Azərbaycan respublġkasi təHSĠl nazġRLĠYĠ azərbaycan müƏLLĠMLƏR Ġnstġtutu



Yüklə 4,6 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə149/176
tarix14.07.2018
ölçüsü4,6 Mb.
#55551
növüDərs
1   ...   145   146   147   148   149   150   151   152   ...   176

 

459 


 

Şagird kollektivinin xüsusiyyətləri

 

 



 

 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

14.2. Şagird kollektivinin xüsusiyyətləri 

 

ġagird kollektivi Ģagirdlərin sosial və ali orqanıdırÇünki 

o, ümumi sosial əhəmiyyəti olan məqsəd və fəaliyyət birliyi ilə bir-

ləĢmiĢdir. Onun ümumi seçkili orqanları vardır. 

ġagird  kollektivi  bir  sistem  kimi  daha  mürəkkəb  birlikdir, 

çünki o, uĢaq (yeniyetmə və gənclər) və müəllim kollektivini birləĢ-



 

ġAGĠRD 

KOLLEKTĠVĠNĠN 

XÜSUSĠYYƏTLƏRĠ 

 

 

ġagird  



 kollektivi 

bir sistem kimi daha 

mürəkkəb birlikdir. 

 

ġagird 



kollektivi 

nisbi müstəqil 

 sistemdir. 

 

 



 

ġagird  

kollektivi 

dinamik 


sistemdir. 

 

ġagird  



kollektivi  

uĢaq və müəllim 

kollektivini birləĢdirən 

tərbiyəvi kollektivin 

üzvi hissəsidir. 

 

ġagird  



kollektivi 

sinif kollektivinin 

ən stabil həlqəsidir. 

 

 



 

 

ġagird 



 kollektivi 

vahid ictimai əhəmiy-

yətli olan məqsədlərin 

həyata keçirilməsi üzrə 

fəaliyyətin subyektidir

.

 



 


 

460 


dirən tərbiyəvi kollektivin üzvi hissəsidir. 

ġagird  kollektivi  nisbi  müstəqil  sistemdir,  çünki  bu  sistemə 

özünütənzimləmə,  özünütəĢkiletmə,  özünüidarəetmə  prosesləri 

aiddir. 

ġagird  kollektivi  dinamik  sistemdir,  çünki  kollektivin 

inkiĢafı Ģagirdlərin daxili aləmində, cəmiyyətin həyatında, kollektivi 

əhatə edən mühitdə baĢ verən dəyiĢikliklərlə bağlıdır. 

 

Şagird kollektivinin əlamətləri: 

 

Ümumi  sosial  əhəmiyyəti  olan  məqsəd  qoymaq.  Hər  bir 

qrupun  məqsədləri  vardır.  Kollektivin  məqsədi  ictimai  məqsədlərə 

uyğun  gəldiyindən  cəmiyyət  və  dövlət  onu  müdafiə  edir,  çünki  o, 

dövlətin konstitusiyasına və qanunlarına zidd deyildir. 

QarĢıya  qoyulmuĢ  məqsədə  çatmaq  üçün  birgə  fəaliyyət

Ġnsanlar  kollektivlərdə  ona  görə  birləĢirlər  ki,  birgə  səylərlə 

müəyyən məqsədlərə tez nail olsunlar. Bunun üçün kollektivin hər 

bir  üzvü  birgə  fəaliyyətdə  fəal  iĢtirak  etməli,  onun  nəticələri  üçün 

yüksək Ģəxsi məsuliyyəti ilə fərqlənməlidir. 

Kollektivin  üzvləri  arasında  məsuliyyətli  asılılıq  münasi-

bətləri.  Bu  münasibətlər  təkcə  məqsəd  və  fəaliyyət  birliyini  deyil, 

həm  də  bu  məqsəd  və  fəaliyyətlə  əlaqədar  olaraq  yaranan  hiss  və 

duyğuları, təəssüratları, fikir birliyini əks etdirir. 

Ümumi seçkili rəhbər orqanların yaradılmasıKollektivdə 

demokratik  münasibətlər  yaranır.  Kollektivin  idarə  orqanları  bir- 

baĢa və açıq seçki yolu ilə onun ən nüfuzlu üzvlərindən formalaĢır. 

ŞAGİRD (TƏLƏBƏ) 

KOLLEKTİVİNİN 

ƏLAMƏTLƏRİ

 

 

ÜMUMĠ SOSĠAL 



ƏHƏMĠYYƏTLĠ 

 MƏQSƏDĠN OLMASI 

 

KOLLEKTĠVĠN ÜZVLƏRĠ  



ARASINDA  

MƏSULĠYYƏTLĠ ASILILIQ 

 

QARġIYA QOYULMUġ  



MƏQSƏDƏ ÇATMAQ 

 ÜÇÜN BĠRGƏ FƏALĠYYƏT 

 

ÜMUMĠ SEÇKĠLĠ  



RƏHBƏR ORQANLARIN 

YARADILMASI 

 



 

461 


 

14.3. Kollektivin mərhələlər üzrə formalaşması 

texnologiyası 

 

Kollektivin  mərhələlər  üzrə  formalaĢması  texnologiyası 

A.S.Makarenkonun təlimində öz əksini tapmıĢdır. O, kollektivin hə-

yat qanununu yaratmıĢdır: hərəkət kollektivin yaĢaması forması, da-

yanmaq  isə  onun  dağılması  formasıdır.  O,  kollektivin  inkişaf  prin-

siplərini müəyyən etmiĢdir: 

1)  aşkarlıq;  2)  məsuliyyət;  3)  perspektiv  xətlər;  4)  parelel 

təsir. 

Kollektiv olmaq üçün qrup bir neçə çətin keyfiyyət dəyiĢikliyi 

yolunu  keçməlidir.  A.S.  Makarenko bu  yolun  bir neçə mərhələsini 

müəyyən etmiĢdir: 



I  mərhələ  kollektivin  təĢəkkülü  mərhələsidir.  Bu  mərhələdə 

müəllim  qrupu  kollektivə  çevirmək  istəyir.  Kollektivdə  fəallar 

yaradıldıqdan  sonra  Ģagirdlər  ümumi  məqsəd,  fəaliyyət  və  ümumi 

təĢkilat əsasında birləĢir. 



II  mərhələdə  sinif  fəallarının  Ģagird  yoldaĢlarına  təsiri  güc-

lənir. Fəallar müəllimin tələblərini müdafiə edirlər. Burada fəallarla 

iĢ müəllimdən diqqət tələb edir. 

Tərbiyənin  subyekti  kimi  kollektiv  öz  inkiĢafının  müəyyən 

səviyyəsinə  bu  mərhələdə  çatır.  Bu  mərhələdə  kollektivin  inkiĢafı 

ziddiyyətlərin  aradan  qaldırılması  ilə  bağlıdır.  Kollektivin  inkiĢa- 

fında sıçrayıĢlar, geriləmələr labüddür. 

III  mərhələ  kollektivin  inkiĢafı  mərhələsidir.  Bu  mərhələdə 

kollektivin üzvlərinin bir-birlərinə verdikləri tələblərin səviyyəsi də 

fərqlidir.  Belə  ki,  kollektivin  hər  bir  üzvi  yoldaĢına  nisbətən  öz 

qarĢısında daha ciddi tələblər qoyur. Ümumi təcrübə, hadisələri bir 

cür qiymətləndirmək bu mərhələdə kollektivin əsas əlamətlərindən-

dir. 


 


Yüklə 4,6 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   145   146   147   148   149   150   151   152   ...   176




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə