Bolalar muassasasi yer uchastkasi ko‘kalamzorlashtirish maydoni kamida necha foizni tashkil qilishi kerak

5 – mavzu
Bir kg tana vazniga 13-16 yoshdagi o‘smirlarning energiya iste’moli qancha:
40-45 kkal
* 50-65 kkal
70-80 kkal
90-100 kkal

Eng yaxshi hazm bo‘ladigan kalsiy manbalari:

go‘sht
baliq
sabzavotlar
* sut va sut mahsulotlari

Tayyor oziq-ovqat sifatini nazorat qilish bo‘yicha hujjatni ko‘rsating:

salomatlik Jurnali
* brakeraj jurnali
sanitar jurnali
joriy nazorat jurnali

Umumiy o‘rta ta’lim muassasasida oziq-ovqat mahsulotlarini sun’iy vitamin bilan boyitish qachon amalga oshirilishi lozim:

qishda
kuzda
bahorda
* yil davomida

Boshlang‘ich maktab o‘quvchilarining ratsionida oqsillar, yog‘lar va uglevodlarning optimal nisbati:

1:2:3
*1:1:4
4:1:1
1:3:6

Umumiy o‘rta ta’lim muassasalarida pishirilgan ovqatning kunlik namunasi tibbiyot xodimi tomonidan tanlanadi:

* ushbu hududda yoki muassasada sanitariya-yepidemik vaziyatdan qat’i nazar, har kuni
faqat oziq-ovqat zaharlanishida
, tayyor oziq-ovqat brakering davomida kundalik
faqat ushbu muassasada noqulay yepidemik vaziyat yuzaga kelgan taqdirda

Kengaytirilgan kunlik guruhlarga qatnaydigan talabalar ovqat olishlari kerak:

bir martalik
1-2-vaqt
* kuniga 2-3 marta
4-5 bir martalik

Quyidagi mahsulotlarning qaysi biri talabalarning ratsioniga kiritilmasligi kerak:

* tabiiy qahva
sabzavotlar
baliq mahsulotlari
sut mahsulotlari

Sog‘lom ovqatlanish tamoyillariga quyidagilar kiradi:

* turli xil oziq-ovqat mahsulotlari
hayvon mahsulotlari yuksak foydalanish
gazlangan ichimliklarni ratsionga kiritish
nordon sut mahsulotlarini dietadan chiqarib tashlash

Talabalar uchun ikki haftalik issiq ovqatlar taomnomasini tuzishda nimalarni inobatga olinishi kerak:

* mavsumiylik
oziq-ovqat xonasini maydoni
ozuqalarning noto‘g‘ri nisbati
uch mahallik taom uchun tavsiya yetilgan miqdor

Brakeraj komissiyasi quyidagilardan iborat:

* ishlab chiqarish bo‘limi rahbari va oshpaz
sinf rahbari
kurator
o‘qituvchi

Umumiy o‘rta ta’lim muassasasining oshxonasida taomlar tayyorlashda qaysi idishilardan foydalanishga yo‘l qo‘yilmaydi:

*qirralari singan idishlar
sopol idishlar
toza idishlardan
alyuminy idishlardan

Ratsional ovqatlanish tamoyillariga quyidagilar kiradi:

* yuqori sifatli foydalilik
miqdoriy ta’minlanganlik
oziq-ovqat qabul qilish sharoitlari
abiotik adekvatlik

Bolalar guruhlarining ovqatlanishida foydalanish taqiqlanadi:

* issiqlik davolash holda suvdon sut
kichik qadoqdagi pishloq va smetana
kartoshka pyuresi
makaronlar

Bolalar jamoalarining ovqatlanishida foydalanish taqiqlanadi:

* termik ishlov berilmagan sut
kichkina qadoqdagi pishloq va smetana
kartoshka pyuresi
makaron

Umumiy o'rta ta'lim muassasalarida haqiqiy ovqatlanishning sifatli va miqdoriy foydasini baholash uchun foydalanish mumkin:

taxminan 2 haftalik menyu
* brakeraj jurnali
sog'liqni saqlash jurnali
gazetalar

Bolaning dietasida har kuni quyidagi mahsulotlarning kunlik normasini kiritish kerak:

* non
baliq
hububot
o'simlik yog'i
Tayyor ovqatlarni s-vitamin bilan boyitishda askorbin kislotasi 6-11 yoshdagi bolalar uchun har bir bola uchun _ _ _ mg miqdorida qo'llaniladi.
*60
40
30
25

Bolaning o'sishi bilan:

* oziqlanishning ko'pligi kamayadi
oziq-ovqat bilan oziq-ovqat taqsimotining bir xilligi kamayadi
asosiy oziq moddalar iste'mol normalari ortadi
asosiy moddalarni iste'mol qilish normalari kamayadi

Bolalar va o'smirlardagi metabolizmning xususiyatlari:

asosiy almashinuvning eng kichik intensivligi
* asosiy almashinuvning eng yuqori intensivligi
nisbatan past energiya sarfi
katabolik jarayonlarning ustunligi

Oziqlanishning miqdoriy etarliligini baholash uchun bolaning kunlik energiya sarfi aniqlanadi:

o'sish jarayonlarida energiya iste'moli
* asosiy almashish uchun energiya iste'moli
birja jarayoni uchun energiya iste'moli
jismoniy rivojlanish uchun energiya iste'moli
Hozirgi bosqichda mamlakatimizda bolalar va o'smirlarni boqish uchun xos bo'lgan buzilishlarga quyidagilar kiradi:
*ko'p to'yinmagan yog'li kislotalarning etishmasligi
hayvon yog'larining etishmasligi
uglevodlar etishmasligi
ortiqcha xun tolasi

Umumiy ta'lim muassasalarini loyihalashtirishda ovqatlanish shartlari ta'minlanadi:

guruh xujayrasining bir qismi sifatida bufer-moekning etarli maydoni va sanitariya-texnik uskunalari
guruh hujayrasida oshxona yoki kub mavjudligi
er uchastkasining etarliligi
* ovqatlanish xonasida etarli maydon va o'rindiqlar soni

Umumta'lim maktablari o'quvchilarining ovqatlanishida ulardan foydalanish taqiqlanadi:

osh
kompot, kletchlar
*krem keki
çörekler, Pasturriza sut

Uyushgan bolalar jamoalarining ovqatlanishida eng ko'p uchraydigan kamchiliklar quyidagilardir

hayvonlarning ortiqcha oqsillari
* polivitamin etishmovchiligi temir tanqisligi bilan birga
ortiqcha o'simlik yog'lar
ortiqcha xun tolasi

Bolalar va o'smirlar uchun oqsillarning eng muhim vazifalari quyidagilardir

* plastik
energiya
pektin manbai
vitamin PP manbai

Oziq-ovqat va oziq-ovqat xavfsizligini ta'minlash va oziq-ovqat va oziq-ovqat xavfsizligini ta'minlash fani:

valeologiya;
ekologiya;
tibbiy profilaktika;
*oziq-ovqat gigienasi.

Oziqlanish holati-integral indikator:

* oziqlanishning miqdoriy va sifatli tomonlari;
insonning ruhiy holati;
bir guruh odamlarning ijtimoiy mavqei;
ovqatlanish kasalliklarining chastotasi.

Premorbid oziqlanish holati xarakterlanadi:

Tactile va og'riq sezuvchanligini buzilishi;
*yuqori tuyadi;
asosiy fiziologik tizimlarning funktsiyasini yaxshilash;
umumiy qarshilikni oshirish.

Oziqlanish holatini aniqlash amalga oshiriladi:

*3 bosqichda;
4 bosqichda;
5 bosqichda;
6 bosqichda.

Ratsional ovqatlanish-bu:

kasallikning takrorlanishini oldini olishga qaratilgan bemorning ovqatlanishi;
* ovqatlanish kasalliklari paydo bo'lishining oldini olish uchun oziq-ovqatning o'ziga xos ta'siriga asoslangan sog'lom odamning ovqatlanishi;
ayniqsa, zararli mehnat sharoitida ishlaydigan ishchilarni oziqlantirish;
ekologik jihatdan noqulay bo'lgan hududlar aholisini oziqlantirish;

Oziq-ovqat mahsuloti-bu:

* oziq-ovqatning farmakologik ta'siriga asoslangan kasal odamning ovqatlanishi kasallik bilan buzilgan gomeostazani tiklash uchun;
ayniqsa, zararli mehnat sharoitida ishlaydigan ishchilarni oziqlantirish;
ekologik jihatdan noqulay bo'lgan hududlar aholisini oziqlantirish;
oziq-ovqatning o'ziga xos bo'lmagan ta'siriga asoslangan va oziq-ovqat mahsulotlariga yo'naltirilgan oziq-ovqat
yuqumli bo'lmagan kasalliklarning oldini olish.

Terapevtik va profilaktik ovqatlanish:

kasallikning takrorlanishini oldini olishga qaratilgan bemorning ovqatlanishi
yoki ularni surunkali shaklga o'tkazish;
ovqatlanish kasalliklari oldini olishga qaratilgan;
* ayniqsa, zararli mehnat sharoitlarida ishlaydigan ishchilarni oziqlantirish;
sog'liqni saqlash tashkilotlarida bemorlarni oziqlantirish.

Oziqlanishning fiziologik me'yorlari quyidagilardir:

* tananing energiya sarfini to'liq qoplaydigan ilmiy asoslangan normalar;
oziq-ovqat sifati va xavfsizligini ta'minlash normalari;
oziq-ovqat zahiralarini ta'minlovchi normalar;
aholining optimal ehtiyojlarini aks ettiruvchi me'yorlar;

Qaysi ta'riflar "parhez ovqatlanish" tushunchasiga mos keladi?

bu salbiy ishlab chiqarishda ishlaydigan sog'lom odamlarning ovqatlanishi
murakkab ekologik sharoitda yashash yoki yashash sharoitlari;
* bu farmakologik ta'sirga asoslangan bemorning ovqatlanishi
kasallik bilan buzilgan gomeostazani tiklashi mumkin bo'lgan oziq-ovqat;
bu oziq - ovqat, ratsionida oziq moddalar muvozanati, makro va mikronutrientlar etishmasligi, zararli ekologik omillar salbiy ta'sirini yanada og'irlashtiradi qobiliyati bilan xarakterlanadi;
bu yuqumli bo'lmagan kasalliklarning rivojlanishi va rivojlanishiga to'sqinlik qiluvchi oziqlanishning o'ziga xos bo'lmagan ta'siriga asoslangan xavf guruhlari bilan bog'liq sog'lom odamlarning profilaktik ovqatlanishidir.

Qaysi ta'riflar "terapevtik va profilaktik ovqatlanish" tushunchasiga mos keladi?

* bu noqulay ishlab chiqarish sharoitida ishlaydigan yoki murakkab ekologik sharoitda yashovchi sog'lom odamlarning ovqatlanishi;
bu kasallik buzilgan gomeostazani tiklashi mumkin bo'lgan oziq-ovqatning farmakologik ta'siriga asoslangan bemorning ovqatlanishi;
bu ovqatlanish ovqatlanish ovqatlanish kasalliklari paydo bo'lishining oldini olish uchun oziq-ovqatning o'ziga xos qobiliyatiga asoslangan sog'lom insondir;
bu oziq - ovqat, ratsionida oziq moddalar muvozanati, makro va mikronutrientlar etishmasligi, zararli ekologik omillar salbiy ta'sirini yanada og'irlashtiradi qobiliyati bilan xarakterlanadi;

Bolani rivojlanishida asosiy ikki biomikroelemetlarni kiriting:

*fosfor, temir
magniy, yod, mis
natriy, kaliy, alyuminiy
kaliy, xlor, fosfor

Allergiyasi bo‘lgan bolaga qanday mahsulotlar mumkin emas?

*tuxum, baliq, kakao
olma, kofe, non, go’sht
salat, choy, sut mahsulotlari
non, sut, apelsin

Maktabda qaysi oziq-ovqat maxsulotlaridan foydalanish mumkin emas:

sho‘rva, tvorogli quymoq
kompot, kotletlar, shirinliklar
*go‘shtli va tvorogli quymoq, shirinliklar, kremli tortlar
perashki, shirinliklar, bulochkalar
bulochkalar, pasterizatsiyalangan sut

Bolaning kundalik energiya sarflanishi nimadan tashkil topgan?

* Shu yosh guruhidagi bola energiya sarflanishi va asosiy modda almashinuvi.
Ovqatning dinamik va maxsus ta’sirini energiya sarflanishi.
Oqsil (energiya), yog’, karbonsuvlar va mineral tuzlarga boy bo’lgan mahsulotlar turi.
Asosiy rejali holatlarni bajarishga va unga asosiy almashinuvnng 10-20% qo’shimcha sarflangan energiya.

Tashkillashtirilgan bolalar muassasalarida ovqatlanishni baholashda qanday usullar qo’llaniladi?

*balans va taomnomani (raskladka) tahlil qilish usullari.
statistik va kimyoviy usullar.
statistik va generallashgar.
muvozanat va statistik usul.

Ratsional ovqatlanish qoidasiga nima kirmaydi?

*ovqatlanish tartibiga qattiq rioya qilish.
ovqatlanishning ratsional oralig’i.
ovqatlanishning sifat va sonining to’g’ri taqsimlanishi.
bolalar ovqatlanishini yuqori darajada boyitish (vitaminlar bilan)

Kuniga 4 mahal ovqatlanganda kaloriyaning to’g’ri kelishini ko’rsating:

* 25%; 35%; 15%; 25%;
15%; 40%; 10%; 35%;
20%; 45%; 10%; 25%;
15%; 45%; 15%; 25%;

Berilayotgan ovqatning harorati qancha bo’lishi kerak?

* 50%
60%
40%
35%

Bolalar ovqatida oqsilning asosiy vazifasi:

*plastik
energetik
boshqarish
energetik, boshqarish

7-10 yoshli bolalarning A vitaminga bo’lgan kunlik ehtiyoji:

*700 ME
600 ME
800 ME
500 ME

1-3 yoshli bolalarning S vitaminga bo’lgan kunlik ehtiyoji:

70 mg
60 mg
*45 mg
90 mg

S vitamini etishmagandagi asosiy klinik ko’rinishlar:

*lab qurib ko’karadi, og’iz burchaklarida yoriq paydo bo’ladi.
gipotermiya, labda qizil chiziqlar paydo bo’ladi.
muskullar kuchsizlanadi, ich qotadi.
lab, burun, quloq ko’karishi, petexiyalar.

Temir moddasining asosiy ahamiyati nimadan iborat?

*har xil tarmoq tizimlarida optimal, funktsional darajadagi vazifalarni ta’minlaydi.
ichki almashinuv jarayonida qatnashadi.
qonning ivish jarayonida qatnashadi.
to’qima qoplamasi va suyak tuzilishini boshqaradi.

1-3 yoshli bolalarning PP vitaminga bo’lgan kunlik ehtiyoji:

*10 mg
60 mg
45 mg
90 mg

4-6 yoshli bolalarning V₂ vitaminga bo’lgan kunlik ehtiyoji:

*1,0 mg
6,0 mg
4,5 mg
9,0 mg