Azərbaycanın böyük şairi Xəlil Rzanın bizim xalqın mədəniyyətinin inkişafında böyük
Yüklə 2,49 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- XƏLİL RZA ULUTÜRK
- Türkan, 1970 SEVİNCİN ZİRVƏSİ, QƏMİN ZİRVƏSİ
166 XƏLİL RZA ULUTÜRK SEÇİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ MƏNİ ÇAĞIRIRLAR HƏR GÜN DAN ÜZÜ Məni çağırırlar hər gün dan üzü, Buluda qırmızı xallar düşəndə. Hələ bircə nəfəs udulmamış meh Açıq pəncərəmdən gəlib keçəndə. Dənizi görmürəm. Duyuram ancaq Dəyir sahillərə qırçınqırçın su. Xəzərin hüdudsuz maviliyində Mənim qəlbim boyda bir qüvvət susur. Toxunub hardasa sal qayalara, Zümrüdə çevrilir bahar ləpəsi. Uzadır könlümə incə əlini Qızılı zoğların yaşıl küpəsi. Ağlayan tənəyin axan şirəsi. Hündür elektrik sütunlarında Gərilən naqillər kirpiklərimmi? Çəkib al günəşin şüalarını Daşıyır evlərə, imarətlərə. Alqış könlümdəki qiyamətlərə! Dənizlə torpağın, atəşlə suyun, Sübh ilə gündüzün qovşağındayam. Baharın paytaxtı haradı? Qəlbim! Ən böyük arzular qaynağındayam. Ay hələ sönməyib... bu qızıl diski Alıb tullayımmı başqa dünyaya? Gedimmi qoşulub ağ buludlara? Nur olub axımmı sonsuz fəzaya? İçimmi Xəzəri? Yoxsa düzlərin, Dağların yerini dəyişimmi mən?
167 Uzadıb ömrünü bu gündüzlərin Yanımmı gecələr günəş kimi mən? Bupbu! Zərqanadlı şanapipiklər Bir yaşıl budağın altında qoşa... Qoy yuva salsınlar mənim ovcumda, Bir ömrü onlarla vuraram başa...
İnanmır gözünə həpənd elə bil, Nəsə taqqıldayır o boş çənədə: Müəllim olmusan APİdə...
On il!
Elə bu gündədir evin yenə də. Gözləri dörd olub, gözlər soruşur: Bəs hanı aynabənd, meydan otaqlar. Top vursan dağılmaz evlər görmüşəm... Evlər,
qızıl çıraqlar. Dayan!
Ey dost,
gözlərimə diqqətlə bax sən. Bütün sərvətimi açıq alnımda, Gülər gözlərimdə görə bilərsən. 1969 168 XƏLİL RZA ULUTÜRK SEÇİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ VƏTƏN Ömrü sakinlərin ömrü qədərdir, Heç vaxt bitməyəcək, qurtarmayacaq. Hər gələn körpəylə dünyaya gəlir, Hər gedən insanla getməyir ancaq. Axır giləgilə damarlarına Onun ovcundakı Göygöl, Araz, Kür. Ananın südüylə qarışır qana, Ata sevgisilə qoşa böyüyür. Duydum bu hikməti: ölüm yox mənə! Çünki mən yurdumun bir parçasıyam. Hardasa yıxılsam onun yolunda, Hardasa göyərib gül açasıyam. Nəyisə, kimisə qocaldır illər, Mənsə çaylar kimi aşıbdaşıram. Nə qədər çəkişib bərkiyirəmsə, Vətənə o qədər yaxınlaşıram. Fikir ver, Daşkəsən eşimeşimdir, Gör necə saf çıxır dəmir filizi. Qalıb yer altında dəmirləşibdir Bizim babaların mərd iradəsi. Məslək vuruşunda, səngər başında Kişi qeyrətindən doğulan vətən! Uğrunda o qədər alovlandıq ki, Odlar torpağına, oda döndün sən. Vətən – özümüzü dərk etməyimiz, Daim fikrimizin yeniləşməsi. Mənim nəfəsimlə, sənin əlinlə Tarix qatarının yeyinləşməsi.
169 Alçaqlıq görəndə, riya görəndə Qından qılınc kimi sıyrılmağımız. Qəlbimiz cırlaşır, yoxsullaşırsa, O qəlbi boğmağı bacarmağımız. Alim paltarında nadan görəndə, Bir az addımını ləngidir Vətən. Mərdlərin əlilə ağciyərlərin Üzünə çırpılan şillədir Vətən! Biz bağban kimiyik, Vətən – bağbağat, Bağlar nəsə tapar, nəsə itirər. Fədakar, qayğıkeş bağbanı varsa, Bir gülü solsa da, min gül bitirər. Qarlı bənövşələr daşı qaldırıb Can atır günəşə...
bu eşqə əhsən! Bunca pak, bunca mərd bir məmləkətdə Haqqın yox bir təhər baş girləyəsən. Səninçin daimi döyüşdür Vətən, Həyatda əriyib itməməyindir. Böyük döyüşlərdə zərrə qədər də Heç kəsə güzəştə getməməyindir. Ömrü sakinlərin ömrü qədərdir, Heç vaxt bitməyəcək, qurtarmayacaq. Hər gələn körpəylə dünyaya gəlir, Hər gedən insanla getməyir ancaq. 1970 170 XƏLİL RZA ULUTÜRK SEÇİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ ORDU BAŞÇISI VƏ DÖYÜŞÇÜ Deyirlər, vuruşun qızğın çağında Görür bir əsgəri ordu başçısı. Görür elə sərrast qılınc vurur ki, Dönüb ildırıma qılıncın ağzı. Döyüş səngiyəndə yanaşır ona, Açır qollarını, basır bağrına. Söyləyir: Ay sənin başına dönüm! Qoy öpüm yaranı, ay ömrümgünüm! Çırağım, dayağım, ər pəhləvanım! Mənim fil yıxanım, arslan boğanım! Bu gün sən olmasan, qalardıq darda. Bəs sən bu vaxtacan hardaydın, harda? Mən çoxdan burdayam! deyir döyüşçü, Bəs Siz hayanda, Siz – Zəfər tacımız! İgidlər həmişə yaşar cahanda, Ucalmaz başları ancaq başçısız.
Bu söz bəlkə yaranmış Qəzəb, hiddət selindən: Dad yarımçıq əlindən! Dad yarımçıq əlindən! Yarımadıq istisindən, Kor olduq tüstüsündən. Gah gizli deyiblər, gah aşkar, açıq. Bağda ağac yanıb, tağda şamama, Gələndə arxların 171 Suyu yarımçıq. Bəlkə su qıtlığı fəlakət deyil, Sevginin qıtlığı bəladır fəqət. Yarımçıq məhəbbət, yarımçıq nifrət, Yarımçıq sədaqət – ən böyük illət. Haçan zəhərləndi bu qan, bu ilik? Nə qədər yarımçıq! Yarıtmaz... Yara... Yarımçıq nəciblik, yarımçıq mərdlik Məgər yaraşarmı yaranmışlara? İnsan cəsarətlə gəlir dünyaya Bəs hardan yığılır sonra bunca dərd? Xəsislik deməkdir yarım səxavət, Qorxaqlıq deməkdir yarımcəsarət. Səni üzdən salır o maska – üzlük. Könülsüz salam da – bir növ qəm, kədər. Yarımçıq təmizlik, yarımçıq düzlük Alçalır gözümdə əyrilik qədər. Mənə şeirbaz yox, sənətkar verin Görüm ki, hər sətri qılıncdır, oxdur. Yarımçıq şairin, yarımçıq şeirin Quru tikanca da dəyəri yoxdur. Doldur piyaləmi gur bulaq kibi, Qoy daşsın, tökülsün, doldur fincanı. Bütöv istəyirəm hər qismətimi, Bütöv istəyirəm Azərbaycanı! Ya “Beş” ver, ya “İki”, “Üç” istəmirəm Əsla xoşlamadım orta qiyməti. Orta bacarıqla bu yurd, bu aləm Heyran qoya bilməz bəşəriyyəti. Yüklə 2,49 Mb. Dostları ilə paylaş:
|