Çağdaş dünya ədəbiyyatı. Bədii nəsr. Romanlar
Yüklə 7,81 Mb. Pdf görüntüsü
|
“Çağdaş dünya ədəbiyyatı. Bədii nəsr. Romanlar. Povestlər”.
Ə
Yeni Yazarlar və Sənətçilər Qurumu – www.kitabxana.net – Milli Virtual Kitabxana 140
ifadəsi onu asanlıqla ələ verə bilərdi. Və həmin heyrətamiz hadisə də elə bir-iki saniyədə baş vermişdi. Əlbətə, əgər həqiqtən də belə şey olmuşdusa... Bir anlığa nəzərləri O`Brayenin baxışları ilə qarşılaşdı. O`Brayen ayaq üstə dayanmışdı. Deyəsən, az öncə eynəyini çıxarmışdı. İndi onu taxır və adətkar hərəkətlə burnunun üstündə yerini rahatlayırdı. Saniyənin hansısa hissəsində baxışları toqquşdu və Uinston bayaqkı mənzərənin qətiyyən gözünə görünmədiyinə bir daha əmin oldu. Bu həqiqət idi! O`Brayen də eynən onun kimi düşünür. Hansısa yanlışlıqdan söhbət gedə bilməz! Sanki beyinləri arasında gizli rabitə yaranmış, fikirlər sürətlə bir gözdən o birisinə axmışdı. "Mən də sizinləyəm, - O`Brayen sanki belə deyirdi.-Sizin hisslərinizi yaxşı başa düşürəm. Bezdiyinizi, iyrəndiyinizi, nifrət elədiyinizi anlayıram. Narahat olmayın. Mən sizin tərəfinizdəyəm". Lakin zəkanın bu ani parıltısı çox tez də söndü və O`Brayenin sifəti hamınınkı kimi ifadəsiz görkəm aldı. Günün hadisəsi bu idi. Uinston indi gözü ilə gördüyünün həqiqiliyinə o qədər də əmin deyildi. Heç vaxt belə təsadüflərin davamı olmurdu. Onlar yalnız insanda inamı ölməyə qoymayan bir təsəlli yaradırdı: fikirləşirdin ki, səndən başqa da Partiyanın düşmənləri var! Kim bilir, bəlkə də geniş şaxəli gizli fəaliyyət şəbəkəsi haqqında şayiələr doğrudur! Bəlkə Qardaşlıq həqiqətən də mövcuddur! Saysız-hesabsız həbslərə, etiraflara, edamlara baxmayaraq, Qardaşlığın mövcudluğuna əminlik quru nağıl deyildi! Uinston bir gün bütün deyilənlərin həqiqətə çevriləcəyinə inanırdı. Ertəsi gün isə əminliyi yoxa çıxırdı. Əlində dəlil-sübut yox idi. Hər cür yozula bilən, yaxud heç bir mənası olmayan ani baxışlar, kənar söhbətlərdən qulağa çatan kəsik- küsük sözlər, tualet divarlarındakı yarısıilinmiş yazılar, çətin ki, nəyinsə sübutu sayıla bilərdi. Hətta biri-birini tanımayan iki adamın qarşılaşarkən əllərini yüngülcə tərpətmələri də nəzərindən yayınmamış və bunu gizli salamlaşma zənn etmişdi. Bir sözlə, yalnız gümanlar, ehtimallar... Hər şey sadəcə təxəyyülünün məhsulu da ola bilərdi. O`Brayenə tərəf baxmadan kabinəsinə qayıtdı. Bu ani təması davam etdirməyi ağlına da gətirmirdi. Hətta O` Brayenə yaxınlaşmaq imkanı yaransa da, hərəkəti heç bir məntiqə sığmayan dəhşətli təşəbbüs olardı. Bir, yaxud iki saniyə ərzində fərqli yozula biləcək nəzərlərlə bir-birlərinə baxmışdılar. Vəssalam! Həyatı başdan-başa tənhalıqda keçən insan üçün hətta bu ani illüziya da yaddaqalan hadisə idi. Uinston yerindən qalxıb stulda şax oturdu. Bir də gəyirdi. Deyəsən, mədəsindəki cin üzü yuxarı qalxmağa başlamışdı. Gözləri yenə səhifəyə zilləndi. Sən demə bayaqdan bəri dərin fikrə dalsa da, əli özündən asılı olmayaraq işləyirmiş. Lakin bunlar bir az əvvəl yazdıqları kimi başı-ayağı bilinməyən, biri-birinə qarışmış dəhşətli cızmaqaralar deyildi. Qələmin ucu kağızın yumşaq səthində sürətlə hərəkət edir, eyni ifadəni iri çap hərfləri ilə biri-birinin altında ləzzətlə sıraya düzürdü: RƏDD OLSUN BÖYÜK QARDAŞ! RƏDD OLSUN BÖYÜK QARDAŞ! RƏDD OLSUN BÖYÜK QARDAŞ! RƏDD OLSUN BÖYÜK QARDAŞ! RƏDD OLSUN BÖYÜK QARDAŞ! Bu sözləri yaza-yaza səhifənin ortasına gəlib çıxmışdı. Lakin yazdıqları da vahimə hissinin aradan qalxmasına kömək etdi. Əslində, cəfəng hərəkət etdiyini özü də anlayırdı. Belə şüarları kağıza köçürmək gündəlik tutmaqdan çox da təhlükəli deyildi. Amma yenə də korladığı səhifələri dərhal cırıb atmaq və ümumiyyətlə, bu işdən birdəfəlik əl çəkmək haqqında fikirləşdi.
“Çağdaş dünya ədəbiyyatı. Bədii nəsr. Romanlar. Povestlər”.
Ə
Yeni Yazarlar və Sənətçilər Qurumu – www.kitabxana.net – Milli Virtual Kitabxana 141
Düşündüyünü eləmədi. Çünki mənasız olduğunu bilirdi. RƏDD OLSUN BÖYÜK QARDAŞ!- şüarını yazmağı ilə yazmamağı arasında heç bir fərq yoxdu. Gündəlik tutmağı ilə tutmamağı arasında heç bir fərqi yoxdu. Hər iki halda Fikir Polisinin əlinə düşməsi an məsələsi idi. O, suç işləmişdi. Hətta qələmi kağıza toxundurmasa belə, cinayət törətmişdi. Özü də bütün digər suçluluqların kökündə dayanan cinayət! Əməlinin adı fikir cinayəti idi. Fikir cinayətini həmişə gizli saxlamaq mümkün olan iş deyildi. Müəyyən dövr ərzində, hətta illər boyu başını salamat saxlaya bilərdin. Lakin əvvəl-axır onların əli mütləq sənə də çatacaqdı. Bu işi həmişə gecə görürdülər. Həbs eləməyə gecələr gəlirdilər. Qəflətən yuxudan oyadırlar, kobud əl çiynindən yapışıb səni silkələyir, işığı düz gözünə salırlar. Sərt simalı adamlar yatağını dövrəyə alır.. Əksər hallarda heç bir məhkəmə keçirilmirdi, həbslər barəsində məlumat verilmirdi. Adamlar bir qayda olaraq gecələr yoxa çıxırdılar. Adın siyahılardan silinirdi, gördüyün işlərlə bağlı xatırlatmalar hər yerdən pozulurdu, mövcudluq faktın inkar olunurdu, həmişəlik unudulurdun. Artıq sən yox idin. Ləğv edilmişdin, yoxa çıxarılmışdın, öz aralarında dedikləri kimi, buxara çevrilmişdin. İsteriya bir anlığa yenə Uinstona hakim kəsildi. Tələsə-tələsə əyri-üyrü hərflərlə cızmaqara eləməyə başladı: məni güllələyirlər bunun mənə heç bir dəxli yoxdur gülləni boynumun arxasından vuracaqlar bunun mənə dəxli yoxdur rədd olsun böyük qardaş həmişə gülləni boynun arxasından vururlar mənə dəxli yoxdur rədd olsun böyük qardaş Stulun arxasına söykəndi. Belə vahiməyə düşməsindən özü də yüngülcə pərt olmuşdu. Bir an sonra isə ildırım vurmuş kimi yerində quruyub qaldı. Qapı döyülürdü. Deməli, gəldilər! Siçan kimi nəfəsini içinə çəkib gözləyirdi. İlk cəhddən sonra qapı açılmasa çıxıb gedəcəklərinə zəif də olsa ümid bəsləyirdi.. Yox, qapıya vurulan zərbələr təkrarlanmağa başladı. Belə vəziyyətdə ən axmaq hərəkət ləngiməkdir. Ürəyi təbil kimi şiddətlə döyünürdü. Üzünün ifadəsi isə uzun illərin təcrübəsi nəticəsində dəyişməz qalmışdı. Uinston ayağa qalxdı, ağır addımlarla qapıya yaxınlaşdı.
II fəsil Yalnız əlini qapının dəstəyinə uzadanda masanın üstündəki gündəliyinin açıq qaldığını gördü. Səhifə RƏDD OLSUN BÖYÜK QARDAŞ! -şüarı ilə dolu idi. Hərflər kifayət qədər iri və aydın yazıldığından, otağın o biri başından da oxunurdu. Ağlasığmaz səfehliyə yol vermişdi. Amma bunu nə üçün elədiyinin fərqində idi. Vahimə içərisində olduğu anlarda da yaş mürəkkəbin yayılıb ağ vərəqləri korlamamasından ötəri qeyd kitabını örtmək istəməmişdi. Sinə dolu nəfəs alıb qapını açdı. Dərhal da bədənindən xoş bir yüngüllük hissi keçdi. Dəhlizdə qırışmış sifətli, seyrək və pırtlaşıq saçlı, bət-bənizi qaçmış zavallı görkəmli qadın dayanmışdı. - Bağışlayın, yoldaş,-qadın daha çox zingiltini xatırladan boğuq səslə danışmağa başladı, - deməli, evə qayıtdığınızı düşünməklə səhv eləməmişəm. Zəhmət olmasa gəlib bizim mətbəxdə qab yuyulan yerə baxa bilməzsiniz ki? Deyəsən suyun yolu tutulub. Qadın mərtəbə qonşusunun xanımı missis Parsons (Partiya "missis" sözünü o qədər də təqdir etmirdi, bütün qadınlara "yoldaş" deyə müraciət eləmək tələb olunurdu, amma yenə də bəzi qadınlara özün də istəmədən "missis" deyirdin) idi. Təqribən otuz yaşı olardı. Amma yaşından çox böyük görünürdü. Yaxından baxanda adamda elə təəssürat yaranırdı ki, sifətindəki qırışların arası tozla doludur. Uinston koridora çıxıb qadının ardınca getdi. Demək olar ki, hər gün belə Yüklə 7,81 Mb. Dostları ilə paylaş:
|