Çağdaş dünya ədəbiyyatı. Bədii nəsr. Romanlar
Yüklə 7,81 Mb. Pdf görüntüsü
|
“Çağdaş dünya ədəbiyyatı. Bədii nəsr. Romanlar. Povestlər”.
Ə
Yeni Yazarlar və Sənətçilər Qurumu – www.kitabxana.net – Milli Virtual Kitabxana 136
dolduğu üçün qəflətən batır o dənizin təkində görünməz olanda tamaşaçılar gülməkdən özlərini saxlaya bilmirdilər. sonra içi uşaqlarla dolu xilasedici qayıq və onun başı üzərində fırlanan helikopter qayığın burun tərəfində orta yaşlı qadın oturmuşdu yəhudiyə bənzəyirdi qucağında isə təxminən üç yaşlı oğlan uşağı vardı. uşaq qorxudan çığırıb ağlayır başını qadının döşləri arasında gizlətməyə çalışırdı. elə bil təzədən anasının bətninə qayıtmaq istəyirdi qadın isə onu sakitləşdirir özü qorxudan gömgöy göyərsə də daim əllərini sipər edib uşağı qoruyurdu. əllərini uşağının üstündə elə tuturdu ki sanki bu yolla onu güllələrdən qoruya biləcək. sonra helikopterdən onların üstünə iyirmi kiloqramlıq bomba atdılar. dəhşətli partlayış, qayıq param-parça oldu sonra əla bir kadr qopmuş uşaq əlləri düz yuxarı, göyə tərəf uçur helikopterin burun tərəfində quraşdırılmış kamera əlin uçuşunu izləyir partiya üzvlərinin oturduqları sıralardan gurultulu alqış səsləri eşidildi zalın prollar oturan tərəfindən isə bir qadın ayaqlarını yerə çırparaq səs-küy saldı. dedi ki belə səhnələri uşaqların yanında göstərmək olmaz dedi ki bu heç yerə yazılası şey deyil uşaqlara göstərməyə haqları yoxdur polislər gəlib onu zaldan çıxarana qədər səs-küy saldı düşünmürəm ki ona bir şey eləsinlər prolların danışığına heç kim fikir vermir bu da tipik prol reaksiyası idi onlar heç vaxt... Əlləri ağrıdığından yazmağı dayandırdı. Bütün bu cəfəngiyyatı qeyd kitabçasına nə üçün köçürdüyünü özü də bilmirdi. Amma maraqlı idi: qələm kağızın üstündə hərəkət etdikcə, onun yaddağında tamam başqa hadisə canlanırdı. Həm də elə dəqiq, görümlü lövhələrlə canlanırdı ki, lap bu dəqiqə götür yaz... Birdən başa düşdü ki, məhz həmin hadisəyə görə tələsik evə qayıdıb və gündəlik tutmaq qərarına gəlib. Hadisə bu gün səhər nazirlikdə baş vermişdi. Əgər belə müəmmalı hadisəyə "baş vermişdi" demək mümkünsə... Saat 11-ə yaxın idi. Uinstonun işlədiyi Sənədləşdirmə Departamentinin işçiləri kreslolarını kabinələrindən çıxarıb zalın ortasına, böyük teleekranın qarşısına düzürdülər. Bir az sonra Nifrət İkidəqiqəliyi başlayacaqdı. Uinston orta sıralardakı yerini tutmaq istəyirdi ki, sifətdən tanıdığı, amma heç vaxt təmasda olmadığı iki nəfərin də gözlənilmədən zala gəldiklərini gördü. Biri dəhlizdə tez-tez rastlaşdığı qız idi. Adını bilmirdi, ancaq Ədəbiyyat Departamentində işlədiyindən xəbəri vardı. Onu bəzən əlləri yağa bulaşmış halda, qayka açarları ilə gördüyündən, roman yazan maşınlara texniki xidmət bölməsində çalışdığını düşünürdü. Öz qüvvəsinə inanan adam təsiri bağışlayırdı. 26-27 yaşlarında olardı. Çil basmış sifəti, sıx və qara saçları vardı. İdmançı kimi cəld, sərrast addımlarla yeriyirdi. Belinə bir neçə dəfə doladığı, üzərində Gənclərin Antiseks Liqasının emblemi olan qırmızı qurşaq onsuz da qabarıq olan budlarını daha dolğun nəzərə çarpdırırdı. Uinston qızı gördüyü ilk andan ondan xoşu gəlməmişdi. Səbəbini özü yaxşı bilirdi. Qızın davranış və hərəkətlərindən daim xokkey meydançasının, soyuq suda çimməyin, turist yürüşlərinin, bir sözlə, başdan-başa nizamlı həyat tərzinin ab-havası duyulurdu. Uinston, ümumiyyətlə, qadınları sevmirdi. Cavan, gözəl qızlardan isə heç xoşlanmırdı. Çünki qadınlar, xüsusən də cavan qızlar Partiyanın ən atəşin tərəfdarları idilər. Şüarları hava, su kimi udurdular, könüllü casusluq edir, hər yerə baş vurub mütləq bir nöqsan tapmağa çalışırdılar. Bu qız isə ona başqalarından da təhlükəli görünürdü. Bir dəfə təsadüfən dəhlizdə rastlaşarkən, sanki daxilinə nüfuz etmək istəyirmiş kimi, yanakı nəzərlərlə Uinstona elə diqqətlə baxmışdı ki, bir anlıq canına qorxu düşmüşdü. Beynindən qızın Fikir Polisinin agenti olması fikri keçmişdi. Əslində, ehtimalının həqiqətə qətiyyən uyğun gəlmədiyini özü də bilirdi. Lakin yenə də hər dəfə qızı yaxınlığında görəndə qorxu və düşmənçilik qarışıq qəribə hisslər keçirirdi. İkinci adam isə Daxili Partiyanın üzvü O`Brayen idi. O`Brayenin çox mühüm, əlçatmaz vəzifəsi ilə bağlı Uinstonun yalnız dumanlı təsəvvürləri vardı. Qara uniformalı Daxili Partiya üzvünün yaxınlaşdığını görəndə teleekran qarşısında toplanaşanlar bir anlıq səslərini kəsdilər. O`Brayen yoğun boynu, kobud, məzəli və qəddar sifəti ilə diqqəti çəkən hündürboylu, cantaraq kişi idi. Ilk baxışdan zəhmli görünsə də, ürəyəyatımlı ədaları ilə seçilirdi. Tez-tez eynəyini qaldırıb təzədən burnunun üstündəki yerini rahatlaması xüsusən xoş təsir bağışlayırdı. Bu səciyyəvi hərəkətdə nə
“Çağdaş dünya ədəbiyyatı. Bədii nəsr. Romanlar. Povestlər”.
Ə
Yeni Yazarlar və Sənətçilər Qurumu – www.kitabxana.net – Milli Virtual Kitabxana 137
isə bir centlmenlik sezilirdi. Zərif bir əda ilə ətrafındakılara əlindəki qutudan tütün götürməyi təklif edən XVIII əsr zadəganı – bu cür müqayisələrlə düşünməyi bacaranların O`Brayenlə bağlı ağıllarına gələn ilk fikir belə ola bilərdi. Uzun illər ərzində Uinston onu cəmi-cümlətanı bir neçə dəfə görmüşdü. Amma həmişə naməlum bir hiss onu O`Brayenə tərəf çəkmişdi. Məsələ təkcə Daxili Partiya üzvünün ağır çəkili boksçu görkəmi ilə zərif ədaları arasındakı ziddiyyətdə deyildi. Uinston buna tam əminl olmasa da, O`Brayenin siyasi baxışlarının liberallığından şübhələnirdi. Daha doğrusu, özünü buna inandırmağa çalışırdı. O` Brayenin sifəti adamı belə fikrə düşməyə vadar edirdi. Amma bəlkə də sifətində ehkamlara şübhə yox, sadəcə, ağıl ifadə olunmurdu. Istənilən halda, təklikdə qalmaq və teleekranın hər şeyi görən nəzərlərindən gizlənmək imkanı yaransaydı, o, hər şey barəsində danışmağın mümkün olduğu adam təsiri bağışlayırdı. Uinston heç vaxt ehtimalını həqiqətə uyğunluğunu dəqiqləşdirməyə cəhd göstərməmişdi. Əslində, bunun bir yolu da yox idi. Zaldan keçən O` Brayen saata baxıb vaxtın çatdığını görmüş və deyəsən, Nifrət Ikidəqiqəliyi başa çatana qədər Sənədləşdirmə Departamentində qalmağa qərara vermişdi. Uinstonla eyni sırada, bir kreslo o tərəfdə oturmuşdu. Aradakı boş yeri qonşu kabinədə işləyən balaca boylu, kül rəngli saçları olan qadın tutmuşdu. Qarasaçlı qız onun arxasında oturmuşdu. Bir an sonra divardakı böyük teleekrandan dəhşətli uğultu və cırıltı səsləri eşidildi. Elə bil nəhəng, çarxları heç zaman yağlanmamış bir maşın ekrandan düz zalın içərisinə, tamaşaçıların üstünə gəlirdi. Ətrafı bürümüş səsdən adamın saçları biz-biz olur, dişləri bir-birinə dəyib şaqqıldayırdı. Nifrət başlanmışdı. Həmişə olduğu kimi, ekranda Emmanuel Qoldsteynin-Xalq Düşməninin sifəti göründü. Zalın müxtəlif səmtlərində tamaşaçılar arasından uğultu keçdi. Kül saçlı balacaboy qadın qorxu və nifrətdən əcayib səslə ciyildədi. Xain və satqın Qoldsteyn nə vaxtsa (o qədər uzaq keçmişdə ki, daha heç kəs xatırlamırdı) Partiyanın az qala Böyük Qardaş səviyyəli liderlərindən biri olmuşdu. Sonra əksinqilabi fəaliyyət yolunu tutmuş, nəticədə ölüm cəzasına məhkum edilmişdi. Lakin sirli şəkildə qaçıb aradan çıxa bilmişdi. Nifrət Ikidəqiqəliyinin proqramı günbəgün dəyişilirdi. Əsas hədəf isə həmişə Qoldsteyn olurdu. O, ilk xain, Partiyanın təmizliyinə ləkə vuran ilk yaramaz idi. Partiya əleyhinə yönəlmiş bütün cinayətlər, ziyankarlıq və satqınlıq halları, təxribatlar, yanlış təmayüllər və qorxulu fikirlər birbaşa onun nəzəriyyəsindən qidalanırdı. Indiyə qədər sağ- salamat yaşayırdı, haradasa öz çirkin fəaliyyətini davam etdirirdi. Bəzilərinin fikrincə, okeanın o tayına qaçmış, xarici ağalarının himayəsinə sığınmışdı. Burada, Okeaniyanın özündə gizləndiyi haqda da şaiyələr dolaşırdı. Uinston çətinliklə nəfəs alırdı. Ağrılı hisslərin qəribə qarmaqarışıqlığı ilə üzləşmədən Qoldsteynin sifətinə heç zaman baxa bilmirdi. Boz saçların haləsindəki əti sümüklərinə yapışmış yəhudi sifəti, keçi saqqalına bənzəyən kiçik saqqal-ilk baxdığında ağıllı sifəti vardı. Amma bu sifətdən həm də insanı özündən kənara itələyən bir ifadə oxunurdu. Uzun, gəmirçəkli burnunun düz ucuna düşən gözlüyü üzünün səfeh qocavari ifadəsini daha da gücləndirirdi. Görünüşündən qoyuna oxşayırdı, səsi də elə qoyun mələrtisini xatırladırdı. Həmişəki kimi, Qoldsteyn yenə ağzı köpüklənə-köpüklənə Partiya ehkamlarına qarşı hücuma keçmişdi. Iddiaları o qədər cəfəng və gülünc idi ki, balaca uşaq da onları asanlıqla rədd edə bilərdi. Lakin bununla bərabər, sözləri müəyyən inandırıcılıqdan məhrum olmadığından, tez hissə qapılan, təcrübəsiz adamları təsiri altına sala bilərdi. Qoldsteyn yenə Böyük Qardaşı yamanlayır, Partiyanın aparıcı rolunu inkar edirdi. Avrasiya ilə dərhal sülh sazişi imzalanması tələbini irəli sürürdü. Söz, mətbuat, sərbəst toplaşma və fikir azadlıqlarının təmin olunmasına çağırırdı. Isterik bir səslə inqilaba xəyanət edilməsi haqqda qışqırıb-bağırırdı. Partiya natiqlərinin ənənəvi üslubuna parodiya kimi səslənən tələsik, sözçülüklə dolu nitqlərində Yenidil ünsürlərindən yararlanmağı da unutmurdu. Bəzən hətta adi Partiya üzvünün gündəlik həyatda istifadə etdiyindən də çox Yenidil sözləri işlədirdi. Qoldsteynin cəfəng, hətərən-pətərən iddialarının arxasında hansı qüvvələrin dayandığına şübhə yeri qoymamaq üçün bütün çıxışı boyu ekrandan, başının üstündən ifadəsiz sifətli Avrasiya əsgərləri sonu görünməyən sıx sıralarla addımlayıb keçirdilər. Onlar dəstə-dəstə ekranın Yüklə 7,81 Mb. Dostları ilə paylaş:
|