BöLÜM. 1918-1939-cü illərdə beynəlxalq münasibətlər
Yüklə 2,54 Kb. Pdf görüntüsü
|
Nasional-sosialistlər hökumətinin ideoloji siyasəti irqçiliyə əsaslanırdı. Ölkədə nasional-sosialist ideologiyası ilə sıx bağlı olan özünəməxsus qanun doktrinası yaradıldı. Digər faşist rejimlərindən fərqli olaraq nasional-sosialistlərin ideoloji sistemi mövcud dövlət sisteminin möhkəmləndirilməsi və təbliğinə deyil, onun müvəqqəti və məhdud xarakter daşıdığını göstəmıəyə yönələrək cəmiyyətin qarşısında ali məqsəd kimi yeni irqi dünya qaydası yaratmağı qoyurdu. İqtisadi, siyasi, sosial və xarici siyasət sahəsində həyata keçirilən bütün tədbirlər bu məqsədə xidmət edirdi. Cəmiyyət həyatında kollektivin deyil, şəxsin rolu artırıldı. Şəxsiyyət öz mənafeyini qoruyaraq onu cəmiyyətin mənafeləri və millətin ümumi məqsədləri ilə uzlaşdırmalı idi. Xalq hüquqi münasibətlərin və hakimiyyətin ali subyekti hesab edilirdi. Siyasi və sosial hüquqlar yalnız alman xalqına mənsub idi. “Vahid vətən”, “xalqın vahid rəhbəri”, “ümumi düşmən”, “ümumi tarixi tale” və s. şüarlar irəli sürüldü. Maarif və təbliğat naziri olan Y.Hcbbels bu sahədə mühüm rol oynayırdı. Alman xalqının ari irqə mənsub olması müasir ideoloji metodlarla təbliğ edilirdi. Xalqın ixtiyarına çoxlu kitabxanalar verilmişdi. İstirahət və idman geniş yayılmışdı. İncəsənətin inkişafına xüsusi diqqət yetirilirdi. Alman irqinin dünyanın ən saf irqi olduğu geniş təbliğ edilir, iudaizm isə dünyanın taunu hesab olunurdu. 1933-cü ildə millətin sağlamlığını qorumaq haqqında qanun qəbul edildi. Qanuna əsasən sağalmaz və ruhi xəstələr üçün müalicə yerləri tikildi. 1937-ci ildə ölkədə 168 min nəfər belə xəstə var idi. İkinci dünya müharibəsi başladıqda isə yevtanaziya-könüllü ölüm tətbiq edildi. Bu məqsədlə l940-cı ildə xüsusi idarə yaradıldı. Təxminən 75 min alman öz razılığı ilə öldürülmüşdü. 1935- ci ildə vətəndaşlıq haqqında, alman qanı və alman şərəfini qorumaq haqqında qanunlarla hökumət irqçiliyi rəsmi doktrina olaraq qəbul etdi. Nasional-sosialistlər gənclərin tərbiyəsinə xüsusi diqqət 95 verərək Gənc millət, Hitlerçi gənclər, Alman gəncləri ittifaqı. Alman qızları ittifaqı və başqa təşkilatlar yaratmışdılar. Həmin təşkilatlar müxtəlif sahələrlə məşğul olsalar da onlann başlıca məqsədi gəncləri ideoloji və fiziki cəhətdən hazırlamaq idi. Beləliklə, ölkədəki bütün gənclər güclü şəxsiyyətin yaradılmasına xidmət edən vahid ideya-siyasi sistemin nəzarətinə keçmişdi. Ailə-nikah hüququna düzəlişlər edildi. Ailə qurarkən xüsusi sağlamlıq məhkəmələrinin icazəsini almaq tələb olunurdu. Almaniyada yaşayan yəhudilərə qarşı məhdudiyyətlər gücləndirildi. 1936-cı il qanunu ilə yəhudilərə vətəndaşlıq verilməsindən imtina olundu. Almanların onlarla nikaha girmələri qadağan edildi. 6 yaşından başlayaraq yəhudilər ictimai yerlərdə milli paltar geyməli idi. Ölkədə irqi və milli dözümsüzlük yüksək həddə çatmışdı. 1938-ci il noyabrın 7-də mənşəcə yəhudi olan ruhi xəstə Gerşel Qryunşpan Parisdəki alman səfirliyinin katibini öldürdükdən sonra vəziyyət daha da pisləşdi. Noyabrın 9-da yəhudilərə qarşı bütün ölkə ərazisində kütləvi qırğınlar törədildi. Bu, hadisə “büllur gecələr” adını aldı. Kütləvi qırğınlara və təqiblərə məruz qalan yəhudilər Almaniyadan qaçmağa başladılar. 1933-cü ildə Almaniyada yaşayan 500 min yəhudidən bu zaman yalnız 300 mini qalmışdı. Ölkədə qalan yəhudilər 1 mlrd, marka məbləğində irqi təzminat ödəməli idilər. Bütövlükdə nasional- sosialistlərin hakimiyyəti illərində təxminən 6 mln. yəhudi öldürülmüşdü. Yəhudilərin planlı şəkildə öldürülməsi xolokost adını aldı. Nasional-sosialistlər eyni zamanda 22 min qaraçını da məhv etmişdilər. Nasional-sosialistlərin liderləri öz ideologiyalarını faşizmlə qətiyyən eyniləşdirmirdilər. H.HimmIer yazırdı ki, faşizm və nasio- nal-sosializm kəskin şəkildə fərqlənən iki müxtəlif təzahürdür. Onların arasında mənəvi və ideoloji hərəkatlar kimi müqayisə aparmaq olmaz. Y.Hebbels isə göstərirdi ki, faşizm nasional- sosializmə heç nə ilə bənzəmir. Nasional-sosialistlər faşizmə yalnız sol, bolşevik və liberal-demokratik sistemlərə qarşı mübarizədə 96 potensial müttəfiq kimi baxırdılar. Ona görə də nasional-sosialistlər avtoritar istiqamətli cərəyan olan bolşcvizmə nifrət edərək sinfİ mübarizəyə qarşı çıxırdılar. Nasional-sosialistlər ölkədə mülki hüquq sistemini təkmilləşdirdilər. Vətəndaşlıq haqqında qanuna əsasən ölkə əhalisi iki dərəcəyə - vətəndaş və təbəələrə bölündü. Almanlar vətəndaş, digər xalqların nümayəndələri isə təbəə elan edildilər. Bütün sosial və siyasi hüquqlar vətəndaşa verilirdi. Ari xalq dövləti bütün hüquq sisteminə tətbiq edilmişdi. Vətəndaş hüquqi münasibətlərin ali subyekti elan olunmuşdu. Cinayət hüququ təkmilləşdirildi. Şəxsiyyətin törətdiyi cinayətlərinə görə deyil, dövləti cinayətlərə görə məsuliyyəti ağırlaşdırıldı. Dövləti cinayətlərin dərəcələri genişləndirildi. Təkcə dövlətə qarşı cinayət törədənlər deyil, eyni zamanda nasional- sosialist ideyalarına tərəfdar çıxmayanlar xalq düşməni hesab edilirdilər. Vəzifəli şəxsə qarşı cinayətə görə ölüm hökmü və ya 15 il həbs cəzası nəzərdə tutulurdu. Vəkil sistemi tamamilə dövlətin nəzarətinə keçirilmişdi. 1933-cü ildə dövlət və hökumət əleyhinə olan çıxışlar üzrə cinayətlərə baxmaq üçün xüsusi məhkəmələr yaradıldı. Belə məhkəmələr partiyanın üç üzvündən ibarət olurdu. İşin adi, yoxsa xüsusi məhkəməyə göndərilməsini prokuror müəyyənləşdirirdi. Xüsusi mühüm işlərə baxmaq üçün 1936-cı ildə Xalq Məhkəməsi təsis edildi. Bu məhkəmə mövcud olduğu müddətdə 5 min adama ölüm hökmü kəsmişdi. Nasional-sosialistlərin hakimiyyəti illərində dövlət-siyasi stRikturunun əsasını rəsmi olaraq xalq hakimiyyəti təşkil edirdi. Dövlət həyatı üçün mühüm əhəmiyyət kəsb edən bütün məsələlər plebisit yolu ilə həll olunurdu. Faşist rejimlərindən fərqli olaraq nasional-sosialistlər xalq ruhunu məhv etmək deyil, onu qaldırmaq məqsədi güdürdülər. Başqa ölkələrdəki faşist rejimləri dövlət strukturuna xalq ruhunu total cəmləşdirən vasitə kimi, nasional- sosialistlər isə ona yalnız formal olaraq baxırdılar. Dövlət 97 Yüklə 2,54 Kb. Dostları ilə paylaş:
|