147
“Kichik biznes va xususiy tadbirkorlik yili” bo’yicha qabul
qilinadigan davlat dasturida quyidagi ustuvor yo’nalishlarga alohida e’tibor
qaratish zarur.
1. Kichik biznes va xususiy tadbirkorlik sub’ektlarining huquq va
manfaatlarini himoya qilish. Mavjud normativ – huquqiy bazani tanqidiy
nuqtai nazardan qayta ko’rib chiqish.
2. Kichik biznes va tadbirkorlik faoliyati
uchun yanada qulay muhit
yaratish. Kichik biznes sub’ektlarining energiya, gaz, suv va kanalizatsiya,
issiqlik ta’minoti va shu kabi muxandislik – kommunikatsiya tarmoqlariga
ulanishi yoki ularni qurishda ishtirok etish uchun ruxsat olish tartib
qoidalarini soddalashtirish bo’yicha aniq chora-tadbirlar belgilash.
3. Soliq va boshqa to’lovlar borasida qulaylik va yengilliklar yaratish.
Xo’jalik sub’ektlari uchun yagona soliq to’lovi stavkasini 2011 yildan
boshlab 7 foizdan 6 foizga tushirish.
Qishloq xo’jaligida faoliyat yuritayotgan fermer xo’jaliklari yagona yer
solig’ini to’laydi. Yagona yer solig’ini yilning 1- iyuligacha 20 foiz, 1-
sentyabrga 30 foiz, 1-dekabrga qolgan 50 foiz summani to’lanadi.
Tadbirkor korxonalardan hisoblab chiqilgan soliqqa tortish bazasiga
muvofiq soliq stavkalari quyidagi tarzda belgilanadi :
1) mulkchilikning barcha shaklidagi
korxonalarning daromad
(foyda)lari soliq foiz stavkasi bo’yicha soliqqa tortiladi;
2) videosalonlar, kim oshdi savdolari, kazinolar, pul yutug’i chiqadigan
avtomat o’yinlari, davlatga qarashli bo’lmagan idoralar o’tkazadigan
lotereya o’yinlaridan va ommaviy kontsert-tomosha tadbirlari o’tkazishdan
olinadigan daromadlar 60 foiz stavka bo’yicha soliqqa tortiladi;
3) chet el kapitalining ulushi ustav fondining 30 foizidan kamni tashkil
etgan qo’shma korxonalarning daromadlariga ustav fondida chet el
kapitalining ulushi 30 foizdan ko’p bo’lgan korxonalarning, shuningdek,
chet
el korxonalarining, ularning filiallarining, vakolatxonalarining va
sho’’ba korxonalarining daromadlariga esa 10 foiz stavka bo’yicha soliq
solinadi;
Ustav fondida chet el kapitali bo’lgan qo’shma
korxonalar xorijiy
qatnashchilarining daromadlari chet elga o’tkazilayotganda, basharti,
148
O’zbekiston Respublikasining halqaro shartnomalarida o’zga tartib
belgilanmagan bo’lsa, ularga 15 foiz hajmda soliq solinishi belgilangan.
Daromadlar chet elga o’tkazilayotganda soliq to’lovining summasi
o’tkazilayotgan daromad valyutasida to’lanadi.
4) korxonaning aktsiyalar bo’yicha olingan dividendlaridan tushadigan
daromadiga hamda o’zga korxonalarning ustav fondiga kiritilgan kapitaldan
olingan boshqa daromadlariga 15 foiz stavka bo’yicha
soliqqa tortish
tartiblari belgilangan.
5) savdo korxonalarining daromadlilik darajasiga ko’ra yalpi
daromaddan tabaqalashtirilgan stavkalar bo’yicha soliq Vazirlar
Mahkamasining “Savdo korxonalari va tashkilotlarini soliqqa tortishdagi
ayrim o’zgarishlar to’g’risida”gi Qarorida (1994 yil 16 mart, 138 - sonli)
ko’rsatilgan 1 - jadvalga muvofiq joriy etish
tadbirlari belgilangan va
amalda qo’llanilmoqda.
6) qishloq xo’jaligi bilan mashg’ul dehqon-fermer xo’jaliklarining
foydasidan olinadigan soliq to’lovlarining stavkalari ularning rentabellik
darajasiga uzviy bog’liq ravishda belgilanadi. Xo’jalikning rentabellik
darajasi 25 foizgacha bo’lsa 3 foizga, 25 foiz va undan ortiq bo’lsa 20 foiz
soliq stavkalari olinadi.
Aktsiz tovarni aktsiz solig’i summasini va sotish narxini aniqlashga
doir quyidagi misolni keltiramiz (raqamlar shartli):
(mahsulot birligiga)
1. Korxonaning ulgurji narxi 40-00
2. Sotish narxiga aktsiz solig’i stavkasi (foiz) 50
3. Sotish narxi (aktsizni hisobga olganda),
so’mlarda:
1 катор 100 4000
80 00
100 - 2 катор 50
4. Aktsiz solig’i summasi, so’mlarda
(3 qator - 1 qator), yoki:
3 катор 2 катор
40 00
100
Dostları ilə paylaş: