“Çağdaş dünya ədəbiyyatı. Bədii nəsr. Romanlar. Povestlər”.
Ə
dəbi-kulturoloji tərcümə e-Antologiyası
Yeni Yazarlar və Sənətçilər Qurumu
–
www.kitabxana.net
–
Milli Virtual Kitabxana
142
könüllü təmir işləri ilə məşğul olmaq lazım gəlirdi. "Qələbə" binası köhnə tikililərdən idi. 1930-
cu ildə, ya da təxminən ona yaxın dövrdə inşa edilmişdi. Artıq sökülüb dağılırdı. Tez-tez
tavandan və divarlardan suvaq parçaları qopub yerə tökülürdü, bərk şaxta olan kimi borular
partlayırdı, dam axıdırdı. Qar yağanda istilik sistemi qənaət məqsədi ilə tamam söndürülmədiyi
vaxtlarda yalnız yarı gücü ilə işləyirdi. Öz imkanın daxilində olmayan təmir üçün çoxsaylı
rəhbər komissiyaların sərəncamı tələb edilirdi. Onlar isə adicə bir pəncərə çərçivəsinin
dəyişdirilməsi ilə bağlı azı iki il yazışma aparırdılar.
- Əlbəttə, əgər Tom evdə olsaydı,-qadın ardınca gələ-gələ mızıldanırdı.
Parsonsların mənzili onunkundan böyük idi. Buradakı miskinlik isə bir başqa cür idi. Otaqdakı
əşyaların hamısı əzilib-didilmiş, tapdanmış vəziyyətdə idi. Sanki hər şey az öncə burada meydan
sulayan böyük və qəzəbli bir heyvanın ağzından çıxmış, tapdağı altında qalmışdı. Döşəməyə
idman avadanlığı-xokkey ağacları, boks əlcəkləri, boşalmş futbol topu, cırıq mayka, astarı üzünə
çevrilmiş, tər iyi verən bir cüt şort səpələnmişdi. Masanın üstündə çirkli qab-qacaqla birlikdə
əzik-üzük dəftərlər gözə dəyirdi. Divardan Gənclər Ittifaqının və Kəşfiyyatçıların qırmızı
bayraqları, Böyük Qardaşın iri plakatı asılmışdı. Bütün binada olduğu kimi, burada da havaya
burunlarının çoxdan öyrəşdiyi bişmiş kələm qoxusu hopmuşdu. Həm də Parsonsların mənzilində
kələm qoxusu başqa bir üfunətlə-tünd tər qoxusu ilə qarışmışdı. Səbəbini bilməsən də nəfəs alan
kimi kəskin tər iyini indi özü evdə olmayan şəxsin hər yerə hopdurduğunun fərqinə varırdın.
Qonşu otaqda kimsə hələ də teleekrandan eşidilməkdə olan hərbi marşı darağın və tualet
kağızının köməyi ilə yamsılamağa çalışırdı.
- Uşaqlardır, - missis Parsons qonşu otağın qapısına qorxa-qorxa baxıb dilləndi,- Bu gün evdən
çıxmayıblar. Yenə də həmişəki kimi...
Qadında sözünü yarımçıq qoymaq şakəri vardı. Mətbəxdəki qab yuyulan yer ağzına qədər bişmiş
kələmdən də pis iy verən çirkli, yaşılımtıl yaxantı ilə dolmuşdu. Uinston dizi üstə çöküb borunun
birləşən yerinə baxdı. Fiziki işi heç sevmirdi. Aşağı əyilməkdən isə lap zəhləsi gedirdi. Çünki
ardınca onu mütləq öskürək tuturdu. Missis Parsons köməksiz vəziyyətdə dayanıb baxırdı.
-Əlbəttə, Tom evdə olsaydı, iki dəqiqəyə hər şeyi yoluna qoyardı,-deyə qadın yenə danışmağa
başladı.-Belə işləri sevir. Əli işə yaxşı yatır. Tomun...
Tom Parsons onunla birlikdə Həqiqət Nazirliyində işləyirdi. Çox gombul, amma cəld adam idi.
Heyrətamiz səfehliyi ilə seçilirdi. Gic entuziazma qapılmışdı. Partiyanın stabilliyini təmin etməli
olan Fikir Polisindən də ürəklə, ən başlıcası isə, könüllü şəkildə özünü ən ağır işlərin altına
verirdi. Onu otuz beş yaşında Gənclər Ittifaqının sıralarından güclə uzaqlaşdırmışdılar. Gənclər
Ittifaqına gələnə qədər isə Kəşfiyyatçılar sırasında vaxtından bir il artıq qalmağı bacarmışdı.
Nazirlikdə xüsusi əqli qabiliyyət tələb etməyən kiçik vəzifə tuturdu. Eyni zamanda Idman
Komitəsinin, habelə turist yürüşlərinin, kortəbii nümayişlərin, qənaət kampaniyalarının və digər
könüllü tədbirlərin təşkili ilə məşğul olan bütün digər komitələrin ən fəal üzvü idi. Qəlyanını
tüstülədərək təvazökar qürurla dörd il ərzində hər axşam Ictimai Mərkəzdə keçirilən tədbirlərdən
birini də buraxmadığından danışırdı. Boşa çıxmış səylərlə dolu həyatının ayrılmaz yol yoldaşı
olan kəskin tər iyi ayaq basdığı hər yerdə onu müşayiət edirdi. Hətta özü çıxıb gedəndən sonra da
iy Parsonsun az əvvəl olduğu yerə hopub qalırdı.
- Sizdə qayka açarı yoxdur ki? - Uinston borunun birləşdiyi yerə bir də baxıb soruşdu.
- Qayka açarı? - gözləri önündə elə bil qəflətən heydən düşən missis Parsons təkrarladı. - Düzü,
heç bilmirəm. Bəlkə uşaqlar...
Ayaq tappıltıları və dodaq qarmonu kimi istifadə olunan darağın səsi eşidildi. Uşaqlar otağa
girdilər. Missis Parsons açarı gətirmişdi. Uinston suyu açıb buraxdı, borunun dirsəyindən iyrənə-
“Çağdaş dünya ədəbiyyatı. Bədii nəsr. Romanlar. Povestlər”.
Ə
dəbi-kulturoloji tərcümə e-Antologiyası
Yeni Yazarlar və Sənətçilər Qurumu
–
www.kitabxana.net
–
Milli Virtual Kitabxana
143
iyrənə bir çəngə tük çıxardı. Sonra barmaqlarını krandan axan soyuq suyun altında bacardığı
qədər bərk-bərk yuyub o biri otağa keçdi.
- Əllər yuxarı! - kimsə arxadan vəhşi səslə qışqırdı.
Onu oyuncaq tapança ilə hədəfə götürmüş doqquz-on yaşlarında qəşəng oğlan uşağı sürünüb
masanın altından çıxdı. Özündən iki yaş kiçik bacısı da əlindəki kiçik ağac parçası ilə qardaşını
yamsılayırdı. Ikisi də Kəşfiyyatçı uniforması sayılan göy rəngli qısa şort, boz köynək geymiş,
boyunlarına qırmızı dəsmal bağlamışdılar. Uinston istəyinin xilafına da olsa, əllərini yuxarı
qaldırdı. Oğlanın özünü aparmasında elə aşkar qəddarlıq vardı ki, bütün bu hərəkətləri uşaq
oyunu adlandırmaq çətin idi.
- Sən satqınsan! - Oğlan qışqırmağa başladı. - Sən fikir cinayətkarısan. Avrasiya casususan. Səni
güllələyəcəm! Buxara çevirəcəm. Duz mədənlərinə göndərəcəm!
Qəflətən ikisi də "Satqın!","Fikir cinayətkarı!"-deyə qışqırışaraq Uinstonun ətrafında atılıb-
düşməyə başladılar. Qız qardaşının hər bir hərəkətini təqlid eləməyə çalışırdı. Davranışları
hələlik bir az çəkingən görünən, amma tezliklə həqiqi adamyeyənə çevriləcək pələng balalarının
oyununa bənzəyirdi. Oğlanın baxışlarından qarşısına hansısa pis məqsəd qoymuş adamın
amansızlığı sezilirdi. Deyəsən, Uinstonu ya oyuncaq tapançası ilə vurmaq, ya da təpikləmək
istəyirdi. Fikirləşdi ki, bir müddət sonra balaca bu işlərin öhdəsindən əla gələcək. Sadəcə, bir az
da böyüməyi lazımdır. Hələ yaxşı ki, indi əlində tutduğu tapança həqiqi deyil...
Missis Parsonsun baxışları qorxu içərisində gah Uinstondan uşaqlara, gah da əksinə çevrilirdi.
Bu otaq daha işıqlı idi. Uinston maraq içində qadının üzünə baxıb bayaqkı zənnində
yanılmadığına inandı. Sifətindəki qırışların arasına həqiqətən də toz dolmuşdu.
- Yaman səs-küy salırlar, - missis Parsons dilləndi. - Bu gün edama baxmağa gedə
bilmədiklərindən belə hirsləniblər. Mənim aparmağa vaxtım yoxdur. Tom isə hələ işdən
qayıtmayıb.
- Niyə gedib dar ağacından asılanlara baxa bilmədik? - deyə oğlan qulaqbatırıcı səslə qışqırdı.
- Mən də asılanlara baxmaq istəyirəm! Mən də asılanlara baxmaq istəyirəm!- ətrafda atılıb-düşən
qız da tutuquşu kimi qardaşının ardınca təkrarlayırdı.
Uinston hərbi cinayətlərdə təqsirləndirilən Avrasiya əsirlərinin bu axşam Parkda edam
ediləcəklərini xatırladı. Təxminən ayda bir dəfə camaata belə tamaşalar göstərirdilər. Edam
mərasimləri populyarlıq qazanmışdı. Uşaqlar bu mərasimə baxmaq üçün xüsusən bərk
canfəşanlıq edirdilər. Uinston missis Parsonsla sağollaşıb qapıya tərəf yönəldi. Koridorla beş-altı
addım getməmişdi ki, boynunun ardında yandırıcı ağrı hiss etdi. Elə bil ətinə qızardılmış məftil
basmışdılar. Geriyə çevriləndə missis Parsonsun oğlunu zorla dartıb otağa saldığını, uşağın isə
əlindəki quşatanı cibinə soxduğunu gördü.
- Qoldsteyn! - deyə qapı örtülməmiş uşaq qışqırdı. Bu anda Uinstonu hər şeydən çox missis
Parsonsun boz sifətinə həkk olunmuş dilsiz qorxu hissi heyrətləndirdi.
Otağına qayıdıb cəld teleekranın önündən sivişdi, boynunu ovuşdura-ovuşdura keçib masanın
arxasında əyləşdi. Daha musiqi verilmirdi. Əvəzində əsəbi hərbçi səsi xüsusi həvəslə Islandiya
ilə Farer adaları arasında lövbər salmış yeni Üzən Qalanın təchiz edildiyi silahlar haqqında
danışırdı.
"Belə uşaqlarla bu zavallı qadının aqibəti faciə ilə qurtaracaq" - Uinston missis Parsons haqqında
düşünməyə başladı. - Bir, uzağı iki ildən sonra analarını ideya səbatsızlığında suçlamaq üçün
gecə-gündüz onu güdəcəklər. Indiki dövrdə bütün uşaqlar dəhşətdirlər. Ən pisi isə budur ki,
Kəşfiyyatçılar dərnəyi kimi təşkilatların köməyi ilə onları sistemli şəkildə ipə-sapa yatmayan