66
şərəf gətirməzdi.
— Mənə elə gəlir ki, mister Darsi, siz dostluğun və ya
bağlılığın təsirini qiymətləndirmirsiniz. Bu arada
iltimasçıya hörmət insanı tez-tez həmin xahişi, nə
dərəcədə əsaslandırılmasına varmadan yerinə yetirməyə
vadar edir. Mən mister Binqliyə münasibətdə ehtimal
etdiyiniz hadisəni nəzərdə tutmuram. Biz belə bir
durumun gerçəkdə yaranmasını gözləyə bilərik və o
zaman onun hərəkətinin məqbul olması barədə fikir
yürüdə bilərik. Ancaq ümumiyyətlə desək, əgər kimsə
dostundan o qədər də mühüm olmayan addımdan imtina
etməyi xahiş edərsə və o, məntiqli dəlilsübut istəmədən
ona güzəştə gedərsə, məgər siz buna görə onu mühakimə
edərdiniz?
— Bu məsələni daha da müzakirə etməzdən öncə
xahişin əhəmiyyətini, eləcə də dostlar arasındakı
yaxınlığın dərəcəsini dəqiq müəyyən etməli deyilikmi?
— Tamamilə zəruridir! — Binqli səsləndi. — Gəlin
bütün xırdalıqlar, hətta dostların boy və gücü barədə də
unutmadan hər şey haqqında şərtləşək. Bu, missis Bennet,
ilk baxışdan göründüyünə nisbətən daha böyük əhəmiyyət
kəsb edə bilər. İnanın ki, Darsi mənimlə müqayisədə bu
cür yekəpər olmasaydı, mən onunla az hesablaşardım.
Məlum hallarda və müəyyən yerlərdə, etiraf edirəm, o,
adamı qorxmağa vadar edir
— xüsusilə də bazar axşamları heç bir işinin olmadığı öz
evində.
Darsi gülümsədi, ancaq Elizabet onun ürəyinin
downloaded from KitabYurdu.org
67
dərinliyində incidiyini hiss etdi və gülüşünü boğdu. Miss
Binqli ona qarşı yol verilmiş həqarətə görə hiddətləndi və
bu axmaq çərənləmə üçün qardaşını yamanladı.
— Mən sizin planı çözdüm, Binqli, — onun dostu
dedi,
— Bizim mübahisə sizin xoşunuza gəlmir və siz bu üsulla
onu bitirmək istəyirsiniz.
— Ola bilər. Mübahisələr disputlara çox bənzəyir. Siz
və miss Bennet mən otaqdan çıxana qədər öz dartışmanızı
təxirə salsanız, sizə minnətdar olaram. O zaman siz
mənim barəmdə istədiyiniz hər şeyi danışa bilərsiniz.
— Sizin xahiş, — Elizabet dedi, — mənim tərəfimdən
qurban tələb etmir. Əgər məktubunu tamamlamağa nail
olsaydı, bu, mister Darsi üçün isə daha yaxşı olardı.
Mister Darsi onun məsləhətindən istifadə edərək,
məktubunu axıra qədər yazıb başa çatdırdı.
Sərbəstləşdiyi vaxt o, miss Binqli və Elizabetdən
büsatı bir qədər musiqi ilə əyləndirməyi xahiş etdi. Miss
Binqli fortepianoya doğru yönəldi və nəzakətlə birinci
çıxışı Elizabetə təklif etdi, ancaq onun eyni lütfkarlıqla,
daha artıq səmimiyyətlə imtina etməsindən sonra musiqi
alətinin arxasında əyləşdi.
Missis Hörst bacısı ilə oxuyurdu. Onlann ikisinin də
məşğul olduğu vaxt Elizabet fortepianonun üstünə
dağılmış notları yığışdırarkən istəristəməz mister
Darsinin nəzərlərinin tez-tez öz üzərində dayandığını
sezirdi. O, heç cür ehtimal edə
bilmirdi ki, bu təkəbbürlü insan ondan xoşlanır. Bununla
downloaded from KitabYurdu.org
68
belə, Darsinin ona ikrah hiss edə-edə baxdığı düşüncəsi
Elizabetə elə o qədər ziddiyyətli görünürdü. Axırda o,
Darsinin diqqətini onunla əsaslandırmalı oldu ki, o, hər
şeydən çox hazırda evdə olan insanların içində öz zövq və
baxışlarının məhz onunku ilə uyğun gəlmədiyini hiss
edib. Bu əqli tapıntı onu bir misqal da üzmədi. Darsi onun
üçün o qədər xoşagəlməz idi ki, qız özü barədə onun
qənaəti ilə hesablaşmağa hazırlaşmırdı.
Bir neçə italyan ariyası oxuduqdan sonra miss Binqli
müxtəliflik üçün şən şotland havaları çalmağa başladı.
Demək olar ki, o dəqiqə mister Darsi Elizabetə yanaşdı və
dedi:
— Miss Bennet, fürsətdən istifadə edərək tağalaq rəqsi
etmək istərdinizmi?
Qız heç bir cavab verməyərək gülümsədi. Onun
susqunluğuna təəccüblənən Darsi sualını təkrarladı.
— Mən sizi çox yaxşı eşitdim, — o dedi. — Sadəcə,
dərhal cavab tapa bilmədim. Siz. əlbəttə, istərdiniz ki,
mən dəvətinizi qəbul edərək, mənim aşağı zövqüm barədə
əmin olmağınız üçün sizə xoş bir fürsət verim. Ancaq mən
həmişə bu tipli
tələləri təxmin etməyi və onun müəlliflərini gözlədikləri
həzdən məhrum qoymağı sevmişəm. Bax, ona görə
beynimə gəldi ki, deyim, mən, ümumiyyətlə, tağalaq
rəqsinə dözə bilmirəm. İndi bacarırsınızsa, məni
mühakimə edin!
İnanın, mən bütün hallarda sizi mühakimə edə
bilməzdim!
downloaded from KitabYurdu.org
69
Sözlərinin onu incitməli olduğunu düşünən Elizabet
Darsinin nəzakətliliyindən təəccübləndi.
Ancaq onun davranışında işıq saçan bu cazibədar
məkrlilik çətin ki, kimisə incidə bilərdi. Darsi hiss etdi ki,
heç vaxt başqa bir qadına bu qədər çox heyran olmayıb.
Onun özünə də aydın idi ki, əgər Elizabetin qohumları
daha münasib olsaydı, onun qəlbini müəyyən təhlükə
təhdid edərdi.
Miss Binqli qısqanclıq hiss etməyə yetəcək qədər
müşahidə etmiş və ya şübhələnmişdi. Ona görə də onun
əziz rəfiqəsi Ceynin tezliklə sağalmasına dair qaynar
qayğısı, onun bacısı ilə tez bir zamanda xudahafizləşmək
arzusu ilə birləşdi.
O, tez-tez Darsini Elizabetə qarşı yönəltmək üçün
onlann ehtimal olunan nikahı və onun belə bir arvadla
xoşbəxt ola biləcəyi barədə çərənləyirdi.
— Ümidvaram ki, — missis Binqli ertəsi gün səhər
ikilikdə evin yaxınlığında, əkilmiş kolların arasındakı
cığırla gəzişərkən dedi, — bu qədər arzuolunan hadisə baş
verəndən sonra siz qayınanamza hərdən dili dinc
saxlamağın faydalı olduğu barədə eyham etməyə
müyəssər olacaqsınız. Bunun öhdəsindən gəldikdən sonra
balaca bacıların — baldızlarınızın zabitlərin arxasınca
düşmək vərdişini tərgitdirərsiniz. Əgər bu qədər məhrəm
mövzuya toxunmaq imkanı yalnız mənə verilibsə, öz
sevib-seçdiyinizi təkəbbür və utanmazlıqla həmsərhəd
olan şeylərdən çəkindirməyə çalışın.
Bəlkə siz mənə mənim ailə səadətim üçün bir qədər də
downloaded from KitabYurdu.org
Dostları ilə paylaş: |