113
qardaşı İbrahim xan xalq üsyanlarının birində öldürüldükdən sonra isə Nadir
üsyançılara divan tutur, onlara qarşı köçürmə siyasəti həyata keçirirdi.
Şəkini idarə etməyi Nadir şah Məlik Nəcəf adlı birisinə həvalə
etmişdi. Bu şəxs əhalini talayır, var-dövlətini əlindən alırdı. Əlacsız qalan xalq
Hacı
Çələbiyə müraciət edib, ondan məsələni həll etməyi xahiş edir. Hacı
Çələbi Məlik Nəcəflə danışsa da, bu bir nəticə vermir. Vəziyyətin
kəskinləşdiyini və xalqın üsyana hazırlaşdığını görən Məlik Nəcəf Nadir şaha
məktub yazır, özünün ədalətli hakim olduğunu, Hacı Çələbinin isə xalqı korladığını
bildirir. Nadir şah hər ikisini sarayına çağırır. Sarayda onların heç şikayətlərinə
belə qulaq asmadan Hacı Çələbinin boynuna kəndir keçirtdirir. Çələbi onu
dinləməyi şahdan xahiş edir. O, Məlik Nəcəfin bütün əməlləri haqqında danışır və
Nadir şah onu buraxmağı əmr edir. Lakin Məlik Nəcəf cəzalandırılmır və yenidən
Şəki hakimliyi vəzifəsində təsdiq olunur. Hacı
Çələbi isə onun
vəkili təyin edilir. Uzaqgörənlik nümayiş etdirən Nadir şah əyanlarına
deyir: "Mənim hüzurumda heç kim səsini çıxarmağa cürət etmədiyi halda, bu şəkili
boynuna ip keçirilməsinə baxmayaraq cəsarətlə şikayətlərini çatdırdı. Görərsiniz, o
nəsə törədəcək".
1743-cü ildə Şəkiyə qayıtdıqdan sonra daha da azğınlaşan Məlik Nəcəf
ondan şikayət edənlərə divan tutmağa başlayır və belə şəraitdə xalq silaha sarılır.
Kortəbii halda başlanan üsyan nəticəsində Məlik Nəcəf və onun adamları
öldürülür, Hacı Çələbi üsyana başçılığı öz üzərinə götürür. O, baş verənlər barədə
Nadir şaha xəbər göndərir və bütün günahın şahın və onun adamlarında olduğunu
göstərir. Beləliklə, Hacı Çələbi xan Şəkini müstəqil xanlıq, özünü isə onun başçısı
elan edir. 1744-cü ildə Nadir şah güclü qoşunla Şəkiyə hücum edir. O, asanlıqla
üsyanı yatıracağını düşünürdü. Lakin əhali şəhəri tərk etmiş və əvvəlcədən
möhkəmləndirdiyi Kiş, "Gələsən-görəsən" qalaları və dağ sığınacaqlarında mövqe
tutmuşdu. Hamı azadlığını qorumaq əzmində idi və Hacı Çələbi bu əzmi daha da
möhkəmləndirirdi. İstehkamlar bir- birləri ilə yeraltı yollarla əlaqə saxladığından
Nadir şah onlan tuta bilmirdi. Odur ki 4 aylıq mühasirədən sonra geri çəkilməyə
məcbur olur. Asiyanın on möhtəşəm sərkərdələrin
dərqulu
xan Naxçıvanlı, Qasım
xan Qaradağlı, Şahverdi xan Gəncəli gürcü çarlarına həddindən artıq inanıb qoşun
gətirmirlər. Nəticədə onlar çarlar tərəfindən xaincəsinə əsir alınırlar. Əsirləri
götürüb Gürcüstana qayıdan çarlar onları ağır şərtlər, ilk növbədə Azərbaycan
torpaqları müqabilində buraxmaq fikrindəydilər. Lakin Hacı Çələbi xan bunun
qarşısını alır. Belə ki, o, Qızılqaya müşavirəsi haqqında eşidibmiş və düşmənlərin
birləşmiş qoşunlarının yürüşünü gözlədiyinə görə qoşunları ilə bərabər döyüşə
hazırlaşıbmış. Baş vermiş hadisədən xəbər tutan Çələbi xan şəxsi münasibətlərini
bir kənara qoyub Azərbaycan naminə onlan xilas etmək qərarına gəlir. Bəzi
məsləhətçiləri hər şeyi götür-qoy edib, məsləhətləşmələr aparmaq təklifi ilə çıxış