177
çıxdı. Atlar üz qoydular çeşməyə tərəф getməyə. Oğlan yerin
möhkəmləndirib kəməndi hazırladı. Atlar gəlib çeşməyə
çatdılar. Oğlan baxdı qabaqdakı ata, gördü doğrudan da at bir
atdı ki, Qırat onun yanında bir pula dəyməz.
Oğlan kəməndi atdı atın boynuna. At iki əlləri üstündə
qalxdı göyə, oğlanı çəkdi, oğlan düz düşdü onun belinə. At bir
də qalxdı ki, onu vursun yerə, oğlan dedi:
– Ay at, Süleyman eşqinə dayan!..
At həzrət Süleymanın adını eşitcək dayandı. Oğlan onu
dəhnə çilov vurub, başın döndərdi. Daldan nə qədər qışqırtı,
bağırtı gəldisə, oğlan dönüb baxmadı, birbaşa atı sürdü. Beş
günə gəldiyini iki saatda keçib qocanın olduğu şəhərə çatdı.
Oradan keçib birbaş yola düzəldi. Gəldi haman üç yolun
ayrıcına yetişdi. Daşın altına baxıb gördü ki, üzük ordadı. Bildi
ki, hələ qardaşları qayıtmayıblar. Odu ki, üz qoydu ortancıla
qardaşının getdiyi yola. Günə bir mənzil gəlib çatdı bir şəhərə.
Şəhərin qırağında düşüb atın tükündən bir az çəkdi, özü girdi
şəhərə, baxdı ki, möhkəm acıb, dedi: Gedib bir az yemək
yeyim. Bu фikirnən gəlib bir aşbaz tükanına girdi. Əyləşib
xörək istədi. Aşpaz şəyirdi xorək gətirəndə oğlan gördü ki, öz
qardaşıdı, soruşdu:
– Bəs qardaş, bu nə hal?
Qardaşı dedi: – Qardaş işim tutmadı, heç bir şey tapa
bilmədim. Axırda aşpazxana sahibinə yataqxana pulu verə
bilmədiyimə görə, indi məni burda şəyird eləyib işlədir. Oğlan
onun borcunu verib aşpazdan aldı, şəhərdən də ona bir at aldı,
sonra da lazım olan başqa şeylər alıb şəhərin qırağına gəldilər.
Oğlan
cibindən
Süleymani–Ərəbatın
tükünü
çıxarıb
tutuzdurdu. Süleymani–Ərəbat badi–sərsər kimi gəldi. Hər iki
qardaş mindi, sürüb birbaş çatdılar üç yolun ayrıcına. Daşın
altına baxıb gördülər ki, üzük ordadı. Kiçik qardaş ortancıla
dedi:
– Qardaş, sən qal burda, mən gedim böyük qardaşımızın
dalınca.
178
Ortancıl qardaş orda qaldı, bizim bu kiçik mazarat
üçüncü yola düzəldi. Az getdi, çox getdi, gəlib bir şəhərə çatdı.
Baxdı ki, böyük bir qəsr var. Bu qəsrin balaxanasında bir qız
oturub, bir qız oturub ki, gözəlliyi göylərdən bac istəyir. Amma
qəsrin qabağında bir dəstə фəhlə palçıq ayaxlayır. Oğlan
yanaşdı фəhlələrə ki, soruşsun görsün, bu balaxanadakı qız
kimdi. Bir də nə gördü?! Böyük qardaşı фəhlə paltarında
qıçlarını da çirmələyib, burada palçıq ayaxlayır. Bunu görəndə
oğlanın az qaldı ki, ruhu bədənindən uçsun, dedi:
– Qardaş, bu nə haldı?
Qardaşı dedi:
– Qardaş, bu qızı ki görürsən, bu Bili–Bilqeyis xanımdı.
Hazarandastan gülü ilə, Hazarandastan bülbülü də ondadır. Bu
palçıq ayaxlayanlar da ki, hərəsi bir padşahın oğludu. Gəliblər
ki, onu alsınlar. O da hər gələnnən güləşib yıxıb, hər yıxılana
beləcə ömrünün axırınacan burada palçıq ayaqlatdırır.
Oğlan dedi:
– Qorxma, qardaş, bu saat onun saçlarını əlimə
dolayaram.
Başını yuxarıya qaldırıb dedi:
– Qız, düş aşağı!
Qız dedi:
– Nə istəyirsən?
Oğlan dedi:
– Sənnən güləşmək istəyirəm.
Qız gülüb dedi:
– Bir baxginən bu palçıq ayaxlayanlara. Bunlar hərəsi
bir pəhləvandı. Indi burda palçıq ayaxlayırlar. Mənim sənə
yazığım gəlir. Sən yaxşı bir oğlansan, özünü bədbəxt eləmə,
çıx get!
Oğlan dedi:
– Uzun danışmağın yeri yoxdu. Bunları da görürəm,
səni də, düş gəl yerə!
Qız dedi:
179
– Get oğlan, sənin ağzından hələ süd qoxusu gəlir.
Anan yazıqdı, sənin hələ bələnməli vaxtındı, get özünü bədnam
eləmə!
Oğlan dedi:
– Sənin cənginə indiyə kimi görünür ki, pəhləvan
düşməyib, indi məndən gözün qorxduğuna görə aşağı düşə
bilmirsən.
Qız hirsləndi:
– Oğlan, mən sənə qıymırdım, sənə yazığım gəlirdi.
Indi ki, sən belə danışdın, çox yaxşı, gəl güləşək. Ancaq bir
şərtnən. Sən məni yıxa bilsən, ixtiyar sənindi, nə istəsən elə,
mən səni yıxdım başını kəsəcəyəm.
Oğlan dedi:
– Mən razıyam, şərtin gözüm üstə.
Meydan sulandı, süpürüldü, küştü başlandı. Üç gün, üç
gecə güləşdilər. Oğlan axır canın dişinə yığıb bir tilişdirmə
vurub qızın arxasın qoydu yerə.
Qız dedi:
– Ixtiyar sənindi, öldürə bilərsən.
Oğlan əlini onun kürəyinə vurdu. Qız dedi:
– Bu gündən mən sənin qulunam.
Oğlan palçıq ayaxlayanların hamısını azad elədi.
Hazarandastan bülbülünü, Hazarandastan gülünü, Bili–Bilqeyis
xanımı, bir də ki, qardaşını götürüb yola düşdü. Günə bir
mənzil gəlib çatdılar üç yolun ayrıcına, gördülər ortancıl qardaş
orda bunların yolunu gözləyir. Çadırlar quruldu, qazanlar
asıldı, yedilər, içdilər, hərə öz çadırına yatmağa getdi. Gecə nə
ortancıl qardaşın, nə də böyük qardaşın gözünə yuxu getmədi.
Onlar bilmirdilər ki, atalarının yanına nə üzlə çıxacaqlar.
Gecənin bir vaxtı böyük qardaş durub getdi ortancıl qardaşın
yanına. Bir az götür–qoy eləyəndən sonra bu qərara gəldilər ki,
qardaşlarının əl–ayağını bağlayıb salsınlar quyuya. Onun
gətirdiyi bütün bu şeyləri aparıb öz adlarından versinlər
padşaha.
Dostları ilə paylaş: |