Çağdaş dünya ədəbiyyatı. Bədii nəsr. Romanlar
Yüklə 7,81 Mb. Pdf görüntüsü
|
“Çağdaş dünya ədəbiyyatı. Bədii nəsr. Romanlar. Povestlər”.
Ə
Yeni Yazarlar və Sənətçilər Qurumu – www.kitabxana.net – Milli Virtual Kitabxana 59
bağlıda saxlayarıq. Biz hər dəfə cavab veririk ki, bu böhtandır, müxalifətin murdar uydurmasıdır, ancaq valideynlər heç cür sakitləşmirlər. Hətta bir dəfə, qiyam qaldırıb kazarmaların birinə soxulmaq istədilər, iş o yerə gəlib çatdı ki, onları minomyot atəşiylə geri oturtmalı olduq. Qan su yerinə axırdı, mənim generalım, əsl gülləbaran idi, lakin biz belə xırda işlərə görə sizi narahat eləmək istəmirdik. Uşaqlar həqiqətən də qala zirzəmisində bağlıda saxlanılır. Əlbəttə ki, onlar üçün hər cür şərait yaradılıb, özlərini gümrah hiss edirlər, lakin məsələ burasındadır ki, artıq orda iki minə qədər uşaq yığılıb, indi bilmirik, bu məsələni nə cür həll eləyək ki, nə şiş yansın, nə kabab, mənim generalım!» Uduzma olmayan lotereya oyunu üsulu qeyri-iradi bir fəhmlə - üzərində rəqəmlər qeyd edilmiş bilyard şarları şəklində tapılmışdı. İdeya, dahiyanə dərəcədə sadə idi, elə sadə idi ki, onun həyata keçirilməsini yubandırmaq olmazdı – odu ki, ümummilli lotereya günü elan edildi. Hələ gün günortaya çatmamış, qızmar istiyə baxmayaraq, bəxtini sınamağa can atan, lotereyanın nəcib təşkilatçısına alqış söyləyən çoxminlik izdiham, de Armas meydanına toplaşmışdı; musiqiçilər və kəndirbazlar axışıb gəlmişdilər, ticarət köşkləri təşkil edilmişdi, fritanqi – istiot və balqabaqla birgə qızardılmış pomidor satan alverçilər camaatın arasıyla o baş-bu başa vurnuxur, Nuh əyyamından qalma ruletka və bileti, oyunçunun əvəzinə hansısa qoturun biri çıxardığı lotereya kimi bəsit oyunları oynayırdılar – bütün bu anoxronik fırıldaqlar, yoxa çıxmış dünyadan qalan qəlpələri, nəhəng çərxi-fələyin tör-töküntüsü hesabına ondan növbəti ilğım payı qoparmaq cəhdi idi. Budur, günorta saat üçdə lotereyanın oynanıldığı taxta meydançaya, hələ yeddi yaşına çatmamış, oyunun ədalətli keçirilməsinə şübhə qalmasın deyə, tamaşaçıların özləri tərəfindən seçilmiş üç uşaq qalxdı, hər uşağın əlində, içində bilyard kürəcikləri olan torba və bu müxtəlif rəngli torbaların hər birində, xüsusi nəzarətçilərin təsdiq etdiyi, sıfırdan nömrələnmiş on bilyard kürəciyi vardı. Diqqət, xanımlar və cənablar! Hər uşaq, gözüyumulu vəziyyətdə torbadan bir ədəd kürəcik çıxaracaq. Uşaqlar ilk əvvəl əllərində tutduqları göy torbadan, sonra qırmızı torbadan, daha sonra sarı torbadan kürə çıxardılar. Üç uşaq bir-birinin ardınca əlini torbaya salıb, kürəcikləri bir-bir əlləşdirir və əlhavasına, nisbətən soyuq olanı çıxarırdılar… bu barədə onlara qabaqcadan göstəriş verilmişdi. Hər torbada bir kürəcik, qalanlarına nisbətən ona görə soyuq olurdu ki, onu bir neçə gün buzlu suda saxlayırdılar. Beləliklə, uşaqlardan hər biri öz torbasından bir kürəcik çıxarıb camaata göstərir, kürəciyin üstündəki rəqəmi elan edir və elan edilmiş üç nömrə xoş təsadüf üzündən prezidentin biletində göstərilmiş rəqəmlərə tam uyğun gəlirdi. «Bizim də heç ağlımıza gəlmirdi ki, axı, uşaqlar bunu başqalarına danışa bilərlər?!.» Belə bir təhlükənin olduğunu anlayandan sonra onları qapalı yerdə saxlamaqdan savayı əlacımız qalmadı. Əvvəlcə üçünü, sonra dördünü, sonra beşini; sonra uşaqların sayı artıb iyirmi oldu və beləcə, çoxala-çoxala getdi, mənim generalım!» O, kələfin ucundan tutmuşdu, odu ki, yavərini, hər şeyi olduğu kimi açıb söyləməyə məcbur elədi və belə məlum oldu ki, lotereya fırıldağında ordu və donanma zabitlərinin hamısının əli var, öyrəndi ki, uşaqların ilk beş-on nəfəri ata-analarının razılığıyla meydançaya qalxırmışmışlar və uşaqlara, məhz hansı kürəciyin çıxarılması lazım olduğunu həmin bu valideynlər, lotereya oyununun gedişatına «züy tuta-tuta» öyrədibmişlər. Lakin sonrakı oyunlarda, kyrəcikləri çıxaran uşaqları bu fırıldağa, zor və hədə gücünə məcbur edibmişlər. Burada artıq valideynlərin razılığı tələb olunmurdu, çünki belə şaiyə gəzirdi ki, meydançaya bircə dəfə çıxan uşaqlar bir daha öz ailələrinə qayıtmır, izsiz-soraqsız yoxa çıxırlar. Növbəti lotereya oyununun keçirilməsi üçün tələb olunan uşaqları tapmaq məqsədilə xüsusi hücum dəstələri təşkil edilərək, gecələrlə evlərə soxulmağa, valideynlər isə uşaqlarını, bildikləri, bacardıqları kimi gizləməyə çalışırdılar. Xüsusi təyinatlı qoşunlar, de Armas meydanını, ona təqdim edildiyi kimi, heç də ictimai emosiyaları tənzimləməkdən ötrü yox, heyvan sürüsü kimi qabağa təpilən insan kütlələrinin qabağını saxlamaq üçün mühasirəyə almışdı. Dövlət məmurları, yaranmış bu münaqişədə vasitəçilik etmək məqsədilə prezidentin qəbuluna düşmək istəyən diplomatları, ən müxtəlif, özü də sarsaq bəhanələrlə tovlayırlar. Onun, qəribədən də qəribə xəstəlikləri barədə köhnə nağıllar isə, yenidən işə salınır. Məmurların bir hissəsi deyir ki, bəs prezidenti yuxusuzluq əldən salıb, çünki biçarə, yalnız ayaq üstə yata bilir, çünki onun fəqərə sütununda, iquana kərtənkələsinin bel sümüyü kimi diş-diş sümük daraq əmələ gəlib, o biri hissəsi bundan da sarsaq bəhanə gətirirdi: prezident sizi ona görə qəbul edə bilməz ki, qarnından “Çağdaş dünya ədəbiyyatı. Bədii nəsr. Romanlar. Povestlər”.
Ə
Yeni Yazarlar və Sənətçilər Qurumu – www.kitabxana.net – Milli Virtual Kitabxana 60
əziyyət çəkir, çünki zati-ailələrinin içində qurbağalar əmələ gəlib. Onlar, ona, uşaqları azad etmək barədə vurulan etiraz teleqramlarının, xahişlərin bircəciyini belə göstərmirdilər, halbuki belə teleqram və xahişlər dünyanın hər yerindən axıb gəlirdi. Hətta Roma papasından gələn teleqramı da ondan gizlətmişdilər, bu teleqramda Roma papası günahsız körpələrin acı taleyi ilə bağlı öz apostol kədərini bildirirdi. Həbsxanalar, qiyama qalxmış valideynlərlə ağzınacan dolu idi, növbəti lotereya oyununu keçirmək üçün bircə uşaq da tapmaq mümkün deyildi. – «Lənət şeytana, biz çox pis ilişmişik, mənim generalım!» Lakin o, ayaqları altında açılan uçurumun bütün dərinliyini, qəsrin içəri həyətindəki sallaqxanada sürü kimi bir yerə toplaşmış zavallı uşaqları görəndən sonra hiss elədi, yüzlərlə uşağın, həmin o dəhşətli gecədən sonra zirzəmidən çıxıb, neçə ayın qaranlıq zülmətinə öyrəşmiş gözləri günəş işığından tutula-tutula, sərsəm çəpişlər tək, hara gəldi, qaçışdığını görəndə anladı. Onlar işıqda azmışdılar, sayca çox olsalar da, həm də elə bir vəhdət təşkil edirdilər ki, o, bu uşaqların hər birini ayrı-ayrılıqda yox, iki minə qədər müxtəlif uşaq kimi yox, min sifətli, nəhəng heyvan kimi gördü… onlardan, yanıq yun və nəcis iyi gəlirdi, onlar, yeraltı sular kimi uğuldayırdı. Bu heyvanı, dərhal məhv edilməkdən, məhz onun min sifətli olması qorudu, çünki bu saysız-hesabsız həyatların hamısını, yer üzünü lərzəyə salmadan qırmaq mümkün olan məsələ deyildi. - «Heç nə eləmək mümkün deyil, lənət şeytana!» Lakin nə isə eləmək lazım idi və o, ali komandalığın üzvlərinin hamısını yanına çağırtdırdı, onlar, onun qarşısında dayandılar – zahirən cəsur və zəhmli on dörd nəfər hərbi komandan və sərkərdə dəhşətli qorxu içində olsalar da, cəsur və zəhmli görünməkdən savayı əllərindən ayrı bir iş gəlmədi. O, hərbiçilərin hər birinin gözünün içinə zilləndi və gördü ki, onlar əlbir, o isə təkdir. Bunu görəndən sonra başını dik tutub qətiyyətli səslə onları, hərbi qüvvələrin namuslu adı və şərəfi şübhə altına alındığı bir zamanda hədsiz zəruri olan birliyə çağırdı. O, qətiyyətlə bildirdi ki, öz sərkərdələrinin təqsirsiz olduğuna zərrə qədər şübhə etmir və yumruqlarını sıxaraq, masanın üstünə qoydu, bununla da nagümanlığını, bütün vücudunu sarmış titrəməni gizləyə bildi. O, hərbçilərə, öz postlarında qalmalarını, vəzifə borclarını, həmişəki səy və qeyrətlə yerinə yetirmələrini, öz nüfuzlarını itirməkdən qorxmamalarını əmr etdi: «hesab edin ki, heç nə olmayıb, senyorlar, iclas bağlı elan olunur, hər şeyə görə mən cavabdehəm!» Bundan sonra uşaqları qaladan çıxarıb furqonlara yüklədilər və gecənin zülmət qaranlığında, ölkənin ucqar, kimsəsiz bir əyalətinə göndərdilər… ertəsi gün isə o, təntənəli sürətdə rəsmi bəyanat verərək bildirildi ki, guya ordu tərəfindən bağlıda saxlanılan uşaqlar barədəki bütün söhbətlər həyasız bir yalandır, hökumət heç kəsi – nə uşaqları, nə də, hər kim olur-olsun, həbsdə saxlamır, ümumiyyətlə, ölkədə bir nəfər belə olsun, məhbus yoxdur, dustaqxanalar bomboşdur, kütləvi həbslər barədəki söz-söhbət isə, xalqın vətənpərvərlik ruhunu sasıtmaq istəyən mürtədlərin iyrənc uydurmalarıdır - ölkəmizin qapıları həqiqəti öyrənmək istəyənlərin hamısının üzünə açıqdır, buyurub gələ bilərlər! Bu çağırışa cavab olaraq, ölkəyə Millətlər Birliyinin komissiyası təşrif buyurdu və burnunu soxmadığı deşik qoymadan, hər yeri ələk-vələk elədi, dindirmək istədiyini dindirdi, hər şeyi bütün təfsilatı və təfərrüatıyla saf-çürük elədi, axtarışlar apradı, hətta Bendisyon Alvaradonu da sorğu-suala çəkdi, arvad sonralar çox təəccüblənirdi: «Caducərlərə oxşayan o qanmazlar kim idi?.. Evə soxulub, iki min uşağı çarpayıların altında, sap qutusunda, az qala fırça qablarında axtarmağa başladılar!» Axırda komissiya əmin oldu ki, həqiqətən də məmləkətdə dustaqxanalar bağlıdır, hər yerdə qayda-qanun hökm sürür, bilərəkdən, ya bilməyərəkdən, qəsdli, ya qəsdsiz şəkildə insan hüquqlarının və humanizm prinsiplərinin pozulmasına, yaxud nə vaxtsa pozulduğuna dair heç bir dəlil-sübut yoxdur. «Rahat yatın, general! Sağlıqla qalın!» O, pəncərənin qabağında dayanmışdı, komissiyanı geriyə aparan gəminin, körpüdən aralanmağına tamaşa edirdi, onlara işləməli yaylığını yelləyə-yelləyə ürəyində: «Əlvida, əziz kütbeyinlər, sizə sakit dəniz və uğurlu yol, xoş getdiniz!» - deyirdi. Sonra köks dolusu nəfəs dərdi: «Vəssalam, bu həngamə də belə bitdi!» Lakin general Rodriqo de Aqilar bilirdi ki, həngamə hələ bitməyib: «Uşaqlar ki, qalıb, mənim generalım!» O, əliylə alnını şappıldatdı: «Lənət şeytana, uşaqlar tamam yadımdan çıxmışdı. Doğrudan da, indi bu uşaqları neyləyək?..» Bu cansıxıcı vəziyyətdən, müvəqqəti də olsa, qurtulmaq üçün göstəriş verdi ki, uşaqları, gizlədikləri meşədən çıxarıb, daim yağışlar yağan, küləksiz vilayətlərə göndərsinlər, çünki külək əsməsi xatalı məsələdi, uşaq səslərini kimlərinsə qulağına çatdıra bilər, əmr elədi ki, Yüklə 7,81 Mb. Dostları ilə paylaş:
|