Azərbaycanda doğulan uşaqların cins nisbətinin pozulmasına zəmin yaradan mexanizmlər
Yüklə 0,75 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Nəticə və Tövsiyələr 70 İstifadə edilmiş ədəbiyyat
- İstifadə edilmiş ədəbiyyat
69 yaşlı dövr təminatı ilə əlaqədar oğul uşaqlarına qarşı olan gözləntiləri dəyişmək üçün faydalı ola bilər.
§ Qadınların sosial, iqtisadi, hüquqi və siyasi mövqeyini gücləndirmək üçün tədbirlərə ehtiyac var. Bunun üçün Qadınlara qarşı Ayrı-seçkiliyin Bütün Formalarının Ləğvinə dair Konvensiyanın tam yerinə yetirilməsi tələb olunur. Qadınların məşğulluqla təmin edilməsini həvəsləndirmək üçün qanunvericilik və proqramlar vasitəsilə müvəqqəti xüsusi tədbirlərin tətbiqi zəruridir.
§ Mövcud patriarxal mentalitetin oğlan uşaqlarına üstünlük verilməsinə zəmin yaradan mexanizm olduğunu nəzərə alaraq, məktəbəqədər hazırlıqdan başlayaraq təhsil sistemində “gender üzrə maarifləndirmə” proqramlarına ehtiyac var. Rəsmi təhsil sistemindən kənarda olanlar üçün isə ictimai görüşlər, xüsusilə də çap materialları, audio və video vəsaitlər vasitəsilə gender və gender bərabərliyi üzrə təlim proqramları və məlumatlandırma kampaniyaları təşkil edilə bilər.
§
göstəricisinə gösrə dünyada ikinci yerdədir. Bununla bağlı təcili müdaxilə edilməsə, ölkədə demoqrafik tarazlıq uzun müddətdən sonra elə bir nöqtəyə çatacaq ki, orada cinsi balansının təmin olunması qeyri-mümkün olmasa da çox çətin olacaq. Bunu nəzərə alaraq, siyasətçilər, qərar verən şəxslər və ümumilikdə əhali arasında kütləvi təşviqat kampaniyasının keçirilməsi zəruridir.
§ Həyata keçiriləcək tədbirlərin monitorinq və qiymətləndirməsini keçirmək, habelə lazım olduqda əlavə müdaxilə tədbirləri etmək üçün əsaslı sistemin yaradılmasına ehtiyac var. Bu monitorinq və qiymətləndirmə sistemi aşağıdakı göstəricilərə əsaslanmalıdır: dünyaya gələn uşaqların cinsə görə nisbəti, abort əmsalı, hamiləliyin daha gec dövrlərində aparılan abortların sayı, kontraseptiv üsullardan istifadə səviyyəsi, qadınların əmək bazarında iştirakı əmsalı, gender tədrisi proqramlarının əhatə edəcəyi əhalinin sayı, sağlamlıq sığorta sxeminə daxil ediləcək əhalinin faiz nisbəti, və digər aidiyyəti indikatorlar.
70 İstifadə edilmiş ədəbiyyat • Almond, D. Edlund L. and Milligan, K. 2013. “Son preference and the persistence of culture: evidence from South and East Asian immigrants to Canada”, Population and Development Review, 39(1): 75-96. Almond, D. Edlund L. və Milligan, K. 2013.“Oğlan uşaqlarına üstünlük verilməsi və milli-mədəni israr: Kanadaya mühacirət etmiş Cənubi və Şərqi Asiya immiqrantları”, Əhali və İnkişafın Nəzərdən Keçirilməsi • Asian Development Bank. 2005. Country Gender Assessment Report of Azerbaijan, East and Central Asia Regional Department and Regional and Sustainable Development Department, Publication No. 121305, The Philippines. Asiya İnkişaf Bankı 2005. Azərbaycanın Ölkə üzrə Gender Qiymətləndirilməsi Hesabatı, Şərqi və Mərkəzi Asiya Regional Departamenti və Regional Dayanıqlı İnkişaf Departamenti, Nəşriyyat No. 121305, Filippin • Avdeev, A. 1994. “Contraception and Süni abortions: Trends and Prospects for the 1990s”, in Lutz, W, Scherbov, S., and Volkov, A. (eds.), Demographic Trends and Patterns in the Soviet Union before 1991, International Institute for Applied Systems Research, Laxenburg, Austria Avdeev, A. 1994. “Kontrasepsiya və abortlar: 1990-cı illərdə Meyllər və İnkişaf” • Basbug, S. and Hortacsu, N. 2000. “The price of value: Kinship, marriage and meta-narratives of gender in Turkmenistan”, Gender and Identity Construction: Women in Central Asia, the Caucus and Turkey ed. Feride Acar & Ayse Gunes- Ayata.Leiden; Boston; Köln: Brill: 117-140. Basbug, S. və Hortacsu, N. 2000. “Dəyərin qiyməti: Türkmənistanda qohumluq, nigah vəgenderin meta-nəqli”, Gender və Şəsxiyyət Strukturu: Mərkəzi Asiyada, Qafqazda və Türkiyədə Qadınlar ed. Feride Acar & Ayse Gunes-Ayata.Leiden; Boston; Köln: Brill: 117-140. • Bongarts, J. 2013. “The implementation of preferences of male offspring”, Population and Development Review, 39(2),185:208. Bongarts, J. 2013. “Oğlan uşqlarına üstünlük verilməsinin həyata keçirilməsi” 39(2),185:208. • Council of Europe. 2011. Technical Opinion on the Draft Resolution on Prenatal Sex Selection of the Committee on Equal Opportunities for Women and Men, World Health Organization, Geneva. Avropa Şurası. 2011. Qadınlar və Kişilər üçün Bərabər İmkanlar Komitəsinin
71 Doğuşdan Əvvəl Cins Seleksiyası haqqında İlikn Qərar haqqında Texniki Rəy, Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı, Cenevrə. • Das Gupta, M. Zhenghua, J. Bohua, L. Zhenming, X. Chung, W. and Hwa-ok, B. 2003. “Why is Son Preference so Persistent in East and South Asia? A Cross- Country Study of China, India and the Republic of Korea”, Journal of Development Studies, 40:2, 153-187. “Nə üçün Şərqi və Cənubi Asiyada oğlan uşaqlarına bu qədər üstünlük verilir? Çin, Hindistan və Koreya Respublikası üzrə Tədqiqat” • Das Gupta, M. 1987. “Selective discrimination against female children in rural Punjab, India”, Population and Development Review, 13(1):77-100. “Hidistanın Puncab vilayəti kənd ərazilərində qız uşaqlarına qarşı selektiv ayrıseçkilik” • Duthé, G. Meslé, F. Vallin, J. Badurashvili, I. and Kuyumjyan, K. 2012. “High sex ratios at birth in the Caucasus: Modern technology to satisfy old desires”, Population and Development Review, 38(3): 487-501. “Qafqazda dünyaya gələn uşaqların cinsə görə nisbətinin yüksək göstəriciləri: Köhnə arzuları həyata keçirmək üçün müasir texnologiya” • Federation for Women and Family Planning (FWFP). 2011. Sexual and reproductive health and rights of adolescents, Central and Eastern Europe and Balkan countries, ASTRA Youth report 2011, ISBN 978-83-88568-39-8. Qadınlar və Ailə Planlaşdırılması üzrə Federasiya. 2011. Həddi-buluğa çatmışların reproduktiv sağlamlığı və hüquqları, Mərkəzi və Şərqi Avropa və Balkan ölkələri, ASTRA Gənclər üzrə Hesabat 2011 • Guilmoto, CZ. 2007. Characteristics of sex-ratio imbalance in India and future scenarios, 4th Asia Pacific conference on reproductive health and sexual health and rights, UNFPA, India, 29-31 October. Hindistanda dünyaya gələn uşaqların cinsə görə nisbətində qeyri-tarazlığın xüsusiyyətləri, Reproduktiv sağlamlıq və cinsi sağlamlıq və hüquqlar üzrə 4-cü Asiya Pasifik Konfransı, UNFPA Hindistan 29-31 oktyabr • Guilmoto, CZ. 2009. “The sex ratio transition in Asia”, Population and Development Review, 35(3):519-550. “Asiyada uşaqların cinsə görə nisbətində keçid” • Guilmoto, CZ. 2012, “Son preference, sex selection and kinship in Vietnam”, Population and Development Review, 38(1):31-54. “Vyetnamda oğlan uşaqlarına üstünlük verilməsi, cinsə görə seleksiya və qohumluq” İstifadə edilmiş ədəbiyyat Yüklə 0,75 Mb. Dostları ilə paylaş:
|