Bakı Məişət tullantılarının yandırılma ilə emalı zavodunun tikintisi və istismarı

 
 
SEMI-DRY GAS TREATMENT     -    Yarı qurudulmuş qazın təmizlənməsi 
                                                             
FLUE GAS INLET                          -    İŞLƏNMİŞ QAZIN  DAXİL OLMA HİSSƏSİ  
REAGENT                                      -    REAKTİV 
LIME SPRAYING ROTOR             -     ƏHƏNG PÜSKÜRDÜCÜ ROTOR 
GAS SCRUBBER                          -     QAZ TƏMİZLƏYİCİSİ  
FLUE GAS OUTLET                      -    İŞLƏNMİŞ QAZIN ÇIXIŞ  HİSSƏSİ  
ASHES                                           -     KÜL 
 
 
 
 
 
 
Azot  oksidlərinin  emissiyasını  azaltmaq  üçün  operator  soba  yanma  prosesinə 
nəzarət  edəcək.  Birincisi,  bu,  yaxşı  yanma  şəraitini  təmin  etmək  üçün  infra-qırmızı  
pirometrdən istifadə etməklə işə salma vaxtı sobanın quraşdırılması vasitəsilə əldə  olunur. 

---

İkincisi,  reaksiyanın  səmərəsini  artırmaq  üçün  və  karbamidin  dozasının  artmasının 
qarşısını  almaqla  azot  oksidlərinin  emissiyasını  minimuma  endirərək,  konstruktor 
karbamid  injeksiyası  forsunkalarının  yerini  optimallaşdıracaq.  Karbamid  SNCR-dən 
istifadə  etməklə  yaranan  azot  oksidlərinin  ümumi  həcmində  azalma  müşahidə  olunsa  da, 
azotun özünün  emissiyası artır. Bu isə inert qazdır. 
 
9.2.6.1.4. Tozsuzlaşdırma və Qaztəmizləmə sahəsi 
Tüstü  qazlarının  uçan  küldən  və  qaztəmizləmə  məhsullarından  yüksək  səviyyədə  
təmizlənməsinə  torbalı  (əlcəkli)  filtr  qurğusu  hesabına  nail  olunur.  Tozun  qatılığı  10 
mg/Nm
3 
–dən az olur (bax. cədvəl  9.11). 
Qaztəmizləmə  sahəsinin  filtrinin  texniki  quruluşuna  dair  ətraflı  məlumatlar  4.9 
bölməsində verilmişdir.  
Yarım  quru  tüstü  qazı  emalı  sistemində  turşu  qazların  əhəng  reagenti  vasitəsi  ilə 
neytrallaşdırılması  məhsulları  olan  bərk  və  ölçüsü  bir  mikron  diametrində  və  daha  aşağı 
kiçik hissəciklər qaztəmizləmə sisteminin filtrlərində çökdürülüb çıxarılır. 
 
9.2.6.2. İşlənmiş qazın təmizlənməsi üzrə nətijələr 
Təqdim  edilən  layihə  üzrə  işlənmiş  qazın  təmizlənməsi  nəticələri  9.7  -  9.8 
cədvəllərində təqdim edilir. 
İşlənmiş  qazı təmizləmə avadanlığı aşağıdakı işlənmiş qaz xüsusiyyətləridə LHV = 8500 
kC/kq – da xətt üzrə 33 t/s nominal güj üçün layihələndirilmişdir: 
 
Cədvəl 9.7. Işlənmiş qazın təmizlənməsinin  
ilkin hesablanması üçün nəzəri təhlillər -  fiziki parametrlər 
 
 
Nominal yüklənmə 
- Hesabat sərfi, Nm
3
/h 
162 223 
İşlənmiş qazın temperaturu, °J 
190 
İşlənmiş qazın xüsusiyyətləri, %-lə 
 O
2 
CO
2 
H
2
O 
N
2
 
 
7,82 
8,31 
17,11 
66,75 
 
Cədvəl 9.8. Işlənmiş qazın təmizlənməsinin 
 ilkin hesablanması üçün nəzəri təhlillər -  tərkib göstəriciləri 
 
Xüsusiyyətlər 
Ölçü vahidi 
Nominal LHV 
Minimum 
LHV 
Maksimum 
LHV 
LHV 
KJ/kq 
8500 
6000 
12000 

---

Təsirsiz 
% çəki 
27.10 
25.10 
29.200 
H
2
O 
% çəki 
31.8 
43.60 
15.900 
C 
% çəki 
22.486 
17.125 
30.036 
H
2 
% çəki 
3.078 
2.344 
4.111 
O
2 
% çəki 
14.099 
10.737 
18.832 
N
2 
% çəki 
0.55 
0.419 
0.735 
Cl
2 
% çəki 
0.655 
0.499 
0.875 
S 
% çəki 
0.159 
0.121 
0.212 
P 
% çəki 
0.008 
0.006 
0.010 
F 
% çəki 
0.066 
0.050 
0.088 
 
Yuxarıda göstərilən nəzəri təhlili nəzərə alaraq, işlənmiş qazın təmizlənməsinin ilkin 
hesablanması üçün cədvəl 9.9 –də göstərilən dəyərlər qəbul edilmişdir
.  
 
Cədvəl 9.9.  Buxar qazanı çıxışında zəhərli maddə tərkibi 
 
 
 
Nominal 
Maks. 
Günlük Orta 
Maks.1/2 
Saat Orta 
HCl 
mg/m
3 
1000 
1 500 
2 000 
HF 
mg/m
3
 
5 
30 
30  
SO
x
 
mg/m
3
 
250 
400 
700 
NO
x 
(2) 
mg/m
3
 
180 
180 
360 
CO 
mg/Nm
3
   * 
Direktiv 
2000/76/AŞ 
Direktiv 
2000/76/AŞ 
Direktiv 
2000/76/AŞ 
C.O.T 
mg/Nm
3
   *  Direktiv 
2000/76/AŞ 
Direktiv 
2000/76/AŞ 
Direktiv 
2000/76/AŞ 
 
 
 
Maks. 
nümunə 
dəyəri 
 
Sb+As+Pb+Cr+Co+Cu+ 
Mn+Ni+V+Sn+Se+Te+Zn 
(xüsusi & qazşəkilli) 
mg/m
3
 
100 
200 
200 
Hg 
mg/m
3
 
0,5 
1  
1 
Cd+Tl 
mg/m
3
 
1 
2 
5 
PCDD/F (dioksinlər) 
ng TE/m
3
 
5 
10 
10 
NH
3 
mg/m
3
 
10 
10 
20 
(1) : Bütün çirkləndirici maddə  konsentrasiyaları standart şərtlərlə verilir (1013 mbar a 
– 0 
o
C – qurudulmuş qaz 11% O
2
-də) 
(2)  : Buxar qazanı çıxışının  NO
x
 emissiyasında SNCR-ə (Selektiv Qeyri-Katalik 
Azalma) görə azalma nəzərə alınır.  

---

Təqdim edilən layihə üzrə zavod haqqında əsas məlumatlar və ümumi xüsusiyyətlər 
9.10 saylı cədvəldə verilmişdir. 
 
Cədvəl 9.10. Əsas məlumat cədvəli və ümumi xüsusiyyətlər 
 
Əsas məlumat cədvəli 
Vahid 
Bakı-Azərbaycan 
Təsvir 
 
 
Tullantı prosesində axının sayı  x saat hesabı  
-x t/s 
2 x 33 
  Yanma tutumu 
* Axınların sayı 
* Nominal LHV-də hər axına görə maksimum 
davamlı dərəjə 
* Qurğuların əlverişliliyi 
 
-- 
t/s 
 
s/il 
 
2 
33 
 
8000 
  Tullantı  
* Təsərrüfat tullantıları və uyğun tullantılar 
    - Nominal LHV 
    - Tullantının təmiz istilikyaratma 
dəyərlərinin variasiya imkanı  
 
 
kC/kq 
kC/kq 
 
 
8500 
6000-12000 
  Proses  
 
 
 
əsas Məlumat Cədvəli 
ölçü 
Bakı- Azərbaycan  
Təsvir 
-x t/s 
 
Tullantı prosesində axının sayı x saat hesabı  
 
2 * 33 
*   Buxar qazanı  
- Həddən artıq qızdırılmış buxar təzyiqi (P) 
- Həddən artıq qızdırılmış buxar 
temperaturu (T) 
- Hər buxar qazanı üzrə MCR-də buxarın 
axın səviyyəsi 
 
bar a 
o
C 
 
t/s 
40 
400 
92 
*İşlənmiş qazın təmizlənməsi 
   - Növ 
   - Reaktiv  
 
-- 
 
Yarı-quru 
Əhəng südü 
* NO
x
 azalması   
   - Növ 
         - Reaktiv 
 
 
SNCR 
Karbamid maye 
məhlulu 
      * Dioksinlər və qazşəkilli ağır metalın 
azalması  
   - Növ 
          
         - Reaktiv 
 
 
Aktivləşdirilmiş 
kömürün daxil edilməsi  
Aktivləşdirilmiş kömür 
  Energetik revalvasiya 
* Turbinin növü 
* Enerji bərpası (hava soyudan kondensator) 
 
 
Kondensasiya növü 
Elektrik enerjisi 

---