.AzMİU-nin köməkçi tədris,elmi-tədqiqat, 
   
qulluqçu və digər heyət                                     560 
5.Lisey                                                                 - 42 
6.Kollec                                                               -783 
                                                               
Cəmi:   8133 
 
 
Oxucu gəlişi aşağıdakı kimi olmuşdur: 
Abonement üzrə                                                81321 
Oxu zalları üzrə                                                163526 
                                                             
Cəmi:  244847 
 
 

---

AZƏRBAYCANDA   MEMARLIĞIN   KİTABXANA-İNFORMASİYA  
TƏMİNATI SİSTEMİ 
 
87 
 
  
Kitab verilişi: 
Abonement üzrə                                               161642 
Oxu zalları üzrə                                                322165 
                                                             
Cəmi:   483807 
 
Memarlıq  elmi  üzrə  mütəxəssislərin  kitabxana-
informasiya  təminatı  sistemində  AMEA  Mərkəzi  Elmi 
Kitabxanasının da xüsusi yeri vardır. 
AMEA  Mərkəzi  Elmi  Kitabxanasının  başlıca 
məqsədi  kitabxana-biblioqrafiya  xidmətinin  mövcud 
forma  və  metodlarından  istifadə  etməklə,  oxucu 
sorğularının  tam  və  düzgün  yerinə  yetirilməsindən 
ibarətdir.  
Kitabxananın  Xidmət  şöbəsi  abonement, ümumi 
və  dövri  nəşrlərin  oxu  zalları,  kitabxanalararası 
abonement  (KAA)  vasitəsilə  kitabxananın  elmi 
fondlarına  istinadən  oxucu  tələbatının  ödənilməsini 
həyata  keçirir.  Oxu  zallarının  yardımçı  fondlarını 
oxucuların  tələbatlarına  müvafiq  olaraq  ədəbiyyatla 
komplekt
ləşdirir,  yeni  ədəbiyyatın,  mövzu  və  yubiley 
sərgilərini  (o  sıradan  səyyar)  təşkil  edir,  elmi-kütləvi 
tədbirlərin 
keçirilməsinə 
şərait 
yaradır, 
avtomatlaşdırılmış  rejimdə  oxucuların  qeydiyyatını 
aparır.  Kitabxana  fondlarının  oxucu  sorğularına 
uyğunluğunun  və  rədd  cavablarının  səbəblərinin 

---

Günel  Nazim  qızı  Hacıyeva 
 
88 
ö
yrənilməsi,  oxucuların  tərkibinin  təhlili  ilə  bağlı 
tədqiqatlar  aparır.  1991-ci  ildə  kitabxanadan  istifadə 
edən  oxucuların  sayı  26.915  nəfərdən  ibarət  idisə, 
hazırda kitabxananın 38.000 nəfərdən artıq oxucusu var 
ki,  bunların  bir  qismi  memarlıq  üzrə  tədqiqat aparan 
alim  və  mütəxəssislərdir.  Son 5  il  ərzində  kitabxanaya 
orta hesabla ildə  800 nəfər oxucu yazılıb ki, onlardan da 
98-i 
memarlıqla  məşğul  olanlardır.  Abonementdə 
oxuculardan 6.050 sifariş qəbul edilmiş, bunlardan 897-
si  memarlığa  aid  olmuşdur.  İl  ərzində  oxuculara 
abonementdən  5.705  nüsxə  kitab  verilmişdir,  onlardan 
935-
i  memarlıq  sahəsinə  aid  nəşrlər  olmuşdur.  
Kitabxananın  memarlıq  üzrə  informasiya  xidməti  ilə 
bağlı aşağıdakı cədvələ nəzər salaq (14): 
 
№ 
İş növü 
 2010 
 2011 
 2012 
2013 
2014 
1  Ox
ucuların 
ümumi sayı 
 7264 
 7529 
 7963 
    8106 
  8247 
2 
Ədəbiyyat 
verilişi 
1405 
  1597 
 1684 
    1703 
  1785 
3 
Sifarişlərin 
sayı 
 728 
836 
  875 
     905 
   924 
 
 
Kitabxana  ənənəvi  xidmət  formalarını  həyata 
keçirtməklə  yanaşı  xidmət  işinin  yeni  üsullarından 
istifadə  edilməsinə  çalışır.  Avtomatlaşdırma  müasir 
dövrdə  kitabxanaların  qarşısında  duran  ən  aktual 

---

AZƏRBAYCANDA   MEMARLIĞIN   KİTABXANA-İNFORMASİYA  
TƏMİNATI SİSTEMİ 
 
89 
problemlərdən biridir. Bu gün, AMEA-nın Mərkəzi Elmi 
Kitab
xanası  respublikada  öndə  gedən  kitabxanalardan 
biri olduğundan burada avtomatlaşdırma sahəsində ciddi 
işlər  görülür.  Son  illər  avtomatlaşdırma  prosesinin 
mahiyyətini  dərk  etmək,  nəzəri  bilikləri  mənimsəmək 
üçün 
kitabxananın  əməkdaşları  müxtəlif  kursların 
müdavimləri  olmuşlar.  Məsələn,  “Müasir  kitabxanalar 
və  onların  problemləri”,  “Kitabxanaların  avtomatlaş-
dırılması:  bunun  üçün  nəyi  bilmək  lazımdır”  kimi 
kurslarda  əldə  edilən  informasiya  kitabxananın 
avtomatlaşdırılması  prosesində  kitabxanaçılar  üçün 
əhəmiyyətli  olmuşdur.  Mərkəzi  Elmi  Kitabxananın 
Xidmət  şöbəsində  avtomatlaşdırma  sisteminin  tətbiqi 
istiqamətində  konkret  işlər  həyata  keçirilir.  Belə  ki, 
“Oxucuların  qeydiyyatı”  adlı  xüsusi  proqram  işlənib 
hazırlanmış və 2003-cü ilin sentyabr ayından oxucuların 
qeydiyyatının  avtomatlaşdırılmış  rejimdə  aparılmasına 
başlanmışdır.  Bu  proqram  abonentlərin  qeydiyyatını, 
müxtəlif  parametlərdə  axtarışı,  verilən  və  qaytarılan 
ədəbiyyatın  qeydiyyatını,  borclu  olan  oxucuların 
avtomat
laşdırılmış  nəzarətini  və  s.  həyata  keçirilməsini 
təmin  edir.  2005-ci  ildə  2.178  oxucunun  qeydiyyat 
məlumatı  bu  proqrama  daxil  edilmişdir.  2007-ci ilin 
noyabr  ayından  AMEA  Mərkəzi  Elmi  Kitabxanasında 
oxucuların  qeydiyyatı  “ИРБИС”  proqramına  əsasən 
aparılmaqdadır.  Kitabxanaya  üzv  olan  və  qeydiyyatdan 

---