Biologiya-9-sinf-imtihon-javoblari pdf

BILET

1. 
   Hujayra tarkibiga kiruvchi suv va anorganik moddalar. Suvning qanday xossalari bilaʻ n bog liqligini tushuntiring.
   
2. 
   Hujayra yadrosi va uning tuzilishini tushuntiring. Xromosoma, gomologik x gaploid, diploid tushunchaʼlariga ta rif bering.
   
3. 
   Kulrang tanali drozofila pasʻhshalari o zaro chatishtirilganda keyin
   

pashshalarning hammasi kulrang ʻ tanali bo lgan. Chatishtirish uchun
genotipini aniqlash mumkinmi? Aniqlash uchun qandaʻy chatishtirish o tkazish
pashshasida tananing kulʻrang bo lishi –ʻ B, qora bo lisʻhi – b ustidan to liq domin

1. 
   savolga ja.vSoubv –tirik organizmlar tarkibida uchraydigan va tabiatda keng tarqalgan anorganik modda. hujayrada suv qancha ko‗p bo‗lsa, uning hayot faoliyati shuncha jadal bo‗ladi. Turli hujayralarda suvning miqdori har xil. Masalan, tish emali hujayralarida 10 % ga yaqin, o‗simlik hujayralarida esa 90 % dan ko‗proq suv bo‗ladi. Odam va hayvonlarning tez o‗sayotgan hujayralarida qariyib 95 % suv bor. ko‗p hujayrali organizmda suvning o‗rtacha miqdori 80 % ni tashkil etadi. Hujayrada suvning ahamiyati juda katta.
   

@UzBMBA

@UzBMBA
Hujayraning fizik xossalari – hajmi, tarangligi suvga bog‗liq bo‗ladi. Tirik organizmlar uchun suv nafaqat ular hujayrasining zaruriy tarkibiy qismi, balki yashash muhiti hamdir. Suvning vazifalari ko‗p jihatdan u ning kimyoviy va fizikaviy xususiyatlari bilan aniqlanadi. Bu xususiyatlar asosan suv molekulasining kichikligi va ularning qutblanishi hamda bir-biri bilan vodorod bog‗lar hosil qilib bog‗la nishi orqali amalga oshiriladi. Suv erituvchi sifatida hujayra moddalarining parchalanishini ta‘minlaydi. Suv toza kimyoviy modda sifatida ham o‗ta muhim ahamiyatga ega. Bir qator katalizatorlar ta‘sirida suv gidroliz reaksiyalarini amalga oshiradi. Bu reaksiyalarda suvning OH va H+ guruhlari turli xil molekulalarning erkin valentligiga birikadi. Natijada yangi xususiyatga ega bo‗lgan yangi modda hosil bo‗ladi. qutblanishdeganda molekuladagi zaryadlarning notekis taqsimlanishi tushuniladi. Suv molekulasining bir chekkasi kuchsiz musbat zaryadga ega bo‗lsa, ikkinchisi manfiy bo‗ladi. Bunday molekula dipol deb ataladi. Kislorodning elektromanfiy atomi vodorod atomining elektronlarini o‗ziga tortishi tufayli elektrostatik o‗zaro ta‘sir vujudga keladi va suv molekulalari
―yopishganday‖ bo‗ladi.

2.